O αµνός του θεού

Μια ποµπή θανάτου διασχίζει την πόλη. Ένα φορτηγό γεµάτο αρνάκια. Μια µάζα από σώµατα ανακατεµένα σε µια καρότσα, στοιβαγµένα στις πιο περίεργες στάσεις που µπορεί κανείς να φανταστεί.

Η ποµπή περνάει από το κέντρο. Οι περαστικοί που διασταυρώνονται µαζί της νιώθουν κάποια αµηχανία µα συνεχίζουν το δρόµο τους. Σε λίγα λεπτά η σκηνή θα έχει διαγραφεί από τη µνήµη. Η άµορφη µάζα από µαλλί και κοπριά είναι αόρατη και, κυρίως, απρόσωπη. ∆εν υπάρχουν «άτοµα» στην καρότσα ούτε κάποιο δράµα για να επικεντρωθεί κάποιος, µόνο µια σκηνή ασαφών δεινών. Μια λευκή θάλασσα σωµάτων χωρίς αρχή και τέλος και χωρίς διασπάσεις.

Το έθιµο της Κυριακής του Πάσχα επιτάσσει το σούβλισµα του αρνιού. Που στην ορθόδοξη θρησκεία συµβολίζει τον Μεσσία, καθώς ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είχε παροµοιάσει τον Χριστό µε τον αµνό που θα πάρει στις πλάτες του τις αµαρτίες του κόσµου: «Ιδού ο αµνός του Θεού, ο αίρων την αµαρτίαν του κόσµου».
Κι έτσι φτάσαµε τα αρνάκια να συµβολίζουν το Χριστό και η Ανάσταση του Θεανθρώπου να ταυτίζεται µε τη µαρτυρική τους θυσία. Μα ο αµνός του Θεού καµιά αµαρτία δεν έχει κι ούτε ζήτησε να πάρει στις πλάτες του τις αµαρτίες των άλλων.

Και τι αµαρτίες να έχουν τα άσπιλα αρνάκια των λίγων εβδοµάδων, και τα κατσικάκια, που θυσιάζονται κι αυτά λόγω…κεκτηµένης ταχύτητας; Που τέτοια εποχή αρπάζονται από τις µητέρες τους, στοιβάζονται σε κάποιο φορτηγό και παίρνουν το δρόµο για το σφαγείο ή για κάποιο πιο αυτοσχέδιο τόπο µαρτυρίου, κάτω από ελαιόδεντρα και σε ρυάκια, όπου δεν τηρούνται καν οι στοιχειώδεις κανόνες ηθικής; Τα αρνάκια, που το µόνο που θέλουν είναι να βρίσκονται δίπλα στη µαµά τους και να πίνουν γάλα. Τι δικαιοσύνη είναι αυτή, ποιος είναι αυτός που αποφασίζει ότι ο αµνός του Θεού πρέπει να τιµωρηθεί µε τον πιο µαρτυρικό θάνατο;

Μα και πριν να φτάσουν στις εγκαταστάσεις των σφαγείων τα αρνάκια διάγουν µια µίζερη ζωή γεµάτη τρόµο. Κατά τη διάρκεια της «συλλογής» τους αρπάζονται από τα πόδια, στριµώχνονται σε καρότσες φορτηγών, και µεταφέρονται στα (νόµιµα ή αυτοσχέδια) σφαγεία σε συνθήκες απόλυτου συνωστισµού, εκτεθειµένα στα περιττώµατά τους, αδυνατώντας να κάνουν στοιχειώδεις κινήσεις. Ή βρίσκονται δεµένα και καθηλωµένα κάτω από τον καυτό ήλιο, ανάµεσα σε εκατοντάδες κόσµου που συνωστίζεται σε παράνοµα παζάρια ζώων για να τα επιθεωρήσει και να διαλέξει το δικό του αρνί. Υπό αυτές τις συνθήκες οδηγούνται στο θάνατο.
Τις κραυγές των µωρών στο σφαγείο δεν θα τις ακούσει ο καταναλωτής. Οι πράξεις θανάτωσης, υποδούλωσης και βασανισµού των αρνιών πρέπει να αποκρύπτονται, έτσι ώστε ο πελάτης να βλέπει µόνο το τελικό «προϊόν». Η διαδικασία απόκρυψης του προσώπου των ετοιµοθάνατων ζώων είναι ζωτική για την υποβίβαση πλήρως συναισθανόµενων όντων σε αντικείµενα πάνω στα οποία µπορεί να γίνει σωρεία φρικαλεοτήτων. Ο λόγος για την απόκρυψη των δεινών είναι προφανής: στη θέα τροµερών πράξεων µπορεί να γεννηθεί συµπάθεια και συµπόνια, άρα και µειωµένα κέρδη. Την ίδια στιγµή, τα δεινά ενός ζώου µπορεί να είναι τόσο ακραία, τόσο αφύσικα και αφόρητα, που οι περισσότεροι από εµάς δεν θα άντεχαν να τα αντικρίσουν.
Τι συµβαίνει άραγε στο µυαλό των ζώων που περιµένουν στην ουρά για τη σφαγή τους; Και γιατί θεωρούµε αυτή τη διαδικασία φυσιολογική; Πιστεύουµε ότι τα ζώα δεν υποφέρουν ή µας είναι αδιάφορο; Κανείς µας δεν γνωρίζει, όσο µορφωµένος κι αν είναι, εάν υπό συνθήκες τρόµου τα ζώα υποφέρουν λιγότερο από τους ανθρώπους. ∆εν γνωρίζουµε τι συµβαίνει µέσα στο µυαλό των µωρών αρνιών που περιµένουν τη σειρά τους στο σφαγείο, όµως µπορούµε να αντικρίσουµε τον πόνο και τη σύγχιση στο βλέµµα τους.
Οι άνθρωποι, ακόµα και σε στιγµές ύστατου µαρτυρίου και βασανισµού, είναι σε θέση, ή τουλάχιστον προσπαθούν, να συλλάβουν το πλαίσιο του συγκεκριµένου βιώµατος. Σκέψεις, ιδέες, αναµνήσεις, όλα λειτουργούν σαν βάλσαµο στις στιγµές της ύστατης αγωνίας. Ο άνθρωπος, εν αντιθέσει µε τα ζώα, «κατασκευαστικά» είναι προικισµένος µε το πλεονέκτηµα των ιδεών και των λέξεων. Τι συµβαίνει όµως στο µυαλό των ζώων εκείνες τις βασανιστικές ώρες, τη στιγµή που δεν είναι προικισµένα µε καµιά διανοητική άµυνα και κανένα έλλογο αντίβαρο που θα τα βοηθούσε να υποµείνουν τα µαρτύριά τους; Εξάλλου, ας µην ξεχνάµε ότι κατά βάση µιλάµε για µωρά, ηλικίας µόλις µερικών εβδοµάδων. Τι διανοητική άµυνα µπορεί να έχει ένα µωρό;