Ο εξάδελφος από τη Γερμανία

Προχθές μίλησα στο τηλέφωνο με έναν εξάδελφό μου που μένει μόνιμα και εργάζεται στην Γερμανία τα τελευταία 35 χρόνια και τα λέμε τακτικά. Μεταξύ των άλλων που συζητήσαμε μου έκανε κάποιες ερωτήσεις οι οποίες με έφεραν σε δύσκολη θέση.
Μιλάω μου είπε, τακτικά με συγγενείς και φίλους τηλεφωνικά στην Ελλάδα και μου πετάνε λέξεις άγνωστες που αφορούν λέξεις άλλης γλώσσας, ειδικά Αγγλικής. Μερικές από αυτές που μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό και ακούω τελευταία είναι λοκ ντάουν, τεικ εγουει, ντελίβερι, βάιραλ, τι γλώσσα είναι αυτή που μιλάτε ρε ξάδελφε; Αισθάνθηκα λίγο αμήχανα και το μόνο που ψέλισσα ήταν, εσείς δεν χρησιμοποιείτε στην καθομιλουμένη λέξεις Αγγλικές. Η απάντηση ήταν αποστομωτική. Όχι, είσαι καλά, αν τις ακούγαμε θα λέγαμε ότι κάτι έπαθε ο εκφωνητής.
Ο προβληματισμός μου για την ευθύνη που θεωρώ πως έχουμε σαν Έλληνες, που διαδώσαμε γλώσσα και πολιτισμό στην Αρχαιότητα, με έκανε να αναλογιστώ πως όντως έχουμε πάρει λάθος δρόμο και επαναπαυόμαστε, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε τους κινδύνους που θα επιφέρουν στο μέλλον, όλες αυτές οι ανοχές στην παραφθορά της γλώσσας μας. Θεωρούμε οι πολίτες, οι δημοσιογράφοι, οι πολιτικοί, πως χρησιμοποιώντας ξένες λέξεις, ότι προβάλλουμε μόρφωση. ΟΧΙ δεν προβάλλουμε μόρφωση, προβάλουμε αμορφωσιά, ένδειξη ελλείψεων λημμάτων στην γλώσσα μας που δεν ισχύει και προδοσία της ελληνικής φιλοσοφίας, λογοτεχνίας.
Οι ελληνικές λέξεις που έχουν μπει στο ράφι, όπως διανομή κατ’ οίκον, απαγόρευση κυκλοφορίας, παραλαβή, παράδοση σε πακέτο, ειδοποίηση αγοράς σε πακέτο, διάσημο, έχουν νοηματική σημασία.
Όλες οι ελληνικές λέξεις έχουν νόημα που στηρίζουν την εξήγηση τους, αντίθετα με τα Αγγλικά, που αν αύριο την λέξη cloud που σημαίνει σύννεφο, αποφάσιζαν να την αντικαταστήσουν με την λέξη car που σημαίνει αυτοκίνητο, δεν θα υπήρχε αναστάτωση νοήματος. Σε εμάς μια αντίστοιχη αντικατάσταση, θα έφερνε σοβαρή σύγχυση νοημάτων και επικοινωνίας. Παρ όλα αυτά, συνεχίζουμε αβίαστα, ακούραστα να υιοθετούμε Αγγλικές λέξεις, μιας και όλοι μας αισθανόμαστε σύγχρονοι και (μορφωμένοι) και μπορούμε να συνεννοηθούμε. Το θέμα δεν είναι η συνεννόηση, διότι υπήρχαν και υπάρχουν πρωτόγονες γλώσσες που η γλώσσα τους αριθμεί ελάχιστες λέξεις με αποτέλεσμα την ανάλογη υποβαθμισμένη συνεννόηση και επικοινωνία.
Αν όλες αυτές τις ξένες λέξεις τις διαβάζαμε σε ένα ελληνικό βιβλίο, σε ένα λογοτεχνικό διήγημα, θα γελάγαμε νομίζοντας ότι είναι κάτι σατιρικό, ίσως λοιπόν τα έχουμε πάρει όλα σαν αστείο, αλλά η στάση μας αυτή μόνο σε αστεία θέση μπορεί να μας φέρει.
Θέλετε να σας πω ένα αστείο να ευθυμήσουμε; Μολών λαβέ. Όχι λένε σήμερα take away, δηλαδή πάρτε τα μακριά. Πάρτε τα όλα μακριά από την Ελλάδα, τη γλώσσα, την ιδιοκτησία, την κουλτούρα, τα παιδιά μας. Δεν είναι αστεία φίλοι μου, γιατί παίρνοντάς μας για αστείους μας έχουν πάρει στο (ψιλό) και όχι τα σοβαρά οι (εταίροι μας) και θέλουν να μας καταστήσουν εταίρες της Ευρώπης.
Δεν θα ήθελα να συνεχίσω, διότι και ο Πρύτανης κύριος Μπαμπινιώτης πρόσφατα, ασχολήθηκε με την εμφάνιση των λέξεων αυτών και εξέφρασε τις επιφυλάξεις του. Θα ήθελα όμως να αναφερθώ, στις δυο ομιλίες του 1957 και 1959 του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος του ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΖΟΛΩΤΑ, οι οποίες αν και εκφωνήθηκαν στα Αγγλικά, χρησιμοποίησε ΜΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ και στο άκουσμά τους, έγινε απολύτως κατανοητός και μάλιστα με χειροκροτήματα από τους τραπεζίτες που άκουσαν την ομιλία του. Δεν θα μπορούσαμε να τις παραθέσουμε λόγω χώρου στο μικρό άρθρο αυτό, αλλά βρίσκονται στο διαδίκτυο στην διάθεση όποιου ενδιαφέρεται. Και ας μην λησμονούμε και την παγκόσμια ιατρική επιστήμη που στηρίζεται σε όρους και ειδικότητες μόνο ελληνικών λέξεων για την επικοινωνία.
Εξάδελφε συγγνώμη, φαίνεται ότι από τον καιρό που λείπεις στην Γερμανία, χειροτερέψαμε αντί να αναβαθμίσουμε την επικοινωνία μας, στο ύψος της τόσο πλούσιας γλώσσας που έχουμε. Αλλά όπως μου είπες και έχεις δίκιο, όταν υποβαθμίζουμε την γλώσσα μας, δείχνει ότι θέλουμε να την φέρουμε σε ένα χαμηλότερο επίπεδο ανθρώπων τραβώντας την προς τα κάτω. Καταργήσαμε την καθαρεύουσα, γιατί με το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο του προηγούμενου αιώνα, οι ολιγογράμματοι δεν μπορούσαν να την χρησιμοποιούν και αντί να αναβαθμίσουμε το επίπεδο της παιδείας, σήμερα την υποβαθμίζουμε κι άλλο, σαν άρνηση να σταθούμε στο ύψος των ελληνικών γραμμάτων.
Γονείς, καθηγητές, τοπικοί και πολιτικοί άρχοντες, διανοούμενοι, εργάτες, επιχειρηματίες, κλήρος και λαός, φέρουμε σοβαρή ευθύνη για την διατήρηση της γλώσσας μας. Και να μην λησμονείτε ότι η χρήση της πλούσιας ελληνικής γλώσσας, ακόμα και στην καθημερινότητα, είναι μεταδοτική σαν τον ιό. Εάν δεν το επιτύχουμε και συνεχίσει η λεξιπενία νέων και μεγαλυτέρων, σε αρκετά χρόνια από τώρα, δεν θα μιλάμε για την διατήρηση της γλώσσας μας αλλά για την διάσωσή της.