Ο συγγραφέας, επιμελητής εκδόσεων και σύμβουλος ψυχικής υγείας Χρήστος Τσαντής τα τελευταία 3 χρόνια έχει αφήσει το δικό του στίγμα στην πολιτιστική παραγωγή των Χανίων μέσα από τις εκδόσεις “Ραδάμανθυς”. Εκδόσεις που επιχειρούν να φέρουν στο προσκήνιο κυρίως νέους δημιουργούς αλλά και να “υπενθυμίσουν” το έργο και την προσφορά ορισμένων εμβληματικών προσωπικοτήτων του τόπου.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκει αναμφίβολα ο Ειρηναίος Γαλανάκης το βιβλίο του οποίου “Η επανάσταση των συνειδήσεων” αποτελεί το τελευταίο εκδοτικό εγχείρημα του “Ραδάμανθυ”, το οποίο θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα, 11 Φεβρουαρίου στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων. Με αφορμή τη βιβλιοπαρουσίαση οι «Δαιδρομές» μίλησαν με τον Χρήστο Τσαντή για τον Ειρηναίο, τις εκδόσεις αλλά και την πολιτιστική ζωή των Χανίων.
• Πώς αποφασίσατε Χρήστο να εκδώσετε ως «Ραδάμανθυς» ξανά το συγκεκριμένο βιβλίο του Ειρηναίου Γαλανάκη; Τι είναι αυτό που διατηρεί επίκαιρο το περιεχόμενο αυτών των ομιλιών;
Μέσα στο βιβλίο βρίσκουμε συμπυκνωμένη τη φιλοσοφική σκέψη του Ειρηναίου Γαλανάκη, τις ιδέες του, τις θέσεις και τις απόψεις του, οι οποίες διαθέτουν τέτοια δύναμη ώστε είναι σήμερα ακόμη πιο επίκαιρες σε σχέση με την εποχή που διατυπώθηκαν. Συνενώσαμε για πρώτη φορά όλο αυτό το υλικό και προσπαθήσαμε, μέσα από την έρευνα και την παράθεση των αναγκαίων υποσημειώσεων, να αναδείξουμε τον συνθετικό τρόπο της εργασίας του. Επίσης, με τη βοήθεια της οικογένειας Γαλανάκη και του σπουδαίου πνευματικού ανθρώπου του τόπου μας, του Δασκάλου-Λαογράφου Σταμάτη Α. Αποστολάκη, ο οποίος επέλεξε από το πλούσιο αρχείο του, επιμελήθηκε και σχολιάζει ορισμένα διαλεχτά κείμενα του μακαριστού, αναδεικνύεται μία ακόμα πτυχή της προσωπικότητας του Ειρηναίου, αυτή του διορατικού στοχαστή και ερευνητή που έχει την ικανότητα να βλέπει πολλά χρόνια μπροστά από την εποχή του. Σκεφτείτε ότι μιλά τεκμηριωμένα για την κατάρρευση των μεγάλων οικονομικών συστημάτων που κυριάρχησαν στην Ευρώπη και παγκόσμια, σε μια εποχή που έδειχναν πανίσχυρα. Μιλά επιστημονικά για την πολυεπίπεδη κρίση και για τις συνέπειές που σήμερα ζούμε, πολλά χρόνια πριν φανούν τα σημάδια της στον ορίζοντα. Τις απόψεις και τα επιχειρήματα που παραθέτει τα τεκμηριώνει με επιστημονικό τρόπο.
