Τα βιώματά τους οι ηλικιωμένοι και να θέλουν να τα ξεχάσουν δεν μπορούν. Κατά την πορεία της ζωής τους τα συναντούν όλα μπροστά τους το ένα μετά το άλλο, ανάλογα σε ποιο περιβάλλον τους θα βρεθούν και παίρνουν την ανάλογη θέση και τα περιγράφουν με κάθε λεπτομέρεια, ειδικά σε όσους τα αγνοούν και τα περιφρονούν.
Oι περισσότερες συναντήσεις τους είναι στα καφενεία του χωριού τους ή της πόλης –στις εκκλησίες-σε γάμους –σε μνημόσυνα –στα πανηγύρια –στα μεταφορικά μέσα –στις λαϊκές αγορές και απρόοπτα.
Θα σας περιγράψουμε μια πραγματική απρόοπτη συνάντηση δύο ηλικιωμένων που έγινε πρόσφατα στις 7.5.19/12:45 η ώρα στη στάση των λεωφορείων στην ανατολική πλευρά του κήπου Ρεθύμνης που ήτανε μεταξύ τους τελείως άγνωστοι και περιμένανε να πάνε στους προορισμούς τους καθισμένοι στον πάγκο της στάσης χωρίς να φανερώσουν μεταξύ τους τα ονοματεπώνυμά τους.
Ο εξ αριστερών είχε προορισμό σε χωριό του Αμαρίου και ο έτερος στον Πλατανέ Ρεθύμνης. Ο δεύτερος ρώτησε τον πρώτο: Κουμπάρε, για που πας; Και αυτός του απαντά: Για το Βυζάρι στο Αμάρι. Και πάλι του λέει: σε καμαρώνω που κρατάς κατσούνα. Μήπως έχεις πράμα στα πόδια σου ή λόγω ηλικίας; Και απαντά με βαρύ αναστεναγμό –κουνώντας δυο –τρεις φορές το κεφάλι του λέγοντάς του: Την κρατώ, όχι γιατί είμαι μεγάλος, αλλά ο αριστερός μου πόδας έχει μεγάλο πρόβλημα. Έχω σάκχαρο και μου κόψανε τα δάκτυλα, αλλά δοξάζω τον Θεό που σταμάτησε εκεί η αρρώστια μου και γι’ αυτό φαίνομαι μεγάλος. Είμαι 65 χρονών αλλά και πολλά άλλα βάσανα με γεράσανε γρήγορα. Και πάλι τον ρωτά: γυναίκα και παιδιά έχεις; – Η γυναίκα μου έχει πεθάνει πριν πολλά χρόνια, του απαντά. – Έχω και κάμποσα παιδιά. – Ε, τότε του λέει θα σε προσέχουνε καλά και δεν θα έχεις προβλήματα. Απάντησε με πολλές πίκρες και δάκρυα στα μάτια: – Τα κοπέλια μου, κουμπάρε, δεν πατούνε στο σπίτι να με δούνε αλλά και ούτε έχω δει, πράμα από τα χέρια τους να μου φέρουνε λες και δεν είμαι πατέρας τους. Μοναχός είμαι κάθε μέρα και τα καταφέρνω σε όλα. Κάθε 15 ημέρες κατεβαίνω στο Ρέθυμνο και ψωνίζω από όλα και δυο φορές τον μήνα παίρνω γυναίκα και καθαρίζει το σπίτι και πλένει τα ρούχα μου. Ασχολούμαι και με την περιουσία και έχω από όλα στο σπίτι μου. Ευτυχώς που πρόβλεψα και κράτησα πισινή στα χρήματα και εγώ σήμερα να περνώ καλά και δεν έχω ανάγκη από κανέναν, άλλα το έχω παράπονο που προσέφερα πολλά στην οικογένειά μου μόνο από τα δυο μου χέρια και τώρα όλα πάνε χαμένα και δεν ξέρω πως θα καταντήσουνε τα παιδιά μου με αυτήν την οικονομική κρίση που έχουμε.
