1. ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΕΩΡΓΟΥΔΑΚΗΣ
Αμμογραφίες
2. ΔΗΜΗΤΡΑ – ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΕΩΡΓΟΥΔΑΚΗ
Σπουδή στην απουσία
1. Μέρες τώρα συνομιλώ με το Γρηγόρη Γεωργουδάκη, τον εκλεκτό γιατρό και ποιητή, που τιμά και του Ιπποκράτη την επιστήμη και των Μουσών τον οίστρο.
Απολαμβάνω με πολλή χαρά το μεστό λόγο του, όπως αποτυπώνεται στις «Αμμογραφίες» τη νέα ποιητική συλλογή που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα.
Προσπαθώντας να κατανοήσω τον τίτλο της συλλογής, σκέφτομαι μήπως ο ίδιος ο δημιουργός θέλει να μας πει ότι όλα τα έργα μας είναι στην ουσία «αμμογραφίες», δηλαδή προσπάθειες που η μονιμότητά τους είναι τόσο… βέβαιη όσο βέβαιη είναι η διατήρηση της εγγραφής στην άμμο κάποιου μηνύματος, που εμείς θεωρούμε πολύ ή λιγότερο σημαντικό.
«Η αντίληψη της ύπαρξής μας/ έρχεται αργότερα/ απ’ το γίγνεσθαι/
ο χρόνος μακρύς/ -ως εσαεί παρών-/ εμείς ελάχιστοι στο πέλαγός του…».
Και όμως, ακόμη και αν αληθεύουν τα παραπάνω αξίζει να αφήνομε το μήνυμά μας έστω και σαν «αμμογραφία». Συχνά επάνω ή και μέσα στην άμμο βρίσκονται και σκληρές πέτρες οπότε το μήνυμα γράφεται και σ’ αυτές. Τότε βέβαια έχει άλλη διάρκεια και επομένως ξεχωριστή αξία.
Καθώς μελετώ τη συλλογή, διαπιστώνω ότι βρίσκομαι μπροστά σ’ έναν υπεύθυνο πνευματικό άνθρωπο που ενώ βλέπει ότι
«Γονυπετούν τα κυπαρίσσια/ τ’ αμπέλια και οι ελιές
ραγίζουν απόκρημνοι βράχοι / στάζουν χαλίκια…»
δεν απελπίζεται επειδή,
«εκεί που τέμνονται οι γραμμές/ ιδρώνουν/
εκεί αναβλύζει το νερό εκεί γεννιέται/ το πράσινο δέντρο».
Κι ακόμη επειδή
«Μεσόκοπες/ γνέθουν την αντρειοσύνη/ κλωνί χρυσό αιματόβρεχτο/
γελέκο για τ’ αγγόνια/ να το φορούν ν’ αντρειεύονται/ σαν περπατούν στο μέλλον».
Ο ποιητής βιώνει τη μεγάλη ώρα της Κρήτης. Κι ενώ
«…μουγκρίζουν μηχανές/ βροντούνε σίδερα/ τρέμουν τα χρώματα/
τα πράσινα και τα νερά/ και κρύβεται το αίμα…»
έκθαμβος βλέπει το Νησί του να σηκώνεται. Και του λέει με μεστό ποιητικό λόγο
«Εσύ στη ζάλη, πιάνεις σβώλο/ και τον πετάς/ πέτρα και ξύλο/ και δρεπάνι/
με τα σαλβάρια μαύρα/ και το μαυρομάνικο».
Παρακολουθώντας τη γιγαντομαχία του 1941, στέκεται με θαυμασμό λέγοντας:
«Όπως χορεύουνε τον πεντοζάλη και πολεμούν/
κι όπως πίνουνε μονορούφι μια ρακή/ πίνουνε και τον θάνατο».
Προβληματίζει και προβληματίζεται με την απουσία των αγαπημένων μας νεκρών που είναι η βαρύτερη παρουσία.
«Υπάρχεις/ γιος του έρωτα και της προσμονής/
γιος του καλπασμού και της φωτιάς /με τα χάλκινα μαλλιά/
με τα μεγάλα μάτια κάρβουνο/ να βάλουν φωτιά στον κόσμο
Υπάρχουμε./ Έχουμε Ιστορία».
Και αναρωτιέται:
«Σε ποιους ανήκω άραγε/ στους άγνωστους ή/ στους γνωστούς που έφυγαν;».
Τότε όμως ήταν που ενώ:
«Λιγόστεψε το φως/ δεν το καταλάβαμε» κι αναρωτηθήκαμε
« Πώς μεγάλωσε η νύχτα/ μ’ εφιάλτες/
όπως η νύχτα/ των πολεμιστών παραμονή;».
