Κι ετσά όπως περνούνε οι καιροί και διαβαίνουνε οι χρόνοι.
Επέρασε κι η όπως πάντα πανέμοφη εποχή τσ’ άνοιξης και τούτηνα τη χρονιά. Γιατί έτσα ΄ναι στη ζωή, ό,τι έχει αρχή έχει και τέλος. Γη καλύτερα, όπως εκφράζεται ένας μαντιναδολόγος που ΄ναι πρέπει επηρεασμένος για το βιαστικό πέρασμα τούτησας τση ψευτοζωής. Από το παλιό τραγούδι «τα καημένα τα νιάτα τι γρήγορα που περνούν» μας αβιζάρει πως «μιαν αστραπή ΄ναι η ζωή και στ’ άναμμα που κάνει ό,τι προλάβει ο άθρωπος, τα υπόλοιπα τα χάνει». Για κείνο και τσοι καλοτυχίζω όσους δεν αφήνουνε «Ες αύριον τα σπουδαία» παρά τηνέ πορπατούνε τη στράτα τση ζωής με σύνεση και λογική. Γιατί εκείνοι τη στρώνουνε καλά τη κοιμητέ απού θα κοιμηθούνε.
Με το φεύγα τση όμως η γι άνοιξη άφηκε ορθάνοιχτη τη πόρτα του ετήσιου κύκλου και μας εκόπιασε ο πρώτος καλοκαιρινός μήνας, ο πρωτογούλης, ο πασίγνωστος Ιούνης, απού βασανίζει και βαστά σε αγωνία το μαθητόκοσμο με τσ’ εξετάσεις και τσοι διαγωνισμούς. Που από καρδιάς των εύκομαι καλή επιτυχία και καλό κουράγιο, ουλωνώ. Κι ακόμη ο γνωστός στσ’ αγρότες του παλιού καιρού, ο θεριστής, γιατί εξεσήκωνε τσοι χωριανούς σε πόλεμο όπως έλεγαν. «Θέρος, τρύγος, πόλεμος», γιατί τανε ο μήνας τση συγκομιδής. Κι οι χωριανοί απλώνουντανε ομπρός από τα σπαρτά και με τσοι γλήγορες κινήσεις τωνε εκάνανε τα δραπάνια ντω κι εκελαηδούσανε στο γλυκό σκοπό τση συγκομιδής τση καινούργιας σοδειάς. Κι ήτανε ούλοι εκειά τούτεσας τσ’ ώρες, γιατί για ούλους είχε δουλειά, όπως ελέγανε «Θέλεις θέριζε και δένε, θέλεις δένε και κουβάλιε». Γιατί ετσά τσοι στελιώνανε τσοι θεμωνιές γύρου γύρου από τ’ αλώνια ντων, μ’ ένταση κι ιδρώτες. Και στσοι καλές χρονιές εχαμογελούσανε και τα πληθωρικά μουστάκια των αφεντικώ από ικανοποίηση κι ευχαρίστηση. Γιατί οι κόποι ντωνε είχανε την ευλογία του Θεού. Κι όπως ήτανε δασκαλεμένο από τη ζωή «πως τ’ αγαθά κόποις κτώνται» όπως έλεγα και τσοι προάλλες, γι’ αυτό και δεν εγούζιουνταν για τη κούραση και τσοι δυσκολίες, παρά ξαποσταίνανε σαν εκολατσίζανε με το ψωμάκι και το ξυλοκούμπι τυράκι που ΄χανε στο λάδι, από τόχανε πημένο από το γάλα απού τωνε περίσσευε από τα μάρθια ντωνε οι καλές και πανάξιες νοικοκεράδες κείνουνα του καιρού, απ’ ούλα τα προλαβαίνανε στην ώρα ντωνε, κι είχανε το κάθετι, όντε των χρειγιάζουντανε. Κι ετσά αναντρανίζανε κιόλα κι επαίρνανε κουράγιο για να συνεχίσουνε τον αγώνα του θερισμού.
Τούτεσας όμως τσ’ ώρες απού η θύμηση μου με σεργιάνιζε στσοι περασμένους χρόνους κι αναστορούμουνα τα βάσανα μιας δύσκολης μα ευλοημένης εποχής, με ξαφνιάσανε τ’ αστραπόβροντα κι η γι ολονύχτια έντονη βροχόπτωση, που μ’ αντικόψανε κιόλας από το σεργιάνισμα μου στα περασμένα, κι είπα με το νου μου, Θεέ μου! Εκουζουλάθηκε πρέπει ο φετινός πρωτογούλης γη κατά τα λεγόμενα του λαού μας «Στων αμαρτωλώ τη χώρα το Μαγιάπριλο χιονίζει». Κι απόις εσκέφτηκα ν’ αφήκω το μουτρωμένο και κακότροπο φετινό πρώτο καλοκαιρινό μήνα να παρουσιάζεται με την αταίριαστη για κείνο χειμωνιάτικη του συμπεριφορά.