Είπε ακόμα με πόνο:
– Στα χρόνια μας υπήρχανε πολύ λίγοι κουλοχέρηδες, που ήτανε από γεννησιμιού τους ή κόβανε από απροσεξία τα χέρια τους στις εργασίες που εκτελούσανε αλλά τους γονείς τους προσέχανε σε όλα μέχρι να ποθάνουνε παρά που δεν είχανε ακέραια τα άκρα, τους πηγαίνανε ότι είχανε ανάγκη.
Όμως σήμερα υπάρχουν ορισμένα παιδιά ενώ έχουν τα χέρια τους αδιαφορούν για να προσφέρουν στους γονείς τους αυτά που έχουν ανάγκη όταν γεράσουν ή όταν είναι άρρωστοι. Έτσι επικράτησε να τους αποκαλούν κουλοχέρηδες αυτούς που έχουνε ή δεν έχουνε χέρια και δεν προσφέρουνε αυτό που είχε ανάγκη ο δικός τους άνθρωπος που τους είχε φέρει στη ζωή. Και εκφράζονται λέγοντας: Μα κουλοχέρικα είναι τα κοπέλια μου και δεν μου κρατούνε πράμα;
Αφού είπε όλες τις πίκρες του πήρε το λόγο και ο διπλανός του:
– Λυπήθηκα πατριώτη από τα όσα μου είπες, για τα βιώματά σου. Όμως δεν είσαι μόνος και εγώ έχω παρόμοιες συμπεριφορές. Ζω και εγώ μοναχός χωρίς σύντροφο και δεν έχω καμία βοήθεια από τα παιδιά μου και τις νύφες μου. Τα εγγόνια μου τα βλέπω στη χάση και στη φέξη. Ντρέπομαι τη γειτονιά που ξέρει τα όσα έχω προσφέρει στην οικογένειά μου. Τη λέξη κουλοχέρης την λέω συνέχεια και εγώ αλλά με παρεξηγούν γιατί τη θεωρούν βρισιά.
Τα χρήματα που έχω δώσει είναι πολλά μέχρι σήμερα σε γυναίκες για να με φροντίζουν. Όλα αυτά αν νιώθανε θα ήτανε δικά τους, αν μου προσφέρανε τα απαραίτητη για τη διατροφή και την καθαριότητά μου. Όσο για τους γονείς μου, τους είχα μπουχτίσει από όλα και φύγανε ευχαριστημένοι για τον άλλο κόσμο. Τη μεγάλη εβδομάδα που πέρασε, από το σπίτι η νύφη μου, μου είπε να μην βάψω αυγά ούτε να αγοράσω κουλούρια και τσουρέκι γιατί θα μου έφερνε αυτή. Αλλά ξέχασε και δεν μου τα έφερε. Όμως εγώ από μέσα μου τα ευχήθηκα να περάσουν καλά και καλή Ανάσταση με τα παιδιά τους.
Την ημέρα του Πάσχα, ούτε τηλέφωνο δεν με πήρανε να μου πούνε: Χριστός Ανέστη και Χρόνια Πολλά.
Θα σου έλεγα περισσότερα, αλλά έρχεται το λεωφορείο και θα φύγω. Μόνο κάνε υπομονή και όπου φθάσουμε.
Σίγουρα μέσα στο αυτοκίνητο μέχρι να φθάσουνε στα σπίτια τους θα λέγανε μόνοι τους ότι και άλλοι έχουν τα ίδια προβλήματα από τα παιδιά τους και τους παρηγορούν που δεν είναι μόνοι τους.
Μετά από αυτή τη συμπεριφορά εις τα βιώματά των δυο ηλικιωμένων οφείλουμε όλοι να πάρουμε ενεργό θέση προς τους νέους μας προκειμένου να επανέλθουν οι παλιές συνήθειες στις οικογένειές τους για να μην πληγώνονται οι γονείς στο τέλος της ζωής τους αλλά και να καταλάβουν ότι έχουν σειρά αύριο να πάρουν αυτή την τιμητική θέση τους και να πιστέψουν ακόμα τα όσα έχουν προσφέρει οι πρόγονοί τους για τη διαβίωσή τους. Θα ήτανε περισσότερο αποτελεσματικό εάν θα έπαιρνε θέση και η πολιτεία με τους κοινωνικούς της φορείς, εκκλησία – σχολεία κ.λπ.
