Ο έφιππος πολιούχος του Κάστρου· Λατρεµένος εις το έπακρον ο Αιγύπτιος Άγιος, που έσωσε την αγαπηµένη Του πολιτεία, το Ηράκλειο Κρήτης!
Σήµερα, στο φως τη πόλη, εορτάζει τον µέγα Προστάτη της, µε ψαλµούς, ανθούς και αφηγήµατα θρύλων, που έθρεψαν και τρέφουν τη Λαϊκή ψυχή! Μερικά από τα ωραία, πολύ ωραία θρυλούµενα που γεννήθηκαν κι αναπτύχθηκαν στη λαϊκή φαντασία και λαϊκή επιθυµία, µου είχε διηγηθεί η αείµνηστη πεθερά µου Αφροδίτη, γέννηµα θρέµµα των Μοιρών Καινουργίου.
Εκείνη ας πούµε, την “απάντηση” του Αγίου στη βουρκωµένη “ενύπνια δέηση” της Μάνας, που περίµενε τη συνδροµή του Αγίου τους, για το άρρωστο παιδί της. Άκουσε λέει το χλιµίντρισµα του αλόγου Του, και τη ρωτούσε ο Άγιος πού να δέσει το “µπεγίρι” Του, στην αυλή.
– Ήρθα, πες µου από κοντά, τι επιθυµείς; Της είπε, απλά.
– Η µάνα µου παιδί µου Φωτεινή, η Μαριόρα, µου τις είπε κι εµένα αυτές τις παλαιϊνές ιστορίες, για τον Άγιο Μηνά! Και µένα µου άρεσαν πολύ, όσα µού ‘λεγε η µάνα, µε ύφος ευλαβικό και σίγουρη απολύτως, για τη “συνοµιλία” µε τον Μάρτυρα του Χριστού.
Εκείνο τον ωραίο Μάρτυρα, που απαρνήθηκε την κοσµική “Στρατείαν” και τ’ αξιώµατα στον Ρωµαϊκό στρατό. Τον συγκλόνισε ο απίστευτος διωγµός και τα εκγλήµατα εναντίον των Χριστιανών!
Και δήλωσε µε τόλµη και γενναιότητα, την Αγάπη Του στον Θεό, περιφρονώντας τα είδωλα. Και µαρτύρησε, φρικτά. Όµως άντεξε. Και πέρασε στο πάνθεον των εκλεκτών της Πίστης, για την οποία συγκίνησε σε πολλές µεγαλουπόλεις της Πατρίδας, ως Πολιούχος, Ολόλαµπρος, “Προστάτης Αδελφοκτός” των αναγκεµένων. Ηράκλειο, ασφαλώς, καθώς και ακόµη πολιούχος, στην Καστοριά, Ελευθερούπολη Καβάλας, Σαλαµίνα, απ’ ό,τι θυµούµαι, ίσως και αλλού…
…Το καλοκαίρι του ’72, µόλις που είχαµε αλλάξει δακτυλίδια µε τον Μανώλη µου, που είχε ζήσει µαθητής και φοιτητής στο Ηράκλειο. Μου είπε λοιπόν, πως πρεπει να µε ξεναγήσει στα πρώτα πέντε -τουλάχιστον- σηµαντικά, ιστορικά σηµεία της πόλης, καταρχήν! Στον Άγιο Μηνά, στο Μαρτινέγκο, τον τάφο του Καζαντζάκη, στις τρεις καµάρες, στη Χανιώπορτα, το κοµµένο µπεντένι, τα Λιοντάρια, και και οπωσδήποτε τον Κούλε στην θάλασσα, που, κι αν τον χαλά φιλί το φιλί, κατά τον Μ. Ρασούλη, εκείνος, πέρα βρέχει!! Σαν µπήκαµε στον Ναό, µια κατανυχτική “αρωµατική αίσθηση” µας συνεπήρε… Ήταν άδειος, σιωπηλός, απόγευµα αξέχαστο. Προσκυνήσαµε και βγαίνοντας σε δεύτερο επίπεδο, ας πουµε, η Αγία Αικατερίνη. Ένα υπέροχο, απαράµιλλο σµάρι από εκαντοντάδες περιστέρια, µας υποδέχεται! Προετοιµασµένοι, τα φιλέψαµε θρυµµατισµένα µπισκότα! Μα τι γιορτή! Σαν την σηµερινή, στην αυλόπορτα του “Θρησκευτικού Κανακάρη” στο Μεγάλο Κάστρο! Χρόνια πολλά!
