Ο Ελληνισμός της Κύπρου κάθε χρόνο την 1η Απριλίου, γιορτάζει την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ εναντίον των Άγγλων αποικιοκρατών.
Την 1η Απριλίου 1955, οι Ελληνοκύπριοι ξεσηκώθηκαν για να αποτινάξουν τον βρετανικό ζυγό και να ενώσουν τη Μεγαλόνησο με τη Μητέρα Ελλάδα. Ο αγώνας αυτός διήρκησε από το 1955 έως το 1959 και έληξε με τις «Συμφωνίες Λονδίνου – Ζυρίχης», με τις οποίες η Κύπρος ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος, με την επωνυμία Κυπριακή Δημοκρατία και με τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, (Αγγλία, Ελλάδα, Τουρκία).
Τον Ιανουάριο του 1950, η εκκλησία της Κύπρου, διοργάνωσε δημοψήφισμα με στόχο την απελευθέρωση και την ένωση με την Ελλάδα. Το 95,7% των Κυπρίων, ψήφισαν υπέρ του αιτήματος αυτού. Το Λονδίνο όμως, απέρριψε το δημοψήφισμα παρόλο που η Βρετανία είχε υποσχεθεί ότι, θα παραχωρούσε την Κύπρο στην Ελλάδα, εάν οι Έλληνες συμμαχούσαν εναντίον του άξονα στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πράγμα το οποίο και έπραξαν. Τόσο οι Έλληνες, όσο και οι Ελληνοκύπριοι, (οι οποίοι ακολούθησαν τον αγγλικό στρατό ), συνέβαλαν ουσιαστικά στη νίκη των συμμάχων εναντίον του άξονα.
Δυστυχώς όμως, οι Βρετανοί δεν κράτησαν την υπόσχεση τους, αναγκάζοντας τους Ελληνοκύπριους να ξεσηκωθούν ζητώντας επιτακτικά την Ελευθερία τους και την ένωση με την Ελλάδα.
Το Νοέμβριο του 1954, φθάνει κρυφά στο νησί ο Κύπριος στην καταγωγή, συνταγματάρχης Γεώργιος Γρίβας «Διγενής» και συγκροτεί την ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών), η οποία και αναλαμβάνει δράση εναντίον των Άγγλων κατακτητών, την 1η Απριλίου 1955. Πολιτικός αρχηγός ήταν ο Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ΄.
Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, αμέτρητο αίμα χύθηκε και πότισε τα ιερά χώματα της Μεγαλονήσου. Οι Βρετανοί οδήγησαν στην αγχόνη, αμέτρητα παλληκάρια, όπως το μαθητή Ευαγόρα Παλληκαρίδη…
Απίστευτη η συγκίνηση του δασκάλου που χάνει τον μαθητή του στη μάχη! Απόλυτη επιτυχία στη διδασκαλία της εθνικής διάπλασης των μαθητών του που εξελίχθηκαν σε ήρωες.
– “Κύριε, ο Ευαγόρας λείπει.
–Παρόντες, λέει ο δάσκαλος∙ και με φωνή που τρέμει:
-Σήκω Ευαγόρα, να μας πεις ελληνική ιστορία….Παλληκαρίδη, άριστα, Βαγόρα, πάντα πρώτος!
Επίσης, το Γρηγόρη Αυξεντίου, όπου οι Βρετανοί για να τον εξοντώσουν αναγκάστηκαν να ρίξουν βενζίνη με ελικόπτερα στο κρησφύγετο του και να τον κάψουν ζωντανό, αφού ο ίδιος είχε αρνηθεί να παραδοθεί και πολλοί άλλοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ, βρίσκονται σήμερα θαμμένη στα «Φυλακισμένα Μνήματα», όπου χιλιάδες επισκέπτες καθημερινά απονέμουν φόρο τιμής στα ηρωικά εκείνα παλληκάρια που θυσίασαν τη ζωή τους, για την Ελευθερία του τόπου τους.
Ο αγώνας και η αιματοχυσία των Κυπρίων δεν κατάφερε να πετύχει, καθαυτό τον στόχο της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα Και κάτι ακόμη πιο χειρότερο, πιο φοβερό. Ένας Αττίλας ρήμαξε τα ιερά χώματα της κυπριακής γης, βυθίζοντας την στο πόνο, το δάκρυ και το αίμα. Ένας Αττίλας από την Ανατολία, ήρθε και έστησε το θρόνο του στα ύψη του υπερήφανου Πενταδάκτυλου, απλώνοντας τα δίκτυα του σε όλο το βόρειο τμήμα του νησιού.
.Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι, οι σκιές των ψυχών των ηρωικών εκείνων παλληκαριών της ΕΟΚΑ του 1955-59, αιωρούνται πάνω από τα σκλαβωμένα χώματα και στοιχειώνουν ολοένα οποιοδήποτε Αττίλα, σαν ένας αόρατος χάροντας, έτοιμος να τον κατασπαράξει, σαν ένας φωτεινός φάρος που οδηγεί στο δρόμο για τη λευτεριά. Εκείνη τη λευτεριά, που ονειρεύτηκε και πίστεψε ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης και ο κάθε Ευαγόρας και που με τόση λαχτάρα απεικόνισε στο χαρτί του.
Θα πάρω μιαν ανηφοριά, θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη λευτεριά.
Θ’ αφήσω αδέλφια, συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα
μες στα λαγκάδια πέρα και τις βουνοπλαγιές.
*Η Νατάσα Ματθαίου είναι πτυχιούχος Ιστορίας και Αρχαιολογίας και Θεολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, γραμματέας του Συλλόγου Κυπρίων