» Ο υποψήφιος βουλευτής Χανίων στέλνει μήνυμα συμπόρευσης μπροστά στις κάλπες της Κυριακής
Κι αποτός μου να ταξιδέψω με τη συμπαράσταση των αναμνήσεων μου σε περασμένους χρόνους που στσοι ημερομηνίες του, τούτοσας ο φετινός κουζουλοϊούνης εόρταζε και τότεσας τη μεγάλη εορτή τσοι Χρισιανοσύνης, τη Πεντηκοστή. Απού πανηγυρίζει το πανέμορφο και επιβλητικό Μοναστήρι τσ’ Αγιάς Τριάδας. Που το πως το συνηθίζει τούτοσας ο μήνας, φιλόξενη στσοι ημερομηνίες του και σε μέρες λαμπερές κι ηλιόλουστες τούτηνα τη μεγάλη εορτή. Κι οι καμπάνες του μοναστηριού με τα σήμαντρα ντωνε καλούνε σε πάνδημη συμμετοχή σε τούτονα το Μεγάλο πνευματικό πανηγύρι «ότε το πνεύμα κατήλθε το Άγιον εν Πυρίναις γλώσσαις… καθάπερ φερομένης βιαίας πνοής και επλήρωσε τον οίκον, ου ήσαν καθήμενοι· και πάντες ήρξαντο φθέγγεσθαι ξένοις δόγμασι, ξένοις διδάγμασι της Αγίας Τριάδος».
Ήτανε μια ιδιαίτερα χαρούμενη μέρα τουτηνά για τ’ Ακρωτήρι. Γιατί όπως γράφω και στο βιβλίο μου “ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ ΧΩΡΑΦΑΚΙΑ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ”: «Ως και τα γκανίσματα τω Γαϊδάρω και τα χιλιμιντρίσματα το μεγιριώ ήτανε εορταστικά». Κι ύστερα από τσ’ ιερές ακολουθίες τση Λειτουργιάς του σπερνού και στοι Γονυκλισιάς. Απλώνουντανε οι συντροφιές στσοι παχιούς σκιανούς τω κυπαρισσιώ κι εξαναζωντανεύανε τη ζωή ντωνε. Κι απόις επχιαίνανε στσ’ υπάιθριους καφενέδες για να χαρούνε και να γλεντίσουνε και να ξεδώσουνε από τα βάσανα και τη μίζερη τση καθημερινότητα, γιατί κι ο Χριστός είπε «Όταν δε νηστεύητε, μη γίνεσθε ώσπερ οι υποκριταί σκυθρωποί». Ματθ. 6,16 και με τ’ αθάνατα χανιώτικα σερτά και δυναμικά πεντοζάλια την επατούσανε τη γη και δεν την εχωρατεύανε. Γιατί οι γι άντρες ήτανε λεβέντες κι οι γυναίκες τσαχπίνες και ναζιάρες κι ο έρωτας τούτεσας τσ’ ώρες ετριγύριζε εκειά κι έψαχνε για θύματα. Κι ετσά ετέλειωνε η κάθε σύναξη γη πανηγύρι. Κι ο βιος των αθρώπω κείνουνα του καιρού δεν έμενε ανεόρταστος. Μόνο πως εκείνοι εκατέχαν να ξεχωρίζουνε τη σκόλη από τη καματερή.
Θεέ μου! Βλέπε μας το νου μου και φώτιζε μας να του κάνομε καλή χρήση.
Πολλά τα έτη σας Αναγνώστριες κι Αναγνώστες μου κι αναζήτηχτοι.
Το γεροντάκι
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Αβιζάρω = εφιστώ την προσοχή
Κοιμητέ = ο τόπος που κοιμάται κάποιος
Ομπρός = μπροστά
Γούζιομαι = μεμψιμοιρώ
Μαρθιά = οικόσιτα ζώα
Ξυλοκούμπι = τυράκι από γάλα των οικόσιτων ζώων
Πρωτογούλης = Ιούνιος
Αναντρανίσουνε = ανασηκωθούνε
Αναστορούμαι = θυμούμαι
Εκουζουλάθηκε = ετρελάθηκε
Κι απόις = κι ύστερα
Μπεγίρι = Άλογο
Χωρατεύω = αστειεύω
Εκατέχανε = ξέρανε
Σκόλη = εορτή
Καματερή = εργάσιμη