Χωρίς να έχω τη δυνατότητα της αποκωδικοποίησης των μηνυμάτων του ποιητή αισθάνομαι ότι βρίσκομαι σε μια πολυδαίδαλη πορεία από την εγρήγορση προς την απραξία, από το Φως προς τη Νύχτα και το αντίθετο και τούτο επειδή εμείς
«Τους προγόνους/ μαζί με τις ελιές και τ’ αμπέλια/
τα παλιά σπίτια/ τ’ αφήσαμε να οξειδώνονται»
και τώρα «Άγνωστοι στις πόρτες τις ρυτιδωμένες/
ξένοι στις παραλίες τις παιδικές…/ εποχούμενοι ξεχυνόμαστε/
από κτήριο σε κτήριο/ κυνηγημένοι απ’ τα βήματά μας/
ξένοι στο χώρο μας…».
Και δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, αφού τώρα,
«τα παραμύθια/ κρέμονται σα νυκτερίδες/
στο ταβάνι των παλιών σπιτιών».
Ο ποιητής ζει τον κόσμο που μεταμορφώνεται, μιλεί με τη γυναίκα, με τον έρωτα, αισθάνεται τη ζωή που φεύγει, απολαμβάνει την ομορφιά που μας περιβάλλει, βλέπει όμως και τις αντιφάσεις και δεν διστάζει να φωνάξει.
«Διάβαζε κι ανάποδα τον κόσμο/ τα είδωλα/ κάποτε/ είναι πιο ομιλητικά».
Τις χάρηκα τις «Αμμογραφίες». Μ’ αυτά που γράφω όμως, μάλλον λαθεμένα τις αποκωδικοποίησα. Ότι κι αν συμβαίνει, έχω την αίσθηση ότι επιβεβαιώθηκε μέσα μου πως η ποίηση είναι η αδιάκοπη εγρήγορση, το τάνυσμα των φτερών, η ευπαθής και συγκινημένη ψυχή, το ξεκίνημα του όρθρου, το ποθητό ξημέρωμα, το άπλετο φως Σ’ αυτά μας οδηγεί ο ποιητής Γρηγόρης Γεωργουδάκης με τις « Αμμογραφίες» του…
2. Μαζί με τις «Αμμογραφίες», στον ίδιο φάκελο, ήρθε σε μένα και μια δεύτερη συλλογή με τον υποβλητικό τίτλο «ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ». Συγγραφέας η Δήμητρα – Γεωργία Γεωργουδάκη. Ήταν μικρή σε έκταση (16 σελίδες) και σχήμα, αλλά μόλις την άνοιξα αισθάνθηκα μια άλλη φωνή να μου λέει «η απουσία μου είναι υποθετική, παρούσα είμαι».
Η «Σπουδή στην απουσία» λοιπόν της Δήμητρας – Γεωργίας Γεωργουδάκη που είναι νομίζω η πρώτη είσοδός της, στο μεγάλο χώρο της ποίησης γίνεται με περισσή «σεμνότητα», χωρίς κραυγές και κομπασμούς, με περίσκεψη και στοχαστική διάθεση. Και έρχεται με μια συλλογή μικρή σε έκταση όπως είπα, αλλά όχι και σε περιεχόμενο.
Σε κάθε έργο, εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη αξία και σημασία είναι η ποιότητα. Αυτή το αναδεικνύει και το καταξιώνει, είτε πρόκειται -μια και αναφερόμαστε στη λογοτεχνία- σε πεζό ή ποιητικό κείμενο και νομίζω ότι στη συλλογή της Δήμητρας – Γεωργίας Γεωργουδάκη υπάρχει πραγματική ποιότητα.
Στίχοι όπως «αναζητώ τα δικά μου Κύθηρα», «στον κόσμο, το λίγο σου έχει απομείνει» «η αίσθηση του ανικανοποίητου», «η αναζήτηση όμως είναι οδύσσεια»,
«αναπτερώνοντας ετοιμοθάνατες ελπίδες», κρύβουν και αγωνία και προσδοκία και ελπίδα, πάνω απ’ όλα όμως κρύβουν τη θέληση για ανέβασμα… Δεν σηματοδοτούν καμιά απουσία για να τη σπουδάσομε. Αντίθετα κλείνουν μια ζωντανή, μια αληθινή παρουσία Και φυσικά έχουν τη δική τους φωνή, που σήμερα δεν είναι τόσο έντονη, είναι όμως ευδιάκριτη και καθαρή και ελπιδοφόρα.
Η ποιήτρια δεν είναι απαισιόδοξη. Ξέρει ότι:
«Η συνήθεια ριζωμένη/ επιμένει να νικά τη λογική μας».
Γι’ αυτό λέει «Γύρισα στο μηδέν μου/ Όμως και απ’ αυτό ίσως κάτι προκύψει».
Από το «μηδέν», λοιπόν, από την «απουσία» ξεπροβάλλει μια παρουσία που αξίζει τη σπουδή, δηλαδή την ιδιαίτερη προσοχή μας, επειδή ασφαλώς θα έχει συνέχεια….
