» Ο στενός συνεργάτης του Θεοδωράκη Henning Zierock μιλά για την γνωριμία του με τον κορυφαίο μουσικοσυνθέτη
«Το έργο του Μίκη Θεοδωράκη είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς! Αυτό είναι το μόνο σίγουρο!» λέει ο Henning Zierock, ο Γερμανός διευθυντής χορωδιών, στενός φίλος του μεγάλου μουσικοσυνθέτη που βρέθηκε στα Χανιά για την κηδεία του αλλά παρέμεινε επίσης για μεγάλο διάστημα στα πλαίσια ενός project που σχεδιάζει για τον Μίκη.
Με χειμαρρώδη λόγο, καθώς έχει να διηγηθεί αμέτρητες ιστορίες από τη στενή φιλία του με τον συνθέτη, το έργο του και την παγκόσμια επιρροή του πιστεύει πραγματικά πως «ότι ήταν ο Πικάσο για τη ζωγραφική είναι ο Μίκης για τη μουσική».
Τον ρωτάμε για την πρώτη γνωριμία του με τη μουσική του Μίκη και την πρώτη συνάντηση με τον ίδιο τον συνθέτη.
«Ήταν ακριβώς 50 χρόνια πριν! Ήταν 1971 είχα τελειώσει το σχολείο και ένας φίλος μου έβαλε να ακούσω Θεοδωράκη. Εντυπωσιάστηκα από τη μουσική παρόλο που δεν καταλάβαινα τα λόγια. Μου εξήγησε ο φίλος μου ότι ο Θεοδωράκης ήταν φυλακισμένος από τη χούντα, είχε βασανιστεί, έδινε αγώνα για τη δημοκρατία στην Ελλάδα και εντυπωσιάστηκα. Τον συνάντησα στα 1977 όταν ο Μίκης έκανε μια σειρά από συναυλίες στη Γερμανία με το Canto Heneral. Εγώ ήμουν στο Πανεπιστήμιο του Τubingen στη χορωδία και μετά το τέλος της συναυλίας του ζήτησα αν θα μπορούσε να μας στείλει τις παρτιτούρες του Canto Heneral ώστε να το έχουμε στη χορωδία μας καθώς στην περιοχή μας είχαμε πολλούς εξόριστους από τη Χιλή και θα θέλαμε να ανεβάσουμε κάτι για αυτούς. Συνέβη κάτι απίστευτο για μένα τότε, μόλις τέσσερις ημέρες μετά έφτασαν στο Πανεπιστήμιο με το ταχυδρομείο υπογεγραμμένες από τον ίδιο το Μίκη όλες οι παρτιτούρες! Βάλαμε μια αγγελία στην εφημερίδα για το ποιος ήθελε να συμμετέχει στη χορωδία και λίγες ημέρες μετά είχαμε πάνω από 200 συμμετοχές! Μέσα σε 3 μήνες είχαμε καταφέρει να αποδίδουμε αρκετά κομμάτια. Μετά από μερικούς μήνες ξανασυντηθήκαμε με τον Μίκη και του ζήτησα να ακούσει την κασέτα με τα τραγούδια μας μέσα στο αυτοκίνητο μου όσο τον μετέφερα προς ένα άλλο σημείο. Μπήκαμε στο αυτοκίνητο μου, μια παλιά Mercedes που όμως δεν έπαιρνε μπρος. “Ξέρεις Μίκη αν μπορούσες να σπρώξεις το αυτοκίνητο γιατί δεν παίρνει μπροστα” του είπα εμφανώς ντροπιασμένος και μου λέει “μα φυσικά”! Αρχίσαμε να σπρώχνουμε και ξεκινώντας να πηδάει αυτός μέσα στο αμάξι. Του έβαλα τη μουσική στο κασετόφωνο του αυτοκινήτου και ακούγοντας μας είπε ότι “σε 10 ημέρες θα είμαι στο Μόναχο και στην Καρσλούη για συναυλίες! Σας δίνω 45 λεπτά για να εμφανιστείτε στη σκηνή μου”. Και ήμασταν εκεί και ήταν μια απίστευτη, συγκλονιστική εμπειρία!»
Ακολούθησε μια ακόμα πιο στενή σύνδεση του Henning Zierock με τον Μίκη Θεοδωράκη μέσα από το κίνημα ειρήνης και αφοπλισμού από τα πυρηνικά που ήταν πολύ μεγάλο στη Γερμανία τη δεκαετία του ’80. Συναυλίες, συνέδρια με διεθνείς προσωπικότητες και πρωτοβουλίες με τον Θεοδωράκη πάντα μπροστά. Αν όμως ο Μίκης ήταν πολύ σπουδαίος στη Γερμανία την εποχή εκείνη ποια είναι η απήχηση του σήμερα στις νέες ηλικίες είναι το επόμενο ερώτημα μας στον κ. Zierock.