• Ο Ειρηναίος Γαλανάκης υπήρξε μια εμβληματική προσωπικότητα για τα Χανιά και όχι μόνο. Τι ήταν αυτό που τον έκανε τόσο ξεχωριστό κατά τη γνώμη σου;
Συναντήθηκα για πρώτη φορά με τη σκέψη του μακαριστού Ειρηναίου Γαλανάκη, παρακολουθώντας τον να μιλά στην εκπομπή «Μονόγραμμα» της ΕΡΤ. Εντυπωσιάστηκα, καθώς τότε δεν γνώριζα το έργο του. Άρχισα να διαβάζω τα βιβλία του, το ένα πίσω απ’ το άλλο, ποιήματα, θεολογικά και φιλοσοφικά κείμενα, διηγήματα. Μίλησα με ανθρώπους που βρίσκονταν πλάι του και με τους αγαπημένους του συγγενείς. Με ανθρώπους που πρωτοστάτησαν στις μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις που οδήγησαν στην επάνοδό του στην Ιερά Μητρόπολη Κισσάμου και Σελίνου. Ο λόγος και οι πράξεις του λειτούργησαν μέσα μου ως πηγή έμπνευσης και ξεκίνησα να γράφω ένα μυθιστόρημα. Να, έτσι ξεκινούσε, και ίσως οι πρώτες του γραμμές να απαντούν στο ερώτημα:
«-Μάνα, ποιος είναι αυτός ο γέροντας;
-Ο Ειρηναίος, παιδί μου.
-Και γιατί τον αγαπάνε τόσο;
-Γιατί είναι Άγιος!».
Ο Ειρηναίος, όσο μπορώ να τον δω και να τον νιώσω μέσα από τα γραπτά και τις ομιλίες του, όσο μπορώ να καταλάβω από τις πράξεις του, ανέλαβε την ευθύνη του ως Άνθρωπος (με άλφα κεφαλαίο), συνολικά απέναντι στην κοινωνία.
• Επιμελήθηκες τη συγκεκριμένη έκδοση ενώ παράλληλα είσαι ο υπεύθυνος των εκδόσεων «Ραδάμανθυς» που τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους στα Χανιά. Φαντάζομαι ότι ένα εκδοτικό εγχείρημα στην επαρχία έχει πρόσθετες δυσκολίες αλλά κρύβει και όμορφες στιγμές που σε ανταμείβουν. Είναι έτσι;
Όμορφη είναι κάθε στιγμή που ο άνθρωπος σπάει το στενό εγωιστικό του κέλυφος και δημιουργεί, συνεργάζεται, επικοινωνεί. Ανταμοιβή είναι η ίδια η δημιουργία – που σημαίνει καταθέτω την αλήθεια μου – γιατί κάθε τέτοια προσπάθεια προϋποθέτει την ενδοσκόπηση, την αποδοχή, και ωθεί στη συνειδητοποίηση, στη βαθύτερη επίγνωση.
Τα Χανιά αποτελούν έναν τόπο-σημείο αναφοράς για τους ανθρώπους του Πολιτισμού, και όχι μόνο για την Ελλάδα. Η πολιτιστική παραγωγή της πόλης υπερβαίνει το μέγεθός της και σίγουρα ο Πολιτισμός αποτελεί ένα από τα ισχυρά της πλεονεκτήματα. Από αυτή τη σκοπιά πιστεύουμε ότι είναι ένα σημαντικό το γεγονός ότι στην εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου συμμετέχουν και συνδιοργανώνουν 20 φορείς.
• Μέσα από τα βιβλία που βγάζετε γίνεται προσπάθεια να αναδειχθούν τοπικοί λογοτέχνες, ποιητές, ερευνητές κ.λπ. Ποια είναι η εικόνα που έχεις αποκομίσει; Υπάρχουν αξιόλογες «φωνές»;
Ο στόχος μας ήταν από την αρχή να δώσουμε βήμα κυρίως στους νέους δημιουργούς, να επιδιώξουμε μία ευρεία συνεργασία με συγγραφείς, ποιητές, εικαστικούς και άλλους καλλιτέχνες. Θέλαμε να συνεργαστούμε με κοινωνικούς φορείς, να φέρουμε το βιβλίο και τον πολιτισμό στο κέντρο της προσοχής τους. Χαρακτηριστικά σας αναφέρω ότι μέχρι σήμερα, στους 34 μήνες της ύπαρξής μας, έχουν εκδοθεί 31 βιβλία από 24 συγγραφείς, από τους οποίους οι 16 έκαναν τα πρώτα τους βήματα στη λογοτεχνία. Συντασσόμαστε και εμείς με το κάλεσμα που διατυπώνει ο Ειρηναίος Γαλανάκης στην «Επανάσταση των Συνειδήσεων»: «Κάνουμε έκκληση στους καλλιτέχνες και συγγραφείς, να μας μιλήσουν για τη φωτισμένη συνάντηση του ανθρώπου και όχι μόνο για το σκοτάδι και τις διαστροφές του».
