Και για να ακούσουμε τους καινούργιους σκοπούς του Πλακιανού (του Μιχάλη Παπαδάκη) περιμέναμε στα μικράτα μου, τα τέλη της δεκαετίας του 1950), στον Νίππο, να έρθει το πανηγύρι του Τιμίου Σταυρού. Και βέβαια του Ρούσου Οικονομάκη του Καντέρη του Κουρκούνη και των αποδέλοιπων λυράρηδων και λαγουτιέρηδων του Αποκόρωνα. Η πρώτη σκέψη που έκαμα, όταν προ καιρού ο εκ Φρε ορμώμενος, καλά καλός λυράρης και καλός μου φίλος Ανδρέας Λιλικάκης, με πληροφόρησε για τη διημερίδα με θέμα “Διατήρηση της Μουσικής Κληρονομιάς του Αποκόρωνα” και για την αφιερωμένη στους Αποκορωνιώτες μουσικούς στις απαρχές της κρητικής δισκογραφίας, βραδιάς που διοργανώνει ο Παραδοσιακός Μουσικός Σύλλογος Αποκορώνου “Ο Χαρίλαος” του οποίου είναι πρόεδρος, στις 21 και 22 Ιανουαρίου (αύριο και μεθαύριο) στις Καλύβες και στο θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” στα Χανιά. Ωστόσο ο συρτός του θρυλικού Χαρίλαου Πιπεράκη για το “ξεροστερνιανό νερό” είχε κάμει κατοχή στον νου μου: «Το ξεροστερνιανό νερό λένε πως έχει αβδέλες/ μα κείνο το μαργιόλικο βγάζει όμορφες κοπέλες.// Για πες μου ποιος σου τα ‘πλεξε τα φρύδια σου γαϊτάνι/ να δώσω ‘γω τα πλεχτικά να τα ‘χουμε ομάδι»…
Θρύλος της Κρητικής Μουσικής Παράδοσης ο Χαρίλαος (Πιπεράκης) που έφυγε το 1913, όντας έφηβος απ’ το χωριό του, το Ξηροστέρνι, έχοντας μόνο του εφόδιο ένα εκπληκτικό μουσικο ταλέντο και μία πρόωρη δεξιοτεχνία στη λύρα για την Αμερική, όπου διέπρεψε. Μέσα στα 70 χρόνια που έδρασε εκεί “αλώνισε”, όπως σημειώνει ο Γιώργος Στυλιανάκης σε δημοσίευμα του στη εφ. “Κήρυξ” το 1979 με αφορμή τον θάνατο του (απ’ αυτό και οι άλλες πληροφορίες) απ’ άκρη σε άκρη τις Ηνωμένες Πολιτείες κι έδωσε ζωή και χαρά με τους σκοπούς του, όχι μόνο στους Κρητικούς και στους Έλληνες, αλλά και σε όλους τους μετανάστες, “κλέβοντας” και τις πιο δύσκολες καρδιές με τους σκοπούς του. «Συμπερασματικά ο άνθρωπος αυτός, μ’ ένα μόνο όνομα μπορεί να χαρακτηριστεί. Ήταν αναμφισβήτητα το “ιερό τέρας” της λύρας. Και πολύ σωστά θα μπορούσε να λεχθεί πως την έκαμε παγκόσμιο όργανο, για κάθε σκοπό, κάθε λαού». Τα που γράφει γι’ αυτόν πάλι ο ίδιος, αφού έχει σταθεί ιδιαίτερα στον “συνωστισμό” που προκάλεσε ο ερχομός του στα πάτρια το 1936. Στην ταφή του στην Καλιφόρνια, όπως γράφει στο βιβλίο του “Χανιώτες, Λαϊκοί μουσικοί που δεν υπάρχουν πια” ο αξέχαστος Θανάσης Δεικτάκης «έφεραν δίσκους για ν’ ακουστούν τα τραγούδια του, γιατί οι λυράρηδες που είχε παρακαλέσει για στερνή φορά να παίξουν, έκλαιγαν σαν μικρά παιδιά»…
Άλλος ένας πνεύμονας πολιτισμού για την Επαρχία των Αποκορώνων, όπως επέμενε να την αποκαλεί ο επίσης αξέχαστος, εξ Αρμένων ορμώμενος ιστορικός ερευνητής Χαράλαμπος Μπουρνάζος, το πρώην Δημαρχείο Καλυβών όπου οι νέες εγκαταστάσεις του Παραδοσιακού Μουσικού Συλλόγου “Ο Χαρίλαος”- αύριο βράδυ τα επίσημα εγκαίνια του. Άλλο ένα “κοινόν” για την “Αρχοντοεπαρχία μας”, όπως την τραγουδεί στη γνωστή του μαντινάδα ο Ανδρέας Λιλικάκης, “Ο Χαρίλαος”. Πάμε δυνατά! Πάμε αποκορωνιώτικα!
Και… στα πεταχτά
Για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα ο λόγος στις σημερινές μαντινάδες της Νεκταρίας. «Του Παρθενώνα τα γλυπτά ο Έλγιν τα ‘χε κλέψει,/ η Βρετανία δυστυχώς δεν τα ‘χει επιστρέψει// Κομμάτι τσ’ ιστορίας μας, χωρίς αμφιβολία/ ανήκουνε στους Έλληνες και όχι στην Αγγλία». Τα που μας λέει στις δύο πρώτες. Για να μας πει στην τρίτη: «Οι βουλευτές σαν μια γροθιά μαζί ν’ αγωνιστούνε/ του Παρθενώνα τα Γλυπτά στο σπίτι τους να ‘ρθουνε». Απ’ το στόμα σου και στου θεού το αυτί, καλή μου φίλη!
Όλα τελικά πήγαν καλά, χωρίς παρατράγουδα, για την Κυβέρνηση στην κηδεία του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου την περασμένη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου. Και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος. Σε γενικές γραμμές, γιατί σε ειδικές πολλά είναι αυτά που σηκώνουν συζήτηση…
Η γρίπη, της γρίπης, τη γρίπη, γρίπη… Σε όλες τις πτώσεις του ενικού αριθμού η λέξη. Το μη χείρον βέλτιστον. Καλύτερα να κλίνουμε τη γρίπη απ’ τον κορωνοϊό, δεν το συζητώ!
