Ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης (1896-1928) κατά το χρονικό διάστημα 1911-1913 βρέθηκε στα Χανιά, λόγω της επαγγελματικής ενασχόλησης του πατέρα, Γεωργίου Καρυωτάκη (ήταν Νομομηχανικός και έπαιρνε συχνά μεταθέσεις σε όλη την Ελλάδα). Έφηβος στα Χανιά της Κρητικής Πολιτείας φοίτησε και αποφοίτησε από το 1ο Γυμνάσιο Χανίων το 1913 με βαθμό «Λείαν Καλώς». Τότε ερωτεύτηκε και την Χανιώτισσα Άννα Σκορδύλη, μια σχέση που θα τον σημαδέψει. Το 1914, σε ηλικία 17 ετών, εισάγεται στη Νομική Αθηνών. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, που έχει μόλις ξεσπάσει, συγκλονίζει την ψυχή του και αποφασίζει να δημοσιεύσει ένα ποίημα στα γαλλικά στην χανιώτικη εφημερίδα «Νέα Έρευνα» της 8/10/1914 με τίτλο «Ο Γάλλος πολεμιστής», το οποίο αφιερώνει στους Γάλλους πολεμιστές του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου:
« Κανένας ’δω κρεββάτι δε ζητάει
Και πάντα χάμου τρώνε αυτοί δω πέρα.
Βλέπω κι ακούω τριγύρω τον αέρα
Να καίγεται και –ωιμέ- ν’ αντιλαλάει
Στους κεραυνούς που πέφτουν νύχτα-μέρα.
Κι’ ο Γάλλος στου πολέμου τη φοβέρα
Αδιάφορος γελά και τραγουδάει.
……………………………………………….
Και δαπανώντας τη ζωή τους/ νάτοι!
Ορμάνε μεσ’ στης μάχες μανιασμένοι,
Στη λάσπη και στης δάφνες βουτηγμένοι
Γιομάτοι τρέλλα και τιμή γιομάτοι.
———————————————-
Ανάμεσα σ’ όλους – σαν μαγεμένο
Φάντασμα- βλέπω την Δόξα την ίδια,
Μ’ υπέροχο μάτι, με χίλια στολίδια,
Με μέτωπο μαύρο και καπνισμένο.
———————————————-
Τη σάλπιγγα στο στόμα της να βάλλει
Το πρόσταγμα ή τη νίκη αχολογώντας.
Κι ώρια τραγούδια μύρια τραγουδώντας
Τραγούδια που οι στρατιώτες λένε πάλι».
Κων. Γ. Καρυωτάκης
Αυτό το πρωτόλειο ποίημα του 17χρονου Καρυωτάκη φανερώνει το ταλέντο και τον ευαίσθητο ψυχικό του κόσμο, ο οποίος θα τον οδηγήσει και στο απονενοημένο διάβημα της αυτοκτονίας το 1928.
Βιβλιογραφία
Α. Αλιγιζάκης, Όπερες, Μαντολινάτες & Καντάδες, Βαλς & Συρτός στα παλιά Χανιά. Πολιτισμός και κοινωνία κατά την περίοδο 1878-1967, Ηράκλειο 2016.
