Πριν 119 χρόνια η Τουρκία απαίτησε από την Ελλάδα να αποχωρήσουν τα στρατεύματά της από τη νήσο Κρήτη, απειλώντας με πόλεμο. H κυβέρνηση Δηλιγιάννη, η οποία ήταν απροετοίμαστη για τέτοιο ενδεχόμενο, ενέδωσε στην πρόκληση. Το αποτέλεσμα που ακολούθησε ήταν η κήρυξη του πολέμου στις 5 Απριλίου 1897. Οι Τούρκοι εύκολα διέσπασαν την ελληνική άμυνα στη Θεσσαλία, στην περιοχή Μελούντας και κατέλαβαν τον Τύρναβο και τη Λάρισα (13.4.1897). Συνέχισαν την προέλασή τους και μετά τη μάχη του Βελεστίνου (όπου οι Τούρκοι ουσιαστικά για πρώτη φορά συνάντησαν αντίσταση), κατέλαβαν τον Βόλο (24.4.1897), τον Δομοκό (5.5.) και έφτασαν στα πρόθυρα της Λαμίας, όπου τους σταμάτησε η ΑΝΑΚΩΧΗ.
Μία ανακωχή εξευτελιστική για την Ελλάδα, η οποία αφού ζήτησε την επέμβαση του Τσάρου (8.5.1897) αναγκάστηκε να συνάψει δάνειο και να δεχθεί τον Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο για να πληρώσει μία όχι ευκαταφρόνητη πολεμική αποζημίωση στην Τουρκία. Ο παλαιοκομματισμός, η έλλειψη οποιασδήποτε οργάνωσης του στρατεύματος, η χρεωκοπία του 1893 και γενικότερα η παρακμή σ’ όλα τα επίπεδα του δημόσιου βίου ήταν οι αιτίες της ταπεινωτικής αυτής ήττας του 1897. «Η θλιβερή εικόνα του στρατού μας στον πόλεμο του 1897. Με αυτόν τον στρατό πιστεύαμε ότι θα λύσουμε τις διαφορές μας με την Οθωμανική αυτοκρατορία..! Οπως είπομεν ανωτέρα, η κατάστασις του στρατού μας ήτο οικτρά, απ’ όλας τας απόψεις. Τα στελέχη του πεζικού, εκτός ολίγων υπολοχαγών και ανθυπολοχαγών των σχολών Ευελπίδων και υπαξιωματικών, ήσαν τελείως αμαθή και ανίκανα.
Η μεγίστη πλειοψηφία των ανωτέρων απετελείτο από τους γνωστούς αγαθούς τύπους της “κόκκινης κάλτσας”, των οποίων η στρατιωτική μόρφωσις περιορίζετο εις την τακτικήν της καταδιώξεως ληστών, φυγοδίκων και ζωοκλεπτών. Το πεζικόν η “Βασίλισσα της Μάχης” εθεωρείτο όπλον δευτερεύον εις το περίεργον αυτό κράτος. Τοιαύτη ήτο η αμάθεια των κυβερνώντων, ώστε εχρειάσθησαν εξεγέρσεις και κινήματα των δικαίως αγανακτούντων νέων αξιωματικών διά να δωθή το περίφημον 20δραχμον των διδακτικών βιβλίων, το οποίον εξίσωσε τον μισθόν των αξιωματικών του πεζικού με τους μισθούς των άλλων όπλων!!
Ομοία προς την του πεζικού και έτι χειρότερα ήτο η κατάστασις των στελεχών του ιππικού. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων διέπρεπον εν αυτώ οι κρασοπατέρες με τις κυρτές πάλες και τους φθηνούς παλληκαρισμούς των καφενείων, τα Μουζουράκια. Είναι ζήτημα αν υπήρχον 5-6 αξιωματικοί κατάλληλοι διά την εκτέλεσιν μιας απλής αναγνωρίσεως. Εις σχετικώς καλυτέραν κατάστασιν ήσαν οι αξιωματικοί των δύο τεχνικών καλουμένων όπλων, του πυροβολικού και του μηχανικού. Ησαν πάντες απόφοιτοι της σχολής Ευελπίδων, με καλήν θεωρητικήν μόρφωσιν, αλλά με πολύ ολίγην επαγγελματικήν αξίαν, διά την έλλειψιν πρακτικής εκπαιδεύσεως. Η εκτέλεσις ασκήσεων βολής (το κύριον έργον του πυροβολικού) ήτο τελείως παρημελημένη, διά λόγους οικονομίας των πυρομαχικών, και υπήρξαν πλείστοι αξιωματικοί, οι οποίοι διά πρώτην φοράν έρριψαν κανονιά εις το πεδίον της μάχης!!! Το ολίγον Μηχανικόν εχρησιμοποιείτο μάλλον ως πεζικόν, διότι εστερείτο ειδικής εκπαιδεύσεως και των τεχνικών μέσων. Αυτός ήτο ο στρατός, διά του οποίου η ανεκδιήγητος εκείνη κυβέρνησις, ενόμιζεν ότι θα νικήσει την τουρκικήν αυτοκρατορίαν. Επί κεφαλής του ενόπλου αυτού συρφετού εις το κύριον θέατρον επιχειρήσεων, εν Θεσσαλία, ετέθη ο Διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος, έχων ως αρχηγόν επιτελείου τον συνταγματάρχην του πυροβολικού Σαπουντζάκην, όστις εθεωρείτο εκ των μάλλον μορφωμένων ανωτέρων αξιωματικών της εποχής εκείνης. Εις το γενικό στρατηγείο υπηρέτουν επίσης ο λοχαγός του Μηχανικού Β. Δούσμανης και οι υπολοχαγοί Ιωάννης Μεταξάς και Ξενοφών Στρατηγός…».
