Πρότυπο πρόγραµµα του ΕΛΓΟ “∆ήµητρα” στο ακριτικό νησί
Μελίσσια ανθεκτικά στις νέες κλιµατικές συνθήκες και σε ασθένειες όπως η βαρρόα έχουν αναπαραχθεί στη Γαύδο!
Στο πλαίσιο της λειτουργίας πρότυπου µελισσοκοµείου στο νησί από τον ΕΛΓΟ “∆ήµητρα” για το πρόγραµµα “Αναπαραγωγής και Βελτίωσης Ανθεκτικών Μελισσιών στην Κρήτη” η προσπάθεια για µια ελληνική ποικιλία µέλισσας µε υβριδικά χαρακτηριστικά είναι απόλυτα επιτυχηµένη και έχει δώσει ενθαρρυντικά στοιχεία στους µελισσοκόµους.
«Θέλουµε να βοηθήσουµε τους παραγωγούς και να βελτιώσουµε το γενετικό υλικό ώστε να έχουµε µελίσσια καλά προσαρµοσµένα και υγιή, που θα µπορούν να αντεπεξέλθουν καλύτερα στους εχθρούς και τις ασθένειες όπως π.χ. το βαρρόα για την καταπολέµηση του οποίου χρησιµοποιούµε φάρµακα» εξήγησε στα “Χ.ν.” η κα Φανή Χατζήνα ∆ιευθύντρια Ινστιτούτου Επιστήµης Ζωικής Παραγωγής και τακτική Ερευνήτρια (Α’) στο Τµήµα Μελισσοκοµίας – Ινστιτούτο Επιστήµης Ζωικής Παραγωγής (ΕΛΓΟ “∆ήµητρα”).
Την τελευταία 5ετία στο µελισσοκοµείο της Γαύδου οι επιστήµονες έκαναν µια µεγάλη προσπάθεια για να εντοπίσουν τους “µηχανισµούς’’ εκείνους των ντόπιων πληθυσµών που κρατάνε το άκαρι της βαρρόα σε χαµηλούς αριθµούς. «Υπάρχουν τρόποι ανάπτυξης των µελισσών αυτών ώστε να να αναπαραχθούν και αυτό έχουµε επιτύχει στη Γαύδου. Το πρόγραµµα ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια και καταφέραµε να έχουµε δυνατά µελίσσια που έχουν επιβιώσει από µελισσοφάγους, σφήκες, µειωµένες θρέψεις, αυξηµένες θερµοκρασίες χωρίς θεραπείες για το βαρρόα. Το πρόγραµµα χρηµατοδοτείται από την Περιφέρεια Κρήτης και θα ζητήσουµε συνέχιση της χρηµατοδότησης προκειµένου να φτάσουµε στον στόχο µας. ∆ηλαδή να διατηρήσουµε και να αναπαράγουµε τον πληθυσµό αυτό ώστε να φτάσουµε στο σηµείο να πούµε ότι το γενετικό υλικό που θα δώσουµε στον παραγωγό αποδεδειγµένα πλέον έχει ενδείξεις ανθεκτικότητας. Είναι ντόπιο, Κρητικό , το καλύτερο που υπάρχει στην Κρήτη και ανθεκτικό στο βαρρόα. Θα χρειαστούµε άλλα 4 χρόνια για να έχουµε 100% θετικά αποτελέσµατα» τόνισε η κ. Χατζήνα.
ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΙ
Οι µελισσοκόµοι που συµµετέχουν στο πρόγραµµα το κάνουν εθελοντικά, ενώ τους καλύπτεται ένα µέρος του κόστους. Η πρώην δήµαρχος Γαύδου κ. Γκέλυ Καλλίνικου που ασχολείται µε τη µελισσοκοµία µας επισηµαίνει πως σηµαντικό πρόβληµα αποτελούν τα κατσίκια. «∆εν αφήνουν τίποτα για τις µέλισσες γιατί και τα κατσίκια µε την κλιµατική κρίση δεν βρίσκουν να φάνε . Πλέον δεν αφήνουν ούτε το ταράξακο να βγει και οι µέλισσες επιβιώνουν µε ότι φυτά βρίσκουν σε περιφραγµένες εκτάσεις. Είναι θετικό πως βρέθηκαν ιδιοκτήτες να παραχωρήσουν γη ώστε να την περιφράξουµε και να γίνουν καλλιέργειες µελισσοκοµικών φυτών εκεί» τόνισε χαρακτηριστικά.
«Τα αποτελέσµατα είναι πολύ θετικά! Τα µελίσσια είναι στο νησί, δεν βάλαµε τίποτα από φάρµακα , έχουν επιβιώσει και χωρίς αντιβιοτικά και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό» υπογράµµισε ο µελισσοκόµος και πρώην πρόεδρος του Μελισσοκοµικού Συλλόγου Χανίων κ. Ηλίας Χαλακατεβάκη.
Σύµφωνα µε τον ίδιο το πιο µεγάλο ζήτηµα που απασχολεί τους µετέχοντες στο πρόγραµµα είναι οι καιρικές συνθήκες του νησιού. «Είναι πολύ µεγάλη η ξηρασία και λίγα νερά . Το 2022 είχαµε 130 χιλιοστά νερού που για τη Γαύδο ήταν επιτυχία αλλά για µας καταστροφή. Τόσο εγώ, όσο και άλλοι συνάδελφοι και η κ. Χατζήνα εργαζόµαστε για το πρόγραµµα αυτό χωρίς να παίρνουµε χρήµατα, πέρα από τα έξοδα µας όσο τα είχαµε και αυτά γιατί εδώ και ενάµιση χρόνο δεν τα παίρνοµε ούτε αυτά ! Ελπίζουµε πως η Περιφέρεια µε νέα προγραµµατική σύµβαση θα καλύψει το κόστος συνέχισης του προγράµµατος» ανέφερε ο µελισσοκόµος.
Ο ίδιος µας επισήµανε πως µετά την επέλαση της βαρρόα τη δεκαετία του ΄80 , ακολούθησε και η τραχειακή ακαρίαση µε αποτέλεσµα το 80% της Κρητικής µέλισσας (Αpis Mellifera adami) να εξαφανιστεί και να γίνει µεγάλη εισαγωγή τόσο µελισσών όσο και βασιλισσών από την βόρεια Ελλάδα και το εξωτερικό. Με το πρόγραµµα αυτό υπάρχει η ελπίδα να επανασυσταθεί µια ποικιλία µέλισσας µε τοπικά χαρακτηριστικά και κυρίως ανθεκτική.