Ποιος δεν ξέρει το περιοδικό Μίκυ Μάους, που πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα αρχές του ‘50 από τις εκδόσεις Πεχλιβανίδη και στη συνέχεια, από το 1966 και για 47 ολόκληρα χρόνια από τις εκδόσεις Τερζόπουλου (και με την επωνυμία Νέα Ακτίνα) μέχρι το 2013. Από το 2014 το περιοδικό εκδίδεται από τις Καθημερινές Εκδόσεις Α.Ε., θυγατρική της εφημερίδας “Η Καθημερινή”.
Ήταν αρχές του 1966, όταν ο εκδότης του περιοδικού “Γυναίκα”, Ευάγγελος Τερζόπουλος, εξασφάλισε την άδεια να φέρει ξανά τον Μίκυ Μάους στην Ελλάδα, αλλά και γενικά να δημοσιεύει κόμικς με τους ήρωες του Ντίσνεϋ. Το σχεδιασμό του περιοδικού ανέλαβε ο μεγάλος του γιος Χρήστος.
Πενήντα έξι χρόνια μετά, χάρη στη δωρεά του Χρήστου Τερζόπουλου, η συλλογή του Μουσείου Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη στα Χανιά, εμπλουτίζεται με μηχανήματα που συνέβαλλαν στην έκδοση των περιοδικών με πρωταγωνιστή τον Μίκυ και τους άλλους ήρωες του Ντίσνεϋ και ταξίδεψαν τη φαντασία εκατομμυρίων παιδιών στις περιπέτειές τους.
Η δωρεά αφορά ένα μηχάνημα Diatype της Berthold, με το οποίο γινόταν η στοιχειοθεσία των κειμένων του περιοδικού Μίκυ Μάους και των άλλων περιοδικών του Ντίσνεϋ για πολλά χρόνια, ένα πυκνόμετρο, βιβλία, σλάιντ μεγάλων διαστάσεων, μια σειρά διαχωρισμών χρωμάτων, μακέτες των τυπογραφικών στοιχείων των περιοδικών Μίκυ Μάους και Κόμιξ κ.α.
Την ιστορία της γραμματοσειράς των περιοδικών και του μηχανήματος στοιχειοθεσίας diatype αφηγείται ο ίδιος ο Χρήστος Τερζόπουλος, ο οποίος μας εξηγεί ότι στα πρώτα τεύχη τα κείμενα ήταν χειρόγραφα οπότε ήταν πολύ δύσκολο να χωρέσουν στα “συννεφάκια” των ιστοριών, καθώς τα κείμενα έπρεπε να μεταφραστούν στα ελληνικά και να αποδοθεί το πλήρες νόημά τους. «Έπρεπε να πάμε στην τυπογραφία αλλά δεν υπήρχαν τυπογραφικά στοιχεία απομίμησης χειρόγραφης. Έπρεπε λοιπόν να φτιάξουμε τα δικά μας. Σχεδίασα το αλφάβητο, τους αριθμούς και τα σημεία στίξης σε ύψος 1,5 πόντου σαν να είναι γραμμένα με το χέρι, τα μεγέθυνα φωτογραφικά στους 7 πόντους και τα καθαρόγραψα. Σχεδίασα τρεις γραμματοσειρές. Η πρώτη ήταν για το κανονικό κείμενο, η δεύτερη με πιο παχιά γραμμή, μαύρα τα έλεγαν τότε, για σημεία έμφασης στον διάλογο και μια τρίτη για ομιλία μέσω τηλεφώνου ή άλλων μηχανικών μέσων. Έτσι λύθηκε η αισθητική πλευρά του πράγματος. Τα κείμενα δινόντουσαν στον τυπογράφο χωρισμένα σε αράδες που να ταιριάζουν με την διαμόρφωση του σύννεφου» αναφέρει.
Ομως η στοιχειοθεσία με το χέρι είναι επίπονη εργασία, τονίζει. «Η σύνθεση της αράδας στο συνθετήριο γίνεται από τα δεξιά προς τα δεξιά και τα στοιχεία τα βλέπεις ανάποδα, η οποία γίνεται διπλά επίπονη εργασία επειδή μετά την εκτύπωση τα στοιχεία έπρεπε να διαλυθούν και να μοιραστούν στην τυπογραφική κάσα στην σωστή τους θέση το καθένα. Επιπλέον τα μολυβένια στοιχεία πατικώνονται με την χρήση, χάνουν την ευκρίνειά τους και έπρεπε να αντικατασταθούν» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Τερζόπουλος.
Εκείνη την εποχή η Μπέρχολντ, ένα από τα μεγαλύτερα στοιχειοχυτήρια του κόσμου, παρουσίασε το Diatype, μια επιτραπέζια φωτοσυνθετική μηχανή για την στοιχειοθεσία τίτλων. «Μελέτησα τις δυνατότητες της μηχανής και βρήκα πως μπορούσε να στοιχειοθετεί τα κείμενα των ιστοριών του περιοδικού. Έστειλα ξανασχεδιασμένα τα γράμματα στην Μπέρτχολντ, με τα οποία έφτιαξαν την μήτρα, πού ήταν δύο ενωμένοι κρυστάλλινοι δίσκοι για να προστάτευουν το φιλμ με τις αρνητικές γραμματοσειρές πάνω σε μαύρο φόντο.
Η φωτοστοιχειοθεσία γινόταν ως ακολούθως. Ο χειριστής με το σκόπευτρο επιλέγει το γράμμα πάνω σε μια μεταλλική πλακέτα, παράλληλα γυρνά και ο δίσκος στο αντίστοιχο γράμμα. Με το πάτημα της σκανδάλης ανοίγει το διάφραγμα και αποτυπώνεται το γράμμα σε φιλμ που βρίσκεται μέσα σε φωτοστεγή κασετίνα. Έτσι γινόταν η στοιχειοθεσία των διαλόγων. Δεν ήταν ο ιδανικός τρόπος αλλά ήταν ο καλύτερος εκείνη την εποχή» σημειώνει κλείνοντας την αφήγησή του ο κ. Τερζόπουλος.
