Ακόμα και σήμερα στον Αμαζόνιο οι Αμοντάουα δεν χρονολογούν με ακρίβεια τη διαδοχή των γεγονότων και δεν ονομάζουν τις μέρες (1). Όταν ένα παιδί γίνεται αυτό που εμείς ορίζουμε ενήλικας αλλάζει όνομα. Επειδή δεν είναι πιά παρόν το παιδί, αυτός ο «άλλος άνθρωπος» χρειάζεται άλλο όνομα. Και εμείς τον άνθρωπο που παλιά τον λέγαμε «Παύλο, το παιδί του φούρναρη» τώρα τον αποκαλούμε «Κύριε Παπαδάκη». Χρησιμοποιούμε άρα ως συνώνυμα λέξεις με διαφορετική έννοια. «Παιδί» περιγράφει την κατάσταση του παιξίματος ενώ «μικρό» περιγράφει το μέγεθος. Στην Ιταλική διάλεκτο του Πιεμόντε ενήλικας λέγεται alto, δηλαδή ψηλός. Στα Γερμανικά γέρος λέγεται Alt, στα Αγγλικά παππούς μεταφράζεται grandfather δηλαδή Μεγάλος πατέρας. Σε αυτά τα παραδείγματα λείπει το χρονολογικό κριτήριο. Όταν το κριτήριο είναι χρονολογικό χρησιμοποιούμε λέξεις που περιγράφουν την ηλικία όπως νέος ή γέρος. Όταν διαφορετικά το κριτήριο είναι μη-χρονολογικό χρησιμοποιούμε λέξεις που περιγράφουν το μέγεθος ή την κατάσταση. Ακόμα και σήμερα στις σύγχρονες γλώσσες εμφανίζονται απομεινάρια ενός πανάρχαιου παρελθόντος της ανθρωπότητας.
Στον Αμαζόνιο βιώνεται μία αδιαίρετη εποχή εφόσον τα καιρικά φαινόμενα δεν έχουν κυκλικό ρυθμό. Οι μέρες περνάνε με τον ίδιο τρόπο μεταξύ «βρέχει – δεν βρέχει». Λογικά το «μικρό» που είναι τώρα «μεγάλο» θα φαίνεται να έχει ωριμάσει κάπως ξαφνικά, άρα μικρό/μεγάλο. Το παθαίνουμε και εμείς αυτό όταν αντιλαμβανόμαστε ότι «ένα παιδί» μπαίνει στο πανεπιστήμιο και λέμε «σαν χθες ήταν νήπιο!».
Ο Γάλλος φιλόσοφος ο Ζαν Μαρί Γουηό στο βιβλίο «Η γέννηση της ιδέας του χρόνου» του 1890 λέει ότι ο νους μας συλλαμβάνει τον χρόνο αρχικά με «άλματα» ως σκορπισμένα νησιά που χρειάζονται γέφυρες για να ενωθούν. Αυτές οι νοητικές γέφυρες δημιουργούν την έννοια του χρόνου ενώνοντας τα γεγονότα σε μία συνέχεια.
Ερωτήσεις αρμονικής συμβουλευτικής
1η: Μπορώ να ταυτιστώ με τον ανύπαρκτο χρόνο των Αμοντάουα, χωρίς πριν και μετά, ώστε να βυθιστώ στην άμεση πραγματικότητα ;
2η: Μπορώ συνειδητά να εκπλαγώ για τις αρχικές στιγμές της ζωής μου ώστε να ανακαλύψω το νόημα της πορεία μου;
Συμπέρασμα
Υπάρχει οπότε μία διαφορετική στάση απέναντι στον χρόνο που δεν αντιμετωπίζει την ύπαρξη κατά το πριν και το μετά (2). Μία στάση που μας φιλοξενεί στο στιγμιαίο και μας κάνει να απολαύσουμε το τώρα ως το μοναδικό μέρος που υπάρχει.
Ας βυθιστούμε κάθε μέρα σε μία αιώνια στιγμή.
(1) “Event-Based Time in Three Indigenous Amazonian and Xinguan Cultures and Languages” Vera Da Silva Sihna
(2) “Τούτο λοιπόν είναι ο χρόνος: ένας αριθμός της κίνησης ως προς το πρωτύτερο και το ύστερο.” Αριστοτέλης – Πραγματεία περί χρόνου Μέρος Πρώτο: Ο ορισμός του χρόνου, ΙΙΙ
*O Tiziano Calabrese είναι σύμβουλος Αρμονικής Σκέψης
e-mail: ask@tizianocalabrese.com
Facebook: “Αρμονική Σκέψη”