• Εκτός από συγγραφέας ο ίδιος, διευθύνεις κι ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής που επιδιώκει να μυήσει ανθρώπους στη γραπτή έκφραση και επικοινωνία. Πιστεύεις ότι αλλάζει τον άνθρωπο η γραφή; Τον κάνει πιο «πλούσιο»;
Η καλλιτεχνική δημιουργία, ανεξάρτητα από τις μορφές έκφρασης, μπορεί να αποτελέσει μέσο και οδό μεταμόρφωσης. Όσο είναι αλήθεια ότι η δημιουργία ενός έργου τέχνης αποτελεί μια διαδικασία που εξελίσσεται σε μεγάλο βαθμό συνειδητά, καθώς απαιτεί προσήλωση και συνειδητή πειθαρχία έτσι ώστε να εκπληρωθούν οι όροι που γέννησαν την ανάγκη της έκφρασής του, άλλο τόσο είναι αλήθεια ότι κατά την ίδια την διαδικασία της σύλληψης και της γονιμοποίησης του, ο ίδιος ο δημιουργός έρχεται σε επαφή με τα δικά του, πολλές φορές, απωθημένα ή και ασυνείδητα συναισθήματα. Αυτή η πορεία επίγνωσης επιταχύνεται μέσα από την τέχνη.
Το Εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής και Αυτογνωσίας ήταν στόχος που είχαμε από την αρχή. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο, βιωματικό εργαστήρι, που αξιοποιεί τη γραφή ως μέσο για την καλλιέργεια της φαντασίας και της δημιουργικότητας. Προσεγγίζουμε τη δημιουργική γραφή και την αυτογνωσία μέσα από δραστηριότητες που αφήνουν τη φαντασία να ζωγραφίσει ελεύθερα. Τα χρώματα, έτσι κι αλλιώς, βρίσκονται στη ψυχή μας.
Η παρουσίαση
Η παρουσίαση του βιβλίου του Ειρηναίου Γαλανάκη «Επανάσταση των συνειδήσεων» θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου στις 7.30 μ.μ. στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων. εκδήλωση περιλαμβάνει:
• Χαιρετισμούς
• Σύντομη προβολή Video για τον Ειρηναίο Γαλανάκη.
• Θεατρική ανάγνωση από τους ηθοποιούς: Έλενα Αθανασοπούλου, Γιώργο Βορνιοτάκη, Ντένια Καραβασιλειάδη, Ευτύχιο Κανδανολέων.
• Ομιλίες από τον Δάσκαλο-Λαογράφο Σταμάτη Α. Αποστολάκη και από τον Αντιπροέδρο της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη Σήφη Μιχελογιάννη.
• Ένα ποίημα για τον Ειρηναίο από την Ποιήτρια Ανδρομάχη Χουρδάκη.
Συμμετέχουν: η Χορωδία μαθητών του 11ου Δ.Σ. Χανίων, ο Παραδοσιακός Μουσικός Σύλλογος Αποκορώνου «Ο Χαρίλαος»οι μαθητές του 2ου ΣΔΕ Χανίων (Κατάστημα Κράτησης Αγιάς).
Συντονίζει ο Δάσκαλος Βαγγέλης Κακατσάκης. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Χριστίνα Βεριβάκη και Χρήστος Τσαντής.