Ισως το φαινόμενο της ελλαδικής παρακμής να είναι περιοδικό. Δυστυχώς όπως πριν περίπου εκατό χρόνια το ελλαδικό κράτος ξαναβρίσκεται σε στιγμές αδυναμίας και ανικανότητας. Η κρίση είναι γεγονός και η οσμή της αποσύνθεσης βαραίνει τον αέρα. Το τουρκικό όρνιο οσμιζόμενο τον θάνατο του μεγάλου ασθενούς που λέγεται Ελλάδα δεν φτερουγίζει πλέον μόνο πάνω από τον μελλοθάνατο αλλά αρχίζει να καρφώνει τα νύχια του. Αμφισβητεί τη συνθήκη της Λωζάνης… Παραβιάζει πολύ συχνά με πτήσεις οπλισμένων μαχητικών F-16 τα εναέρια σύνορα. Εκτοξεύει για πρώτη φορά κατασκοπευτικό δορυφόρο. Δημιουργεί γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο και διεκδικεί 25 νησιά και 18 νησίδες… Εχει εισβάλει και κατέχει σχεδόν τη μισή Κύπρο.
Τα πολεμικά τουρκικά πλοία αλωνίζουν στο Αιγαίο. Τι έχει να αντιτάξει το Ελλαδικό κράτος απέναντι σ’ αυτές τις επιβουλές; Εναν παραπαίοντα, πτωχευμένο κρατικό μηχανισμό που τροφοδοτείται από υπαλλήλους κατά πλειονότητα ανίκανους, συνήθως διορισμένους από τα πελατειακά γραφεία των βουλευτών και των κομμάτων. Ένοπλες δυνάμεις τείνουσες να ομοιάσουν αυτών του 1897. Μία εξωτερική πολιτική ασταθή και ανύπαρκτη. Ενα διπλωματικό σώμα που σκυλεύεται από την κλειστή κάστα των διπλωματικών οικογενειών και των εκάστοτε ημετέρων. Η επιθετική τουρκική πολιτική επί “σουλτάνου” Ερντογάν αποδεικνύεται άκρως επικίνδυνη. Δεν διεκδικεί αλλά σύντομα θα απαιτήσει να πάρει, συνεπικουρούμενη από τον αλβανικό σωβινισμό.
Το σχέδιο “Φάρος της Ανατολής”, το οποίο προβλέπει αλλαγές συνόρων στην περιοχή μας, έχει αναλάβει εργολαβικά να υλοποιήσει ο νεο-οθωμανισμός της γείνονος χώρας! «Ποιος είδε κράτος λιγοστό σ’ όλη τη γη μοναδικό, εκατό να εξοδεύει και πενήντα να μαζεύει;
Να τρέφει όλους τους αργούς, νάχει επτά πρωθυπουργούς, ταμείο δίχως χρήματα και δόξης τόσα μνήματα; Νάχει κλητήρες για φρουρά και να σε κλέβουν φανερά, κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε τον κλέφτη να γυρεύουνε; … Ολα σ’ αυτή τη γη μασκαρευτήκαν ονείρατα, ελπίδες και σκοποί, οι μούρες μας μουτσούνες εγινήκαν δεν ξέρομε τί λέγεται ντροπή…» Γεωργίου Σουρή αποσπάσματα από την εβδομαδιαία εφημερίδα
“Ο ΡΩΜΗΟΣ” 1883-1918