Η συμβατική βιοτεχνολογική ή επί το γνωστότερο η γενετική μηχανική αναπτύσσει ολοένα και με πιο γρήγορο ρυθμό τις τεχνικές και τις εφαρμογές μεταφοράς γονιδίων από τον ένα οργανισμό στον άλλον.
Αυτή η μεταφορά, ξέμακρη από κάθε αρχή βιοηθικής, στην πιο μικρή ζωντανή οντότητα ,στο κύτταρο, με τη δική του γενετική πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο DNA του δημιουργεί νέους δραστικούς παράγοντες και απρόβλεπτη αναστάτωση της γενετικής του ισορροπίας. Ο οργανισμός- δέκτης μετατρέπεται σε ξεχωριστή οντότητα, με εξειδικευμένη και μη προβλέψιμη αντίδραση. Με άλλα λόγια «απελευθερώνεται» στο φυσικό περιβάλλον μια νέα μορφή ζωής με το ξένο γονίδιο σε κάθε κύτταρό της, που καταργεί τους φυσικούς φραγμούς του είδους και συντομεύει τη διάρκεια των προβλεπόμενων από τους φυσικούς νόμους εξελεγκτικών διαδικασιών. Τα ανθρώπινα αυτά «ανοσιουργήματα» μιας και μπουν σε ένα οικοσύστημα ή στην τροφική αλυσίδα αρχίζουν να αναπαράγονται και είναι ικανά να διασχίσουν τα εθνικά σύνορα. Κι αυτή η διαδικασία είναι μη αναστρέψιμη. Τίποτα δεν μπορεί να τη σταματήσει.
Στην παγκόσμια βιβλιογραφία οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (φυτά, ζώα, μικροοργανισμοί) αναφέρονται και ως βιοτεχνολογικοί ή διαγονιδιακοί ή μεταλλαγμένοι. Ιδιαίτερα για τα φυτά χρησιμοποιούνται οι όροι μεταλλαγμένα ή διαγονιδιακά ( transgenic) ή γενετικά τροποποιημένα (genetically modified, GM ) ή βιοτεχνολογικά (biotech ). Από το 1996 μέχρι το 2016 σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Απόκτησης Αγροβιοτεχνολογικών Εφαρμογών (International Service for the Acquisition of Agribiotech Applications, ISAAA) παρατηρείται αύξηση της καλλιεργούμενης έκτασης με διαγονιδιακά φυτά κατά 2,14 δισεκατομμύρια στρέμματα. Από τις 26 χώρες που καλλιεργούν τα φυτά αυτά οι 19 είναι αναπτυσσόμενες και οι υπόλοιπες 7 βιομηχανικές. Η συνολική έκταση με διαγονιδιακά φυτά το 2016 ήταν ίση με το 20 % της συνολικής επιφάνειας της Κίνας ή των ΗΠΑ και 7 φορές μεγαλύτερη από την έκταση της Μεγάλης Βρετανίας. Το 39% της συνολικής καλλιεργούμενης με διαγονιδιακά φυτά έκτασης βρίσκεται στις ΗΠΑ, το 27% στη Βραζιλία και το 13% στην Αργεντινή. Ο Καναδάς και η Ινδία καταλαμβάνουν το 6% και η Κίνα, το Πακιστάν και η Παραγουάη το 2% η κάθε μία χώρα. Μεταξύ του 2015 και 2016 τη μεγαλύτερη αύξηση της καλλιέργειας διαγονιδιακών φυτών παρουσίασε η Αυστραλία (29%), ακολουθούμενη από τη Νότια Αφρική (17%), τις Φιλιππίνες (14%), τη Βραζιλία (11%) , τη Βολιβία (9%), τον Καναδά (5% ) και τις ΗΠΑ 3%. Την περίοδο αυτή εμφάνισαν μείωση η Κίνα κατά 24%, η Ινδία 7%, η Ουρουγουάη 7% και η Αργεντινή 3%. Η γενετική μηχανική μέχρι σήμερα έχει κάνει μεταφορά γονιδίων στα είδη φυτών : Άγρωστη, Αραβόσιτος, Βαμβάκι, Γαρίφαλα, Δαμάσκηνα, Ελαιοκράμβη, Εσπεριδοειδή, Ευκάλυπτος, Ζαχαροκάλαμο, Ζαχαρότευτλα, Καπνός, Καστανιά, Λεύκα, Λινάρι, Μελιτζάνα, Μήλα, Μουστάρδα, Μπιζέλι, Παπάγια, Πατάτα, Πεπόνι, Ρεβίθι, Ρύζι , Σιτάρι, Σκουός, Σόγια , Τριφύλλι και Φασόλια. Μόνο το 2016 σε επίπεδο κόσμου δόθηκαν 251 άδειες από τις οποίες 115 για τρόφιμα, 87 για ζωοτροφές και 49 για φυτά. Στην Ευρώπη καλλιεργούνται νόμιμα στην Ισπανία σε έκταση 1 εκατομ. στρέμματα και στην Πορτογαλλία, στη Ρουμανία , στη Σλοβακία και στην Τσεχία λιγότερο από το 1 εκατομ. στρέμματα σε κάθε χώρα. Η Γερμανία την περίοδο 2006-2008 καλλιεργούσε διαγονιδιακά φυτά και η Πολωνία το 2006-2012.΄Εκτοτε σταμάτησε στις χώρες αυτές η καλλιέργεια μεταλλαγμένων φυτών. Η Ολλανδία καλλιεργεί τα μεταλλαγμένα γαρίφαλα IFD-26407-2, IFD-25958-3, FLO-4Ø689-6 και FLO-4Ø644-6 για χρώμα των ανθέων. Στον παρακάτω πίνακα υπάρχει μία σημαντική σημείωση. Αναφέρονται μόνο οι νόμιμες καλλιέργειες. Πόσες αλήθεια είναι οι παράνομες και ακαταχώρητες; Ένας Θεός ξέρει!!!
Ευτυχώς που σταμάτησε κάθε προσπάθεια δημιουργίας διαγονιδιακών ζωικών οργανισμών λόγω της μεγάλης εμβρυακής θνησιμότητας. Απέτυχε επίσης η γενετική τροποποίηση της ευρωπαϊκής μέλισσας με γονίδια της αφρικανικής γιατί προέκυψε η μέλισσα δολοφόνος. Έτσι σήμερα στην αγορά κυκλοφορούν μόνο διαγονιδιακοί σολομοί.
Είναι ολοφάνερο λοιπόν πως τα διαγονιδιακά φυτά καλλιεργούνται σε όλες τις ηπείρους. Σήμερα η Σόγια και το Καλαμπόκι αποτελούν δύο από τις πιο σημαντικές πρώτες ύλες στη βιομηχανία τροφίμων και ζωοτροφών. Περισσότερα από 30.000 συσκευασμένα τρόφιμα, που αντιπροσωπεύουν το 60% του συνόλου, περιέχουν παράγωγα Σόγιας ή Καλαμποκιού. Κάτι ανάλογο αλλά σε μικρότερη κλίμακα ισχύει και για τις ζωοτροφές. Οι ενδεχόμενοι κατά συνέπεια κίνδυνοι από τη διασπορά τους στη φύση αποτελούν σοβαρή απειλή για τον πλανήτη.
Στο άρθρο αυτό θα επιχειρηθεί η ανάδειξη του κινδύνου που θα μπορούσε να έχει η χρησιμοποίηση των γενετικά τροποποιημένων ζωοτροφών. Εξάλλου οι ζωοτροφές αποτελούν βασικό στοιχείο για την παραγωγή τροφίμων, οπότε έμμεσα επιδρούν και στην υγεία του ανθρώπου. Το θέμα είναι πολύ ευρύ. Γι’ αυτό ζητείται προκαταβολικά συγγνώμη για τυχόν παραλείψεις.
