Σε λίγες μέρες, αφού μπήκαμε πια και στο Σεπτέμβρη, ξεκινά και η καινούργια σχολική χρονιά.
Πολλά, λοιπόν, θα γραφούν και θα ειπωθούν, όπως είθισται, πάντοτε, κάθε τέτοια εποχή, από όλους τους εμπλεκόμενους, γονείς, μαθητές, δασκάλους, υπουργείο, για τους στόχους του νέου έτους, αλλά και για τα μικρομέγαλα σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο εμπόδια/ προβλήματα που δυσκολεύουν την επίτευξή τους.
Μολονότι τα αναλυτικά προγράμματα σε κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης αλλάζουν, “μεταρρυθμίζονται” είναι η ορολογία του συρμού, με την πάροδο των χρόνων, προσαρμοζόμενα στις εκάστοτε απαιτήσεις των καιρών ή στις επιθυμίες των πολιτικών, εντούτοις, φρονώ, υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές τις οποίες καλόν είναι το κάθε εκπαιδευτικό σύστημα να λάβει ως ακλόνητα θεμέλια και, ακολουθώντας τες πιστά και απαρέγκλιτα και παρά τις κάθε φορά οικονομικές δυσκολίες, να φτάσει στην εκπλήρωση του προορισμού του: Στο να προσφέρει δηλαδή στο κοινωνικό σύνολο πεπαιδευμένα και ολοκληρωμένα άτομα, σώφρονες, ώριμους πνευματικά και καλλιεργημένους ψυχικά πολίτες, που, συνεισφέροντας με όλες τους τις δυνάμεις και συνεργαζόμενοι ανιδιοτελώς και άδολα για το κοινό καλό, θα βοηθούν την κοινωνία να ορθοποδήσει και να ξεπεράσει τους καθημερινούς “υφάλους και σκοπέλους” που ανταμώνουμε στο δρόμο μας, να ευημερεί υλικά και να προκόβει πνευματικά…
Τέτοιες σκέψεις κλωθογύριζαν εντός μου, όταν ξεφύλλισα χτες τον “Παναθηναϊκό” του Ισοκράτους και βρήκα ένα ταιριαστό στις παραπάνω σκέψεις μου και διαχρονικής αξίας απόσπασμα (παράγραφοι 30 – 32), το οποίο και θα σας μεταφέρω ευθύς σε μετάφραση στα νεοελληνικά από τον Ε. Πανέτσο.
«[…]Ποιους λοιπόν ονομάζω μορφωμένους, αφού δεν επιδοκιμάζω τις τέχνες και τις επιστήμες και τις φυσικές ικανότητες; Πρώτα – πρώτα αυτούς που χειρίζονται καλά τα ζητήματα που τους παρουσιάζονται κάθε μέρα και έχουν τη νοημοσύνη να επωφελούνται των περιστάσεων και να είναι ικανοί να πετυχαίνουν τις περισσότερες φορές εκείνο που συμφέρει· έπειτα εκείνους που είναι αξιοπρεπείς και δίκαιοι προς αυτούς που τους συναναστρέφονται συχνά και που ανέχονται ήρεμοι τους δυσάρεστους και οχληρούς τύπους, ενώ οι ίδιοι φέρονται προς τους φίλους των με τη μεγαλύτερη καλωσύνη και ηπιότητα.
Επί πλέον εκείνους που είναι πάντοτε εγκρατείς εις τας ηδονάς, και δεν τους κατασυντρίβουν οι συμφορές, παρά τηρούν ανδρική στάση και αντάξια της φύσεως της ανθρωπίνης· τέταρτον, το και σπουδαιότερο, αυτούς που δεν τους διαφθείρει της τύχης η εύνοια, που μήτε γίνονται άλλοι άνθρωποι μήτε γίνονται υπερήφανοι, αλλά παραμένουν άνθρωποι λογικοί και που δεν χαίρουν για τα αγαθά που τους έδωσε η τύχη περισσότερο παρά για τα αγαθά που απέκτησαν εξ αρχής με το φυσικό τους χαρακτήρα και την ορθοφροσύνη τους.
Εκείνοι όμως που εύκολα προσαρμόζουν τον εσωτερικό τους άνθρωπο προς όλα αυτά γενικώς, αυτοί επιμένω, ότι είναι και συνετοί και τέλειοι άνδρες και ότι κατέχουν όλες τις αρετές.[…]»…
Αλήθεια, εσείς για όλα τα παραπάνω τι γνώμη έχετε; Εάν η κοινωνία μας γεμίσει τέτοιας παιδείας πολίτες, έχει, θαρρώ, πιθανότητες σοβαρές να βελτιωθεί συν τω χρόνω και η δημόσια και η ιδιωτική ζωή μας χωρίς να έχουμε ανάγκη “αυτόκλητους μεσσίες/ σωτήρες” μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο που ευημερεί, έτσι δεν είναι;
Σημ.: Στους γονείς μου, Ηρακλή και Σωτηρία Ορφανού