Ένας άγνωστος στο ευρύ κοινό και ταυτόχρονα ξεχωριστός άγιος είναι ο «Ευγνώμων Ληστής». Η μνήμη του εορτάζεται στις 12 Οκτωβρίου και ο πρώτος Έλληνας που τον «ανακάλυψε» ήταν ο αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Ραυτόπουλος, ο οποίος ίδρυσε το 2014 το πρώτο ναϋδριο προς τιμήν του στην Ορθόδοξη Ιεραποστολική Φιλόπτωχη Αδελφότητα «Η Οσία Ξένη», στη Θεσσαλονίκη. Ο αρχιμανδρίτης Γερβάσιος, μετά από 35 χρόνια διακονίας στην «κλειστή απαξιωμένη από τον «κόσμο» κοινωνία των κρατουμένων» ολόκληρου του κόσμου, τον όρισε προστάτη άγιο. Την ίδια χρονιά ο Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος ίδρυσε τον ναό του «Ευγνώμονος Ληστού» στην Κερατέα Αττικής.
Ο Δυσμάς, αυτό το όνομα παραδίδουν οι γραφές (αν και υπάρχουν και άλλες εκδοχές του ονόματος), ήταν ένας Εβραίος κατάδικος που κατά τη διάρκεια του βίου είχε διαπράξει ληστείες, βιασμούς ακόμα και δολοφονίες. Ήταν ο εκ δεξιών του Ιησού εσταυρωμένος κακούργος, ο οποίος πρόλαβε και μετα-νόησε (αλλαγή νοός). Έστω στο παραπέντε, λίγο πριν πεθάνει, μετά από έναν ολιγόλογο διάλογο με τον Ιησού, πρώτα κατανόησε την θεανθρώπινη ιδιότητά Του και στη συνέχεια, θεία τη χάριτι, ομολόγησε, μετάνιωσε και ζήτησε συγχώρηση για τα σφάλματά του.
Όλα αυτά έγιναν χωρίς καμία διδαχή, χωρίς καμία πρότερη εμπειρία, χωρίς καμία επαφή με τους μαθητές, τους πιστούς και τα θαύματα του Κυρίου. Απλά πίστεψε σ’ Αυτόν. Το εντυπωσιακό ήταν ότι πίστεψε στον Εσταυρωμένο κατά τη στιγμή της απόλυτης αδυναμίας και μοναξιάς Του. Ο αιμόφυρτος, ξέπνοος, ημιθανής και κατακρεουργημένος Ιησούς κοιτούσε τη Μητέρα του, τον αγαπημένο μαθητή Ιωάννη και μερικές ακόμα μαθήτριές Του. Όλοι οι άλλοι είχαν φύγει και στο σταυρό ήταν μόνος. Όταν το βλέμμα Του στράφηκε στον ληστή, ο οποίος είχε επιτιμήσει τον εξ ευωνύμων εσταυρωμένο κακούργο για τα ειρωνικά του σχόλια περί σωτηρίας, «τρύπησε» την ψυχή του και του μετέδωσε το άρρητο φως Του. Η φράση του ληστή, «Μνήσθητί μου Κύριε εν τη βασιλεία σου» έλαβε την απάντηση, «Αμήν λέγω σοι, σήμερον μετ’ εμού έση εν τω παραδείσω». Έτσι, ο ληστής έγινε ο «Άγιος Ληστής» ή ο «Ευγνώμων Ληστής», όπως συνηθίζεται να λέγεται στα εκκλησιαστικά κείμενα και είναι ο πρώτος άνθρωπος που βεβαιωμένα βρίσκεται στον παράδεισο.
Πηγή
Νικολάου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, «Μνήσθητί μου Κύριε! Ο Άγιος Ληστής του…Παραδείσου», έκδοση Ιερά Μητρόπολις Μεσογαίας Λαυρεωτικής Σπάτα Αττικής, Αθήνα 2018.
*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος
