Νέκταρ της ζωής της αθανάτου πίνεις, Νεκτάριε ένδοξε, στερρώς αθλήσας
Πληθώρα η χορεία των Αγίων του μηνός Ιουλίου, οι πλείστοι των οποίων παραμένουν άγνωστοι για πολλούς χριστιανούς και ίσως δεν φταίνε κυρίως αυτοί…
Ως κληρικός, και μάλιστα εκ γονέων καταγομένων από την αγιοτόκο Μικρά Ασία, να αναφερθώ στον νεομάρτυρα Αγιο Νεκτάριο καταγόμενο εκ Βρυούλων (Βουρλά) της Μ. Ασίας. Ως πηγή στην οποία ανέτρεξα είναι το εκλεκτό βιβλίο του Βουρλιώτη συγγραφέα “Τα Βουρλά της Μ. Ασίας”, Α’ τόμος, Κεφάλαιο Δέκατο Εκτο “Βουρλιώτες Άγιοι” (1955) Νίκου Μηλιώρη. Το Απολυτίκιο, το Κοντάκιο, το Μεγαλυνάριο και το εισαγωγικό δίστιχο από τον “Συναξαριστήν Νεομάρτυρων” Εκδόσεις “Ορθόδοξος Κυψέλη” (1984).
Την αποστολή του Κεφαλαίου για τον Αγιο Νεκτάριο του αναφερθέντος Νίκου Μηλιώρη, οφείλω στον εκλεκτό φιλοάγιο και εκπαιδευτικό κ. Κωνσταντίνο Σταμούλο, από το Ηράκλειο Κρήτης. Μια όμορφη ψυχή που τρέφει συγκινητική αδυναμία στον νεομάρτυρα Αγιο Νεκτάριο, τον εκ Βρυούλων. Ψάχνει απ’ άκρης σ’ άκρη όλη την Ελλάδα και βρίσκει ό,τι σχετικό για τον Αγιο και στα Χανιά και ξέρει σε ποιες εκκλησίες υπάρχει εικόνα του Αγίου και λειτουργείται κατά την ημέρα της εορτής του. Σκοπό έχει να αναγείρει και ναό προς τιμή του Αγίου, κάτι που ευχόμεθα από καρδίας. Λόγω δε του περιορισμένου χώρου ενός άρθρου, θα αναφερθώ συνοπτικά στον βίο και το μαρτύριο του μεγάλου αυτού νεομάρτυρα.
Ο Αγιος Νεκτάριος καταγόταν από μια κοινή “ρεσπέρικη” βουρλιώτικη οικογένεια. Είχε πέσει στα Βουρλά ένα μεγάλο θανατικό (πανώλη ή χολέρα). Ο μικρός Νικόλαος έφυγε σε άλλο τόπο. Επειδή είχε σωματικά και ψυχικά προσόντα, οι Τούρκοι τον εξισλάμισαν. Δεν άργησε να μετανιώσει και να επανέλθει στη χριστιανική πίστη. Επήγε στη Σμύρνη κι απ’ εκεί στο Αγιο Ορος, όπου και ασκήτευσε στη Σκήτη της Αγίας Αννης, κοντά σ’ έναν συμπατριώτη του, τον οσιότατο π. Χατζη-Στέφανο. Εκεί εκάρη μοναχός και επήρε το όνομα Νεκτάριος. Ομως, είχε τύψεις που αμάρτησε αρνηθείς την πίστη του και μετανόησε για να γλυτώσει τη ζωή του. Εβγαλε, λοιπόν, τα ράσα του, ντύθηκε πάλι τούρκικα και εμφανίστηκε μπροστά στους καδήδες. Με γελάσατε, τους είπε με τόλμη και παρρησία. Μου πήρατε το μάλαμα που είχα και μου δώσατε μπακίρι. Με γελάσατε και με τουρκέψατε. Είμαι χριστιανός και θέλω να πεθάνω χριστιανός.
Ο καδής άρχισε με γλυκόλογα και πότε με απειλές να τον μεταπείσει· μάταια όμως.
Σαν είδαν κι απείδαν οι διώκτες ότι ο Αγιος έμεινε αμετακίνητος, αποφάσισαν να τον εκτελέσουν δι’ αποκεφαλισμού. Το σώμα του το πέταξαν σε ένα ξεροπήγαδο. Τη νύχτα όμως, κάποια παλληκάρια του τόπου, επήγαν και το πήραν και το φέρανε και το θάψανε κοντά στην Παναγία. Είχε βγει το σώμα του από τις πέτρες και ένα φως έφεγγε στο στόμα του πηγαδιού. Το συναξάρι το λέγει κάπως διαφορετικά. Ενας διάκος, ο Καλλίνικος, επήγε ύστερα από καιρό στο πηγάδι και περισυνέλεξε τα οστά του Αγίου, τα οποία μοιράστηκε με τον Χατζη- Στέφανο. Πάντως, οστά από το άγιο αυτό λείψανο ευρίσκοντο στην Παναγία των Βουρλών, στο Αγιο Ορος, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο κι είχαν και οι συγγενείς του.
Χρονολογία του μαρτυρίου του Αγίου Νεκταρίου θεωρείται το 1837 ή κατά την «Ορθ. Κυψέλη» το 1820.
Απολυτίκιον
Βρυούλων αγλάισμα και αντιλήπτωρ
θερμός, εδείχθης Νεκτάριε,
ως Αθλητής του Χριστού, εσχάτοις
εν έτεσι. Συ γαρ καλώς ασκήσας,
εν τω όρει του Αθω, ήθλησας θεοφρόνως,
και καθείλες τον όφιν. Διό σε,
Οσιομάρτυς, πόθω γεραίρομεν.
Κοντάκιον
Το της αγάπης του Χριστού θείον νέκταρ,
της εν τω Άθω εναρέτου ζωής σου,
εν τη ψυχή δεξάμενος Νεκτάριε,
έδραμες προς άθλησιν, στερροτάτη καρδία,
και Χριστόν εδόξασας, τοις σεπτοίς σου
αγώσι, και παρ’ αυτού αξίως δοξασθείς,
υπέρ του κόσμου, πρεσβεύεις εκάστοτε.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις ο Βρυούλων θείος βλαστός,
ο νέκταρ πηγάζων, ταις καρδίαις των
ευσεβών, των υμνολογούντων, την θείαν
άθλησίν σου, σοφέ Οσιομάρτυς,
θείε Νεκτάριε.
