Στο τεράστιο αμφιθέατρο “Ιωάννης Καποδίστριας” του Πολεμικού Μουσείου στην οδό Ριζάρη της Αθήνας, παρουσία της Α.Ε. του προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Προκόπη Παυλόπουλου, παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τετάρτης 14 Φεβρουαρίου, το βιβλίο του Νίκου Παπαδάκη “Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο άνθρωπος ο ηγέτης”.
Από νωρίς γέμισε η τεράστια αίθουσα με κόσμο, έτσι που όσοι προσήλθαν λίγο πριν τις 7μ.μ. και λίγο πριν να μείνουν όρθιοι.
Την τεράστια αυτή αίθουσα των επισκέφθηκα αρκετές φορές, για διάφορες εκδηλώσεις. Ομως είναι η πρώτη φορά που την είδα τόσο γεμάτη!
Εντυπωσιακά μεγάλη ήταν και η παρουσία επισήμων, όπως του εκπροσώπου του πρωθυπουργού, του προέδρου της Βουλής, των Ελλήνων, εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου, του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας κ. Σαρτζετάκη, υπουργών, εκπροσώπων κομμάτων, βουλευτών, ανωτερων και ανωτατων κρατικών λειτουργών και λειτουργών της δικαιοσύνης, τέως και νυν.
Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κ. Αποστολάκης, εκπρόσωποι κομμάτων φορέων και οργανώσεων και κρητικών συλλόγων της Αττικής. Διέκρινα επίσης και ξεχωριστές προσωπικότητες όπως ο εγγονός του εθνάρχη, Ελευθέριος Βενιζέλος και ο πρώην αρχηγός του ΠΑΣΟΚ κ. Ευάγγελος Βενιζέλος.
Η κ. Ελένη Γαρδίκα Κατσιαδάκη που συντόνιζε την εκδήλωση μετά από μια μικρή εισαγωγή «ξεκινώντας ήθελα να συγχαρώ τον κ. Παπαδάκη για έναν άθλο που πραγματοποίησε. Εκείνο που εισπράττω στο τέλος ως εικόνα για το Βενιζέλο, είναι ο άνθρωπος που έχει μια ακαταπόνητη και ακούραστη ενέργεια. Δεύτερον πως έχει μια επιχειρηματολογία, πολύ δυνατή η οποία πείθει τον συνομιλητή του”.
Στη συνέχεια, έδωσε το λόγο στον πρώτο των ομιλητών, τον κ. Κωστή Κωστή, καθηγητή Πανεπ. Αθηνών «Επιτρέψτε μου να συγχαρώ τον Νίκο Παπαδάκη για το θάρρος να αναλάβει ένα τόσο δύσκολο και φιλόδοξο εγχείρημα όπως είναι η βιογράφιση του Ελευθερίου Βενιζέλου και να το φέρει με τόση μεγάλη επιτυχία εις πέρας… Ο Ν. Παπαδάκης με το ογκώδες έργο του ήρθε να καλύψει αυτό το κενό και να αντιμετωπίσει τις πολλές δυσκολίες με πολύ μεγάλη επιτυχία.
Ο Βενιζέλος ξανά μέσα στο ιστορικό πλαίσιο στην διαμόρφωση του οποίου συμμετείχε ο ίδιος με τις αρετές, μα και με τις αδυναμίες. Με τις επιτυχείς επιλογές του και τα σφάλματά του… Επιτέλους έχουμε μια βιογραφία, για τον Ελευθέριο Βενιζέλο την μεγαλύτερη προσωπικότητα της χώρας μας αντάξια του βιογραφούμενου!»
Από τα λόγια του καθηγητή Ηλία Νικολακόπουλου συγκράτησα τα παρακάτω.
«Θα αρχίσω την ομιλία μου με μια φράση της Πηνελόπης Δέλτα για τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Στο πλατύ του πέταγμα δεν μπορέσαμε να τον ακολουθήσουμε. Ηταν πάρα πολύ μεγάλο για μας. Μας πήγαινε στην πόλη και εμάς οι δυνάμεις μας τσακίστηκαν στις πύλες της. Ούτε οι φίλοι του τον κατάλαβαν.
Τα λόγια αυτά όπως και η ημερολογιακή τους καταγραφή για το θάνατό του, περιγράφουν τον άνθρωπο που σφράγισε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τον Ελληνικό 20ο αιώνα, γεγονός που ανεγνώρισαν και οι διαχρονικοί του αντίπαλοι, όπως ο Γεώργιος Βλάχος στο άρθρο του που αποχαιρέτησε τον Βενιζέλο.