«Πράγματι για τις παλιές γενιές που μεγάλωσαν με τη μουσική του Μίκη τα τραγούδια ήταν συνυφασμένα με τον αγώνα ενάντια στη χούντα, για τη δημοκρατία και την ειρήνη. Όλοι αυτοί ακολουθούν τον Θεοδωράκη ακόμα και σήμερα. Όσο για τους νέους, θα πω ένα περιστατικό που συνέβη πρόσφατα. Είχα βρει μαθητές από την περιοχή μου και προβάραμε το “Μαουτχάουζεν”. Εντυπωσιάστηκαν από τη μουσική αλλά και από τους στίχους και θέλησαν να μάθουν περισσότερα για το Μαουτχάουζεν. Όταν φέρεις σε επαφή τους νέους ανθρώπους με τη μουσική του Θεοδωράκη είναι αδύνατο να μην την αγκαλιάσουν! Να μην την λατρέψουν!
Μου έχει κάνει εντύπωση επειδή έχω πάει πολλές φορές σε στρατόπεδα προσφύγων στην Ελλάδα πόσο οι πρόσφυγες ενθουσιάζονται και λατρεύουν τραγούδια όπως τ ο “Αντώνης” και το “Μάουτχάουζεν”!» μας απαντάει.
Η ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
Ιδιαίτερη αξία έχει για τον συνομιλητή μας και η ανάδειξη της σκέψης του Θεοδωράκη, των απόψεων του. «Ξέρετε ο Μίκης έκανε και λάθη, και ήταν πάντα κάτι που το συζητούσαμε συχνά καθώς κάθε χρόνο τον επισκεπτόμουν στην Ελλάδα. Γιατί οι καλοί φίλοι δεν λένε πάντα “είσαι ο καλύτερος , είσαι ο πρώτος” αλλά λένε και που διαφωνούν μαζί σου. Είχε κατηγορηθεί ως αντισημίτης όταν τα έβαλε με το Ισραήλ αλλά ξέρουμε όλοι ότι ο Μίκης ήταν ενάντια στην κυβέρνηση του Ισραήλ και την πολιτική της και όχι το λαό, όπως επίσης ήταν αντίθετος με τα όσα έκανε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, δεν ήταν ενάντια στους αμερικανούς πολίτες.»
Ο θάνατος του μεγάλου μουσικοσυνθέτη βρήκε τον κ. Zierock στο Αγκίστρι όπου έκανε τις διακοπές του. Την ίδια ημέρα πήρε την κιθάρα του και βρίσκονταν καθημερινά έξω από το Μητροπολιτικό ναό και τραγουδούσε μαζί με τον κόσμο αγαπημένα τραγούδια του Μίκη.
Χρειάσθηκε να αλλάξει τρεις φορές τα εισιτήρια επιστροφής του ώστε να βρεθεί και στα Χανιά για το τελευταίο αντίο. «Τις ημέρες του πένθους λάμβανα εκατοντάδες μηνύματα, email, να είμαι και την επόμενη έξω από το ναό, να κατέβω και στα Χανιά, να τον ακολουθήσω μέχρι το Γαλατά. Αληθινά εντυπωσιάστηκα από την υποδοχή που του έγινε και τον τρόπο που τον αποχαιρέτησε ο κόσμος τραγουδώντας τα τραγούδια. Πιστεύω ότι και ο Μίκης αν μπορούσε να σηκωθεί από το φέρετρο θα βρίσκονταν μαζί με τον κόσμο να τραγουδήσει και αυτός! Ήταν ένας πανέξυπνος άνθρωπος που ήθελε να ταφεί εδώ για να είναι κοντά στα βουνά, στη θάλασσα της Κρήτης, τους ελαιώνες και τους πορτοκαλεώνες. Γιατί ο Θεοδωράκης ήταν συνδεδεμένος με τη φύση!»
Πλέον για τον διευθυντή της χορωδίας ο στόχος είναι το επόμενο διάστημα το έργο του Θεοδωράκη να συνεχίσει να αναδεικνύεται μέσα από μια σειρά εκδηλώσεις που θα μπορούσαν να γίνουν στην Αθήνα, στα Χανιά και σε άλλα σημεία της χώρας.
«Τότε ίσως θα πρέπει να μάθω και να μιλώ Ελληνικά γιατί τώρα ξέρω μόνο να τα τραγουδάω» λέει χαμογελώντας.
«Είμαστε όλοι Έλληνες»
Για την κηδεία του Θεοδωράκη στα Χανιά, βρέθηκε και η σύντροφος του Zierock, η Γερμανίδα βουλευτής του Die Linke (Η Αριστερά) και αναπληρώτρια κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του κόμματος στην Ομοσπονδιακή βουλή κα Χάικε Χάνσελ. Η κ. Χάνσελ ήλθε για την κηδεία στα Χανιά και έπρεπε να φύγει την ίδια ημέρα καθώς στη Γερμανία είναι σε εξέλιξη η προεκλογική περίοδος. Στους Έλληνες είναι γνωστή όταν από το βήμα της Ομοσπονδιακής βουλής είχε πει το 2012 το «Είμαστε όλοι Έλληνες» και «ντρέπομαι που η Γερμανική Κυβέρνηση φέρνει καθημερινά ολοένα και περισσότερο στην εξαθλίωση τον Ελληνικό λαό».
Τον ευχαριστούμε για τη διαρκή παρουσία του που κράτησε μια βδομάδα, μετά τον θάνατο του Μίκη, αλλά και γιατί κάλυψε ένα κενό, αφού καμιά χορωδία (ούτε του Μουσικού Σχολείου Χανίων) δεν βοήθησε τον κόσμο να τραγουδά αδιάλειπτα, όπως ήθελε…