Οι διαγονιδιακές ζωοτροφές
Η νέα Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη σήμανση και την ιχνηλασιμότητα των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών και των παραγώγων τους αποτελεί την πιο αυστηρή νομοθεσία που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον κόσμο. Στηρίζεται στην αρχή της προφύλαξης, στις απαιτήσεις του πρωτόκολλου της Καρθαγένης για τη βιοασφάλεια και στη σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα και όχι στην αξιολόγηση συστατικού (οδηγία 2001/18 / ΕΚ). Σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτή η σήμανση στις διαγονιδιακές ζωοτροφές, είναι υποχρεωτική. Όλα τα προϊόντα τα οποία περιέχουν ή προέρχονται από μεταλλαγμένους οργανισμούς, σε ποσοστό πάνω από 0,9% πρέπει να φέρουν σήμανση ότι αυτό το προϊόν «περιέχει ή προέρχεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς» ή «αυτό το προϊόν παράγεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς». Στην πράξη βέβαια αυτό δεν λέει τίποτα. Μόλις προχτές η Greenpeace ύστερα από δειγματοληπτικό έλεγχο και σε συνεργασία με σοβαρά διαπιστευμένα εργαστήρια της χώρας μας και του εξωτερικού διαπίστωσε πως από τα 19 δείγματα ζωοτροφών στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα τα 15 περιείχαν γενετικά τροποποιημένα υλικά από 0,4 μέχρι 100% και δύο στο όριο ανίχνευσης 0,1%. Σε αρκετές περιπτώσεις τα δείγματα δεν έφεραν καμία προβλεπόμενη από τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήμανση. Η έρευνα αυτή δείχνει πως τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα εισέρχονται στην Ελλάδα μέσα από τις ζωοτροφές. Ακόμα πως η νομοθεσία που καθιστά τη σήμανση των διαγονιδιακών ζωοτροφών υποχρεωτική στην πράξη δεν εφαρμόζεται. Και το σπουδαιότερο με τη «βούλα του νόμου» δεν είναι υποχρεωτική η σήμανση των ζωικών προϊόντων που προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς!!! Γιατί άραγε να υπάρχει το όριο αυτό ανοχής; Μήπως είναι το ξεκίνημα των πολυεθνικών εταιριών να «αλώσουν» την αγορά των ζωοτροφών και των τροφίμων; Μήπως αύριο με την επέκταση ακόμα περισσότερο των διαγονιδιακών φυτών και την αύξηση της συχνότητας της διαγονιδιακής ρύπανσης πάει προ τα ανάντη; Μήπως επιτρέπει έμμεσα τη «σκόπιμη διάχυση» των χρησιμοποιούμενων από τη γενετική μηχανική γονιδίων; Ίδωμεν.
Η παραγωγή ζωοτροφών στη χώρα μας απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς των μεταλλαγμένων οργανισμών. Το 80% των εισαγωγών Σόγιας και Καλαμποκιού προορίζονται για την παραγωγή ζωοτροφών. Για παράδειγμα η Σόγια ξεπερνάει το 20% της καθημερινής διατροφής στα κοτόπουλα και στους χοίρους. Η χώρα μας εισάγει περίπου 500.000 τόνους Σόγιας και 400.000 τόνους Καλαμποκιού κάθε χρόνο. Το 2004 με έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισάγονται από την Αργεντινή, την Παραγουάη και τις ΗΠΑ 508.701 τόνοι μεταλλαγμένης Σόγιας από τους οποίους οι 307.281 χρησιμοποιήθηκαν για ζωοτροφές και οι υπόλοιποι για ανθρώπινη κατανάλωση. Μεταξύ αυτών 201.420 τόνοι σογιάλευρου και 44.350 σογιόσπορου. Το Μάη του 2004 το πλοίο VOLCANO ξεφορτώνει στη Θεσσαλονίκη 9.000 τόνους μεταλλαγμένου σογιάλευρου από την Αργεντινή. Δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα για το ποσοστό των εισαγομένων μεταλλαγμένων ζωοτροφών στη χώρα μας. Αυτό σημαίνει πως πολλά από τα παραγόμενα ζωικά προϊόντα μπορεί να προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με μεταλλαγμένους οργανισμούς. Μέχρι στιγμής η επιστημονική έρευνα για τις επιπτώσεις στην υγεία των ζώων και κατ’ επέκταση των ανθρώπων από τη χρήση των μεταλλαγμένων ζωοτροφών είναι πολύ περιορισμένη. Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, λοιπόν, τα ζώα καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες Σόγιας και Καλαμποκιού σε όλο τον κύκλο της ζωής τους.
Οι διαγονιδιακοί τύποι και τα «συμβάματα» των φυτών που έχουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να εμπεριέχονται στις ζωοτροφές είναι στην κυριολεξία «κατάφορτα» από ξένα γονίδια. Και δεν είναι λίγα. Υπολογίζονται σε πάνω από 100 μεταλλαγμένα φυτά. Τα εισαγόμενα γονίδια μετριούνται σε πάνω από 33 για το Βαμβάκι, το Καλαμπόκι, την Ελαιοκράμβη, τη Σόγια και τα Ζαχαρότευτλα. Για του λόγου το αληθές οι διαγενετικού τύποι των φυτών αυτών σύμφωνα με το σχετικό μητρώο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα εισαγόμενα γονίδια φαίνονται στους παρακάτω πίνακες.
Δεν χρειάζεται να αναφέρει κανείς τίποτα άλλο. Απλά μένει άφωνος μπροστά στην αναλγησία, στην ανηθικότητα και στην ευκολία με την οποία ο άνθρωπος τροποποιεί το γονιδίωμα και αλλοιώνει τη φυσιογνωμία οργανισμών που χρειάστηκαν χρόνια για να διαμορφώσουν τα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά τους. Κι όλα αυτά στο βωμό της φρενοκέρδειας και του πλουτισμού σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος. Στέκεται κανείς με δέος μπροστά στα «υπόγεια» συστήματα που κρύβουν την αλήθεια και δημιουργούν «χειροκροτητές» της δημιουργίας των διαγονιδιακών φυτών για να επηρεάσουν τις διάφορες ρυθμιστικές αρχές. Αλήθεια πως φαντάζει η κίνηση των 100 νομπελιστών, οι οποίοι με επιστολή σε όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου ζητούν «να αναγνωρίσουν τα αποτελέσματα των υπεύθυνων επιστημονικών οργανισμών και των ρυθμιστικών αρχών και να εγκαταλείψουν την εκστρατεία κατά των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, γενικά και κατά του «χρυσού Ρυζιού»; Βέβαια το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για το Ρύζι αυτό υποστηρίζει πως η αποτελεσματικότητά του στην αντιμετώπιση της έλλειψης της βιταμίνης A «δεν είναι αποδεδειγμένη». Ο Γάλλος ερευνητής Gilles-Eric Séralini και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο της Caen στη Γαλλία σε μια αξιοπρόσεκτη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Food and Chemical Toxicology, βρήκε πως μια ποικιλία γενετικά τροποποιημένου Καλαμποκιού προκαλεί καρκίνο σε ποντικούς. «Ξεσηκώθηκε» το σύμπαν για να αποδείξει πως η μελέτη αυτή είναι αμφιλεγόμενη. Επιστήμονες «φιλικοί» προς τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς την χαρακτήρισαν ως «κακής επιστήμης εργασία» . Μάλιστα μετά από ένα χρόνο το περιοδικό απέσυρε την εργασία που από πολλούς ανεξάρτητους επιστήμονες χαρακτηρίζεται ως η «πιο λεπτομερής και διεξοδική μελέτη που έγινε ποτέ για τους διαγονιδιακούς οργανισμούς». Ο Andrés Carrasco καθηγητής της μικροβιακής εμβρυολογίας που διαπίστωσε ασυνήθιστες αποβολές λόγω δυσμορφίας των εμβρύων παρά λίγο να δολοφονηθεί από πληρωμένους αξιωματούχους μπράβους θα αναφωνήσει «Είναι μεγάλη ειρωνεία ο λαός της Αργεντινής να υποφέρει για την παραγωγή ενός προϊόντος της διαγονιδιακής Σόγιας που προορίζεται για την Ευρώπη και το οποίο οι ευρωπαίοι καταναλωτές δεν το θέλουν».
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
