(Στη μνήμη του Γιάννη Γ. Σκανδαλάκη)
Πολλές φορές έχομε ακούσει ότι οι συμπατριώτες μας που ζουν στα ξένα κρατούν ζωντανή και με πολλούς τρόπους την ηλιόχαρη πατρίδα μας. Το διαπίστωσα όταν βρέθηκα στον μακρινό Καναδά, στο σπίτι του Γιάννη και της Ειρήνης από τα Χανιά.
Πολλά πράγματα σ’ όλα τα δωμάτια θύμιζαν Ελλάδα. Εκείνο όμως που με άφησε κυριολεκτικά άφωνο ήταν μια γλάστρα επάνω σ’ ένα τραπεζάκι μέσα στην οποία πρασί- νιζε ένας Δίκταμος! Στάθηκα και τον αποκαμάρωνα χωρίς να μιλώ.
-Είναι από το θερισιανό φαράγγι, μου είπε η Ειρήνη. Τον βγάλαμε προσεκτικά με χώμα, εγώ και ο Γιάννης μου και τον πήραμε μαζί μας.
-Και δεν βρήκατε άλλα λουλούδια να φυτέψετε; ρώτησα για να δω την αντίδρασή της.
-Λουλούδια; Άλλο τίποτα… μουρμούρισε σαν αφηρημένη, μα σαν το Δίκταμο δεν υπάρχει άλλο, είπε δυναμώνοντας τη φωνή της. Το’χω εδώ στην κουζίνα, δίπλα στο παράθυρο, το κοιτάζω καθημερινά και θυμούμαι την Κρήτη, τα άγια πατρογονικά χώματα, τους συγγενείς… Του κουβεντιάζω ελληνικά κι είναι σαν να μιλώ στη μάνα μου… Θυμούμαι αυτό που είχα ακούσει ότι με τούτο το φυτό γιατρεύονταν από τις σαϊτιές τ’ αγρίμια…
– Και συ τι σχέση έχεις μ’ αυτά;
-Αγρίμια ανυπόταχτα είμαστε κατά κάποιο τρόπο όλοι οι ξενητεμένοι… ασταμάτητα δεχόμαστε σαϊτιές.
– Και γιατρεύεστε με τούτο το φυτό;
– Δε θα το πιστέψεις,μα και μόνο το κοίταγμά του μου θυμίζει το αγαπητερό μας νησί κι είναι σα βάλσαμο εδώ στην άλλη άκρη της γης,σα γιατρικό στα ξένα… Έσκυψα και παρατήρησα προσεκτικότερα το σταχτοπράσινο φυτό στη γλάστρα.Δεν ήταν σαν τους Δίκταμους που είχα δει στο φυσικό τους περιβάλλον,στα γκρεμνά και στα φαράγγια της Κρήτης ούτε σαν αυτούς που μεγαλώνουν στις γλάστρες που έχουν κάποιοι συντοπίτες μας. Αυτός εδώ είχε πετάξει βλαστούς κάπως πιο λεπτούς και με πιο μικρά φυλλαράκια… Δεν ήταν το γεμάτο από φύλλα φυτό που μοσχομύριζε στα μέρη μας. Ήταν ένα φυτό, που χωρίς να δείχνει αρρωστημένο, σαν να είχε χάσει τα νερά του,σαν να είχε βγει από τον κανονικό ρυθμό της ζωής του…Θέλησα να κόψω ένα φυλλαράκι,μα φοβήθηκα και τράβηξα το χέρι.
Κόψε, μου είπε η Κρητικιά που το είχε σαν εικόνισμα.Μυρίζει το ίδιο,όπως και στην πατρίδα… ας είναι λεπτοί οι βλαστοί, ας είναι πολύ μικρά τα φύλλα του…
-Ήλιο θέλει! είπα ασυναίσθητα. Ήλιο, που τον στερήθηκε εδώ…
-Δεν του τον στέρησα εγώ τον ήλιο,είπε η συνομιλήτριά μου.Όλοι τον στερηθήκαμε. Όλοι όσοι ζούμε στην ξενητιά,είμαστε μακριά από τον ελληνικό ήλιο,μακριά από το ζεστό ήλιο της Κρήτης… Μα έχομε αντοχή και επιβιώνομε…Έτσι θα επιβιώσει και ο Δίκταμος…Φυτό της Μαδάρας είναι…
-Καλά τα λες, της είπα…Όχι μόνο επιβιώνετε, μα προκόβετε, διακρίνεστε και είστε το καμάρι και το καύχημά μας… Όσο για το Δίκταμό σου,να σου πω τη γνώμη μου, νομίζω πως κι αυτός όχι μόνο θα επιβιώσει μα θα αρωματίσει τη δεύτερη πατρίδα σας.
-Δηλαδή,λες να κάμει τον Καναδά Κρήτη;
-Τον έχει, τον έχετε, καμωμένο ήδη… Στα σπίτια σας, στις δουλειές σας, στην καθη- μερινή σας ζωή είναι παντού ζωντανή η Κρήτη… Η πιο ζωντανή Κρήτη έξω από το νησί… Κι αν είναι γραφτό να σας δεχτεί το ξένο χώμα, θα το αρωματίσετε κι αυτό…