Σήμερα οι περισσότερες οικογένειες απασχολούν οικιακούς βοηθούς εις τους ηλικιωμένους και αρρώστους. Είναι αλήθεια ότι όλοι τους μελαγχολούν και απουσιάζει η όρεξη και το χαμόγελό τους από τα πρόσωπά τους αφού στερούνται την παρουσία των δικών τους ανθρώπων και παρακαλούν να φύγουν από τη ζωή νωρίτερα για να μην υποφέρουν και ενοχλούν τους δικούς τους. Λένε στους επισκέπτες τους όταν ερωτηθούν πως περνούν και απαντούν: υπομονή στον άρρωστο μέχρι να βγει η ψυχή του.
Όταν όμως έχουν αδύνατη οικονομική δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τα γηρατειά τους καταλήγουν στα κρατικά γηροκομεία και ιδρύματα και τα προβλήματά τους είναι χειρότερα. Όπως πριν δυο μήνες που συναντήσαμε ηλικιωμένο 88 χρονών σε πολύ γνωστό ίδρυμα με θλίψη και πόνο μας είπε:
Έχω τρία αγόρια με ανώτερη μόρφωση όλα τους και ενώ έχουν χρήματα με πετάξανε μέσα εδώ και ούτε τα βλέπω. Ξεχάσανε τον αγώνα που έκανα για να τα μορφώσω. Αυτή είναι σήμερα η πληρωμή μου. Όταν θα ποθάνω και πάω κοντά στη γυναίκα μου στους ουρανούς που κατοικεί θα της πω τα χαμπάρια πως πέρασα στο χωριό μόνος μου με τα παιδιά μας.
Και όμως ο κύριος Βιτώρος στην άριστη πατριωτική εκπομπή που μας προσφέρει από την Νέα Τηλεόραση Χανίων δεν ξεχνά στο τέλος αυτής πάντοτε να επαναλαμβάνει: Να αγαπάτε τους γερόντους σας, αλλά και να τους το δείχνετε. Η συμβουλή αυτή συμπεριλαμβάνει όλα τα παραπάνω και τον χαρακτηρίζει δια το επιπλέον κοινωνικό έργο που προσφέρει στην Κρήτη μας για τους ηλικιωμένους της.
Τέλος, οι ηλικιωμένοι της χώρας μας, συμβουλεύουν όλες τις νέες οικογένειες να προσαρμοστούν με τις συνήθειες των προγόνων τους και να πιστέψουν ότι μέσα στις οικογένειές τους δεν έχουν θέση οι ξένες βοήθειες στους γονείς τους και ότι η αγάπη τους προς αυτούς αποτελεί θείο δώρο από τα παιδιά τους καθότι η ζωή τους προέρχεται από αυτούς παρά με τις πολλές δυσκολίες που βιώσανε την εποχή τους.
Και ο αρθρογράφος αφιερώνει για την ηρωική ηλικία της εποχής μας τους παρακάτω στίχους:
Ανάθεμά σε μοναξιά – γιατί με βασανίζεις
χωρίς παρέα μ’ άφησες – και πίκρες με ποτίζεις.
***
Κοπέλια μην ξαμώνετε – να φύγουν οι γερόντοι
θα κουτουλάτε στη ζωή – σε όλη σας την νιότη.
***
Κοιμούμαι και ονειρεύομαι – όσα χω καμωμένα
τώρα εμπρός μου χάνονται – και φεύγουν ματωμένα.
***
Συχνά κλείνω τα μάτια μου – να μην θωρώ κανένα
με πίκρες και με βάσανα – σαλεύω για τα ξένα.
***
Τα ζάλα μου κοντέψανε – σα να κρατώ φορτίο
μα γρήγορα θα σας το πω – το υστερνό μου αντίο.
***
Όμως θα αναστενάζω και θα πονώ – για τα βιώματά μου
που δεν υπήρξε φάρμακο – να γιάνει την υγειά μου!