Ανθρωπος όπως όλοι, κοινός οργανισμός καλός ή κακός μικρός ή μέγας, δειλός ή γενναίος, ευθύς ή διεστραμμένος. Δεν υπήρξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Υπήρξε κάτι πλέον αυτών, ή όλοι μαζί. Εζησε, απέθανε και θα μείνει ως πρόβλημα μυστήριο μύθος. Το βιβλίο του Ν.Π. θα αποτελέσει ένα ερευνητικό οδηγό για νέες προσεγγίσεις. Ενα σταθερό και αξεπέραστο σημείο αναφοράς».
Σειρά είχε τώρα πάρει τον λόγο ο καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου. «Είναι μια πολύ όμορφη στιγμή όταν πρέπει να μιλήσεις για ένα έργο ζωής. Ενα βιβλίο που ενσωματώνει για τον συγγραφέα κ. Παπαδάκη όλη την πνευματική του κινητοποίηση την συσσωρευμένη γνώση μιας ζωής.
Με άλλα λόγια την μακρά συστηματική και αφοσιωμενη ενασχόληση… Νομίζω πως λίγες φορές στη ζωή μας, βρισκόμαστε μπροστά σε τέτοια βιβλία.
Ο κ. Παπαδάκης όχι μόνο ως γενικός Δ/ντής Ιδρύματος αλλά και ως πρόσωπο ως προσωπική αναζήτηση, ασχολήθηκε με τα μεγάλα ζητήματα που φλόγιζαν και τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Την πολιτική οργάνωση στο πρότυπο του φιλελευθερισμού, τα διλήμματα της εσωτερικής σύγκρουσης, την εθνική πορεία μέσα στην Ευρώπη την ανάδειξη της χώρας, διεθνώς.
Νομίζω πως τα καλύτερα βιβλία είναι εκείνα που ενσωματώνουν την ενασχόληση, τον προβληματισμό, την αφοσίωση του συγγραφέα, σε μια ευρύτερη περίοδο της ζωής του. Ενσωματώνουν δηλαδή μια πνευματική περιουσία που σωρεύει ο συγγραφέας, σαν μυρμήγκι, μια ολόκληρη ζωή. Σε ένα τέτοιο βιβλίο μπροστά είμαστε σήμερα…
Ο κ. Παπαδάκης φλέγεται να μιλήσει για το Βενιζέλο. Και νομίζω πως φλέγεται επειδή αισθάνεται πως αν δεν μιλήσει για τον Βενιζέλο, ο ίδιος, πολύ λίγοι άνθρωποι θα ξέρουν τον Βενιζέλο όπως τον ξέρει αυτός.
Και όπως πάντα συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους πρόκειται για ένα βιβλίο το οποίο δεν δικαιώνει μόνο τον βιογραφούμενο δηλαδή τον Ελευθέριο Βενιζέλο δικαιώνει πάνω από όλα τον βιογράφο.
…Οι δάσκαλοι μου έμαθαν πως κανένα βιβλίο δεν λέει όλη την ιστορία. Κανένα ιστορικό βιβλίο δεν είναι οριστικό. Θα συνεχίσουμε επομένως να μελετούμε τον Βενιζέλο, να τον αντιμετωπίζουμε ως πρότυπο. Να προσπαθούμε να τον καταλάβουμε.
Είμαι όμως βέβαιος ότι από δω και πέρα κανείς μας δεν θα μπορεί να μελετήσει τον Βενιζέλο, χωρίς πρώτα να συμβουλευτεί να περάσει από την βιογραφία που έγραψε ο Νίκος Παπαδάκης.
Η εκδήλωση τελείωσε με την ομιλία της Α.Ε. του προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου. «Αισθάνομαι ότι εκτελώ εθνικό χρέος σαν πρόεδρος της Δημοκρατίας κλείνοντας με την ομιλία μου την εκδήλωση που είναι αφιερωμένη σε μια εμβληματική δίτομη βιογραφία του Ελευθερίου Βενιζέλου, την οποία έχει συγγράψει ο Ν. Παπαδάκης.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε εθνικός ηγέτης και το αποδεικνύει η ιστορία, γιατί το ισοζύγιο των θετικών των ιστορικών αποφάσεών του, έχει ως πρόσημο που δεν μπορεί ποτέ να αγνοήσει κανένας!
Με τις αποφάσεις του, ακόμα και εκείνες που υπήρξαν εσφαλμένες, σημάδεψε ανεξίτηλα την νεότερη ιστορία μας.