Ο Κουρνάς, είναι ένα χωριό της Ρίζας. Eνα χωριό της παράδοσης με μεγάλη προσφορά αίματος σε όλους τους αγώνες του Eθνους.
Με την Ασή Γωνιά, εκτός του ότι έχουμε κοινά σύνορα, η Ασηγωνιώτικη Μαδάρα φθάνει μέχρις λίγο παραπάνω από το χωριό, υπάρχουν Ασηγωνιώτικες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν από παλιά εδώ Οικογένειες από τους Γυπάρηδες, τους Φυντριλήδες, τους Μελάδες, τους Δραμηλάρηδες, ζουν και προοδεύουν εδώ. Αυτό δείχνει την στενή σχέση με τον Κουρνά, και που πιστεύω πως θα συνεχιστεί!
Μα και οι Βαντάρηδες, που κρατούν από το κοντινό μας χωριό τους Μαρουλούς, λέει μια παλιά παράδοση, πως ήρθαν στους Μαρουλούς από την Ασή Γωνιά.
Ψάχνοντας λοιπόν την ιστορία, βρήκα πως την 1η Οκτωβρίου του 1867, λίγο παραπέρα από τον Κουρνά, στο άγριο φαράγγι του Πριναρέ, σύμφωνα με τους ιστορικούς Μουρέλο και Ψιλάκη, οι Πετρονικόλας και Πετρομάρκος, με τους Ασηγωνιώτες, μαζί με τους Ζυμβραγό και Τραϊτόρο από τον Κουρνά και τον Δεληγιαννάκη, «επετέθησαν εις τας αρχάς Οκτωβρίου κατά των Τούρκων και τους εξετόπισαν…».
Όπως είχα ακούσει από παλιούς Ασηγωνιώτες, τους περισσότερους Τούρκους τους σκότωσαν με τεράστιους βράχους, που κατρακύλησαν από τις πλαγιές του φαραγγιού. Εχω και γω κάτι που με συνδέει με τον Κουρνά. Εδώ παντρεύτηκε ο αγαπημένος πρώτος θείος της μάνας μου, ο Γιάννης Γύπαρης, αδελφός του παππού μου.
Και κάτι άλλο ακόμα. Παρακάτω από τον Κουρνά, ανάμεσα στον Κάστελο, σε μια μάχη με τους Τούρκους, σκοτώθηκε ο μπαϊραχτάρης του Πετρονικόλα, ο Γιάννης Πετράκης, αδελφός του παππού μου.
Η τελευταία και πιο σπουδαία σχέση μου με τον Κουρνά είναι πως κρατώ και εγώ λίγο από τούτα τα χώματα. Μια μπροσγιαγιά μου, μάνα του παππού μου, ήταν από τους Αλεξάδες του Κουρνά.
Ο λόγος που βρέθηκα αυτή τη φορά εδώ είναι η συγκινητική ιστορία της Αθηνάς Βαρβατάκη, που εντελώς ανιδιοτελώς έσωσε το Εβραιόπουλο από τους Ναζί.
Η Αθηνά, ήταν μέλος μιας φτωχής οικογένειας του Κουρνά. Νεαρό κορίτσι, πήγε στα Χανιά, στην εύπορη οικογένεια του Ραφαήλ Βεντούρα, μεγαλέμπορου υφασμάτων και εργαζόταν στο σπίτι του σαν παραμάνα, και πρόσεχε τον νεογέννητο Ιωσήφ.
Οταν οι από Βορρά κατακτητές, οι Ναζί, κατέλαβαν την Κρήτη, η οικογένεια Βεντούρα άρχισε να φοβάται.
Υστερα και από μια ειδοποίηση φίλου της οικογένειας, ο πατήρ φαμίλιας έψαξε και βρήκε ένα καΐκι και μαζί και η Αθηνά, που δεν ήθελε ν’ αποχωριστεί τον μικρό Ιωσήφ, τον Σήφη – Σηφαλιό όπως τον έλεγε, και μετά από ταλαιπωρία αρκετών ημερών, έφθασαν στην Αθήνα.
Εδώ, για λόγους ασφαλείας χωρίστηκαν και η Αθηνά πήρε το μικιό κοπελάκι, το Σηφαλιό της, που παντού το σύστηνε σαν νόθο παιδί της, και έμεινε στην Εκάλη, στην οικογένεια Πετρόχειλου.
Μετά την λαίλαπα του πολέμου, η οικογένεια Βεντούρα έσμιξε ξανά.
Η Αθηνά έμεινε μαζί τους σαν μέλος της οικογένειας, μια που ο Ιωσήφ την θεωρούσε πλέον και την αποκαλούσε μάνα του. Πέθανε σε ηλικία 85 ετών στον αγαπημένο της Κουρνά.
Η εκδήλωση στον Κουρνά πραγματοποιήθηκε στην συμπαθητική αίθουσα του κτηρίου του Πολιτιστικού Συλλόγου.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον κ. Βιτώρο στο ρόλο του συντονιστή. Ενδιάμεσα, ομόρφυνε κάθε φορά την κουβέντα του με κάποια ταιριαστή μαντινάδα. Χαρακτηριστική η πρώτη του μαντινάδα:
«Δεν μπαίνεις στον παράδεισο με τσι αρτοκλασίες
στον πόνο τον ανθρώπινο χρειγιάζονται θυσίες».
