Οσο καθυστερούν να υπερθεματίσουν οι επίδοξοι καναλάρχες, άλλο τόσο αναθεματίζει εκείνη.
Την παρακολουθώ με την άκρη του ματιού μου καθώς παρακολουθεί με την άκρη του ματιού της την Τατιάνα. Και πάνω εκεί εμφανίζεται για πρώτη φορά ο μορφασμός απογοήτευσης. Και κλείνει την τηλεόραση. Ο μορφασμός της την κλείνει κι όχι το χέρι.
Το απόγευμα βρίσκει σιγά – σιγά τα πρώτα του φθινοπωρινά βήματα. Η πεθερά χάνει την υπομονή της. Κι εγώ προσπαθώ να εντοπίσω ρωγμές στον χωροχρόνο για να αποφύγω έναν ακόμα μονόλογο. «Να μου το θυμηθείς» λέει. «Αυτοί στο τέλος θα βάλουν σε επανάληψη τον Aγνωστο πόλεμο».
Στο άκουσμα του τίτλου, ο πολεμοχαρής γιος με κοιτάζει με περιέργεια. «Σειρά τηλεόρασης, δεκαετία εβδομήντα», τον ενημερώνω, παραδίδοντάς τον στην υπ. αριθμ. 286η απέλπιδα προσπάθεια να ολοκληρώσει πίστα ηλεκτρονικού παιχνιδιού.
Αγνωστος πόλεμος. Αυτό ακριβώς. Μήνες τώρα αφυδατωμένος από άνυδρους ουρανούς, πασπαλισμένος αλάτι κι άμμο, υπνωτισμένος από βραδινές, θερινές συγχορδίες, επιστρέφω εκ νέου στην παρακολούθηση ενός πολέμου που παραμένει άγνωστος. Δεν γνωρίζω αν ο νόμος Παπά είναι αντισυνταγματικός. Μήπως άραγε το γνωρίζει κι ο ίδιος; Δεν γνωρίζω γιατί οι λόγοι του Κυριάκου Μητσοτάκη, που θυμίζουν εξυπνακίστικα γραπτά ενός αριστούχου κατά τα άλλα απουσιολόγου και σημαιοφόρου, κάνουν την κοινοβουλευτική του ομάδα να ξεσπά σε χειροκροτήματα. Επικροτούν την αξία των απόψεων ή προσπαθούν με τον θόρυβο να κρύψουν το κενό και το κοινότυπο των επιχειρημάτων;
Δεν γνωρίζω ποιες σκέψεις τριγυρίζουν στο μυαλό του Αλέξη Τσίπρα, όταν πέφτει για ύπνο. Ελπίζω μόνο, ενίοτε, να κοιμάται τόσο λίγο όσο κι εγώ. Γιατί αν κοιμάται περσσότερο, τότε κάτι ξέρει και δεν μου το λέει. Κι άραγε όταν κοιτάζει έξω απ’ τα παράθυρα του Μαξίμου τα περιστέρια καθώς κοντοζυγώνουν την φούντα στο τσαρούχι του ακίνητου τσολιά, του έρχεται, όπως σε μένα έρχεται συχνά, η επιθυμία να σιγομουρμουρίσει τον στίχο «εμείς για αλλού κινήσαμε για αλλού, κι αλλού η ζωή μας πάει»;
Δεν γνωρίζω γιατί η Ζωή Κωνσταντοπούλου μπορεί να καταθέσει μήνυση σε οποιονδήποτε επιλέξει να της πει μια χαμογελαστή καλημέρα. Δεν γνωρίζω γιατί ο Βασίλης Λεβέντης μορφάζει σε κάθε δήλωση, αλλά αναβάλει μονίμως το καθαρό πολιτικό του ξέσπασμα. Δεν γνωρίζω γιατί το ΠΑΣΟΚ μιλάει για το “αύριο”, αφού πρώτα δεν παίρνει την απόφαση να δολοφονήσει το ένοχο “χθες”. Δεν γνωρίζω πότε θα αποφασίσει ο Δημήτρης Κουτσούμπας να παραδεχθεί, ότι το αιωνόβιο εκλογικό 5% και κάτι του ΚΚΕ, δείχνει μια κάποια αδυναμία του μαζικού αγώνα, στους μαζικούς χώρους, ενάντια στο κεφάλαιο και την πλουτοκρατία. Δεν γνωρίζω αν ο Σταύρος Θεοδωράκης ψάχνει νέα όχθη για το Ποτάμι ή κυρίως την κάμερα συντήρησης του γοητευτικού και τόσο άσφαιρου ιδεολογικά προφίλ του. Δεν γνωρίζω πού είναι και τι κάνει ο Αντώνης Σαμαράς, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Κώστας Καραμανλής. Και σε αυτή την άγνοια, επιθυμώ να παραμείνω.
Δεν γνωρίζω τους φόρους που τόσα χρόνια πλήρωναν υπάκουα τα ιδιωτικά κανάλια. Ξέρω όμως το πόσο υπάκουα ήταν σε πάμπολλες τεθλασμένες κυβερνητικές γραμμές, που επισκίαζαν τις όποιες τοκοχρεολυτικές τους ατασθαλίες. Δεν γνωρίζω το απύθμενο βάθος της θλίψης, όλων εκείνων των πρωτευουσιάνων, φωστήρων δημοσιογράφων, που έχασαν τη δύναμη του φακού και της ακριβής τους πένας. Ξέρω όμως καλά πως σε μια δεκαετία ξέφρενης ανάπτυξης, κανένας τους δεν αποφάσισε να ασχοληθεί με το χρέος του κράτους και των νοικοκυριών.
«Τελικά, είναι πολλά τα “δεν” που μαζεύτηκαν» ξεστομίζω. Οι λέξεις μου καταφέρουν ύπουλο χτύπημα, πιθανά κάπου χαμηλά στον αυχένα. Φαίνεται στη δυσκολία προχωρημένης ψύξης, με την οποία γυρίζει το κεφάλι προς το μέρος μου. «Στα φιλολογικά και τα θεωρητικά ήσουν πάντα καλός. Έτσι σε βρήκαμε. Στην πράξη δυσκολεύεσαι. Κι απορώ που έτσι ακόμα σε ανεχόμαστε», λέει κι ανοίγει την κατσαρόλα. «Θα φας απ’ το χθεσινό; Ή μήπως ετοιμάζεις ένα ακόμα “δεν”;».
Στρέφω το βλέμμα στον γιο που μορφάζει στην ιδέα του χθεσινού φαγητού. Το βλέμμα του εκλιπαρεί για σουβλάκι. «Δεν υπάρχει περίπτωση» τον αποστομώνω. «Τελικά δεν έχεις άδικο. Είναι πολλά τα “δεν” που μαζεύτηκαν» με αποστομώνει με τη σειρά του.
Και λίγα μέτρα πιο κει, πεθερά και χθεσινό φαγητό αχνίζουν!