Στα παλιά τα χρόνια, που δεν υπήρχαν οι τηλεοράσεις και τα άλλα ΜΜΕ, στη σημερινή τους έκταση, υπήρχαν έντονα καιρικά φαινόμενα όπως και σήμερο, και ίσως κάποιες φορές πιο δυνατά αλλά οι άνθρωποι είχαν συνηθίσει μια ζωή και δεν πανικοβάλλονταν, όπως σήμερα που αναγγέλλεται… Αρμαγεδδών λόγω καιρού.
Βέβαια δεν υπήρχαν τα αμέτρητα οχήματα της σήμερον, οι χιλιάδες κατασκευές μέσα σε ρέματα ή σε σημεία που πλημμυρίζουν και ούτε καν οι περισσότεροι σημερινοί δρόμοι των… κατολισθήσεων και του μποτιλιαρίσματος και ούτε τα δίκτυα ηλεκτροφωτισμού που να χαλάνε. Αποκλεισμένοι για ημέρες από το χιόνι στα ψηλότερα χωριά, χωρίς ηλεκτρικό και δρόμους, μέχρι και μετά τον πόλεμο, ζεσταίνονταν στην παρασιά και στο μαγκάλι και λίγοι με φορητές σόμπες πετρελαίου. Είχαν στα πιθάρια τα τρόφιμα που σήμερα χαλάνε στα ψυγεία όταν λείψει το ηλεκτρικό και άναβαν τους λύχνους ή τις λάμπες και έτσι χωρίς διαμαρτυρίες, σε ποιoν άλλωστε, στον Θεό(;) πέρναγαν οι μέρες σαν να ήταν κάτι κανονικό γι’ αυτούς και ήταν.
Αυτές τις ημέρες πάλι προειδοποιήσεις σωστές και αναφορές σε χιονοθύελλες, αντί για απλές ή δυνατές χιονοπτώσεις. Σε “πολικές” θερμοκρασίες των μηδέν ή λίγων μονοψήφιων αριθμών και άλλα. Δεν γνωρίζω πολλά για την κλιματική αλλαγή, αλλά τουλάχιστον εδώ δεν μας έχει επηρεάσει καταλυτικά όπως στην Αρκτική και Ανταρκτική και αλλού, αφού θυμάμαι όμοιες καταστάσεις και σε πολύ προηγούμενα χρόνια.
Θα αναφερθώ σε μερικά παλαιότερα περιστατικά: Η διάσημη φωτογράφος NELLY περιγράφει πως το 1930, καλοκαίρι, απέτυχε να κατέβει το φαράγγι της Σαμαριάς για φωτογράφηση, επειδή εγκλωβίστηκε στον Ομαλό από ξαφνική χιονοθύελλα.
Πρωτομαγιά του 1987, το οροπέδιο Ομαλού σκεπάσθηκε από δύο μέτρα χιόνι και οι κτηνοτρόφοι που λογικά είχαν ανέβει από τα χαμηλά, είχαν πολύ μεγάλη ζημιά. Δεν θυμάμαι ποιoν χρόνο ακριβώς επί Χούντας, είχε ενσκήψει η κακοκαιρία του αιώνος όπως ονομάσθηκε και τα κύματα στο λιμάνι “άδειασαν” τις ταβέρνες, κ.λπ., από όλα τα σκεύη και τα φύκια και σκουπίδια που έφερε η θάλασσα, είχαν φθάσει στο στενό της Τριμάρτυρης μέχρι τη Μητρόπολη.
Τον χειμώνα του 1967, στην καθιερωμένη χειμερινή διαβίωση των καταδρομέων από Μάλεμε στον Λάκκο Καλλέργη, ενέσκηψε χιονοθύελλα που σε δυόμισι ώρες ανέβασε σε τρία μέτρα το χιόνι και αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν τα πάντα και μόνο με τα όπλα κατέβηκαν στο Ξυλόσκαλο με δυο παγόπληκτους. Την 14η Φεβρουαρίου 2004, παχύ στρώμα χιονιού εκάλυψε όλο τον Νομό μας, και ειδικά την πόλη μας όπου στα υψηλότερα σημεία διατηρήθηκε τέσσερις ημέρες. Στην μεγάλη στροφή πριν τον Προφήτη Ηλία Ακρωτηρίου είχαν εγκλωβιστεί κάτω από το χιόνι δεκάδες οχήματα μέχρι την επόμενη ημέρα που άνοιξαν τα μηχανήματα, το δε Μοναστήρι του Γουβερνέτου γίνονταν… χιονοδρομίες.
Σύνηθες ήταν τ’ Ασκύφου Χανίων να αποκλείεται από το χιόνι και για δέκα ημέρες ακόμη, ενώ το οροπέδιο του Ομαλού και για έναν μήνα αφού δεν υπήρχαν τότε τα σημερινά μαγαζιά πέρα από την παράγκα του αλησμόνητου Γιώργη Δρακουλάκη.
Στο φαράγγι της Σαμαριάς Θεομηνία τον Απρίλη του 1954 κατέβασε τεράστιους όγκους νερού που παρασύροντας κορμούς και βράχους κατέστρεψαν πολλά σπίθια στην Πάνω Αγιά Ρουμέλη, χωρίς θύματα αφού πρόλαβαν οι άνθρωποι και έφυγαν.
Την 24η Οκτωβρίου 1988 εγκλωβίστηκαν στο φαράγγι 300 πεζοπόροι από πρωτοφανή καταιγίδα και δύο από αυτούς παρασύρθηκαν και το ρέμα τους έβγαλε στη θάλασσα πνιγμένους.
Όσο για το καταφύγιο Καλλέργη που αυτές τις ημέρες έχει καλυφθεί τελείως από το χιόνι, αρκετές φορές ήταν που ενώ βράδυ δεν είχε χιόνι ούτε στον Ομαλό, το πρωί ήταν στα δύο μέτρα. Εκεί να δεις χιονοθύελλα και όχι όπως σήμερα την χιονόπτωση τη βαφτίζουμε έτσι.
Τελείως οριζόντια να έρχονται τα κοκκώδη σπυριά του χιονιού και να σε “καρφώνουν” σαν τσίτες στο πρόσωπο. Και τέλος κάτι εκτός Χανίων. Πριν μισό αιώνα έτυχα στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα χωρίς πρόβλεψη για… χιονοθύελλα.
Εκεί να δεις χιόνι τριάντα πόντους στην πλατεία και να αναγκάζεσαι να μπαίνει κάθε λίγο σε κάποια τράπεζα για να συνέλθεις από την παγωνιά.
Καλό και χιονισμένο χειμώνα.