Μετά την μαντινάδα και μια μικρή εισαγωγή για τη σημασία της εκδήλωσης.
Τον λόγο μετά την επιμνημόσυνη δέηση που έγινε παρουσία του σεβασμιωτάτου αρχιεπισκόπου Κρήτης και του μητροπολίτη μας Κυδωνίας και Αποκορώνου, πήρε τον λόγο ο δήμαρχός μας κ. Κουκιανάκης, που εμπεριστατωμένα και με γλαφυρότητα και σαφήνεια περιέγραψε το γεγονός.
Πριν να αρχίσει τον χαιρετισμό, στράφηκε στον Ιωσήφ – Σήφη Βεντούρα, που καθόταν στην πρώτη σειρά και τον ευχαρίστησε. «Ο Ιωσήφ δέθηκε με την Αθηνά και αισθανόταν ασφαλής μόνο κοντά της». Τελειώνοντας, ο δήμαρχος τόνισε: «Αυτή είναι η ιστορία της Αθηνάς Βαρβατάκη και της οικογένειας Βεντούρα, μια συγκινητική και ανθρώπινη ιστορία, όπως είναι και πολλές άλλες που συνέβησαν την περίοδο της κατοχής».
Στον σύντομο χαιρετισμό, στη συνέχεια, του αντιπεριφερειάρχη κ. Καλογερή ξεχώρισα: «Το δίπλωμα “ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ” που επιδόθηκε στην οικογένεια Βαρβατάκη, είναι μοναδικό και τιμά μια πράξη μεγαλοσύνης».
Ο Στυλιανός Βανταράκης αντιπρόεδρος της Παγκρήτιας Ενώσεως και ένας από τους βασικούς συντελεστές της εκδήλωσης, έκανε στη συνέχεια έναν σύντομο και ζεστό χαιρετισμό. Ο Ιωσήφ – Σήφης Βεντούρας, ο βασικός πρωταγωνιστής της ιστορίας, το Σηφαλιό της Αθηνάς, έδωσε συνέχεια στην εκδήλωση.
Φανερά συγκινημένος, μας ανέλυσε την σχέση του με τη “μάνα” του, την Αθηνά και μας περιέγραψε περιστατικά από την ζωή μαζί της. Στον χαιρετισμό της, η Πρέσβειρα του Ισραήλ, κα Ιρίτ Μπεν -Αμπα, με λόγια μεταφρασμένα από τα Αγγλικά, μας περιέγραψε το γεγονός, ευχαριστώντας την Αθηνά για την ανθρώπινη στάση και συμπεριφορά της.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με έναν χαιρετισμό από τον γ.γ. του Υπουργείου Παιδείας κ. Καλατζή. Η εκπρόσωπος της οικογένειας Βαρβατάκη, μας είπε διάφορα για την Αθηνά και πόσο δυνατός άνθρωπος υπήρξε.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την κα Κατσαντώνη, συγγενή της Αθηνάς, που σαν επιστήμονας και ειδικός, μας είπε και μας ανέλυσε τη ζωή της Αθηνάς. Ακολούθησε η παράδοση του τίτλου του “ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ”, από την οικογένεια στον Πολιτιστικό Σύλλογο Κουρνά, για να παραμείνει πάντα στο χωριό.
Ακολούθησαν καταθέσεις στεφάνων από τους εκπροσώπους της Πολιτείας και λοιπούς φορείς.
Εδώ, ο καλλικέλαδος σύλλογος “Αποκόρωνας”, μας είπε ένα όμορφο ριζίτικο.
Μετά το ριζίτικο, πήρε το λόγο ο εκπρόσωπος της Εβραϊκής Κοινότητας στην Ελλάδα: «Θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά τούτο τον τόπο που γέννησε την Αθηνά, διότι αν υπήρχαν εκείνη την εποχή και περισσότερες Αθηνές, θα είχαν σωθεί περισσότεροι ομόθρησκοί μου».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και αρκετοί επίσημοι. Μεταξύ τους διέκρινα τον γ.γ. του Υπουργείου Παιδείας, τον αντιπεριφερειάρχη κ. Καλογερή, τον δήμαρχο Αποκορώνου, τον εκπρόσωπο των Ενόπλων Δυνάμεων, τον αντιδήμαρχο Αποκορώνου κ. Γύπαρη…
Η πρόταση που μετέφερε ο κ. Βιτώρος προς την κα πρέσβειρα του Ισραήλ: Να αδελφοποιηθεί ο Κουρνάς με κάποιο Δήμο του Ισραήλ, ακούστηκε σωστή και πραγματοποιήσιμη!
Στο τέλος της γεμάτης συναισθήματα εκδήλωσης, προσφέρθηκαν γευστικά εδέσματα.
Με ξεχωριστή χαρά το χωριό μας δέχτηκε το τημιτηκο δηπλωμα του δικαίου των εθνών που η απένεμηθηκε στην Αθηνά Βαρβατακη και που η πρόταση να παραμείνει στο πολιτιστικό του χωριού ήταν δικιά μου