Μία Ελευσίνεια πολιτισμική αναφορά (2)
Ποιος είναι ο μύθος της Περσεφόνης; Ο Αδης (Πλούτωνας), που έχει καταδικαστεί στα τρίσβαθα της κόλασης, προσελκύει την Περσεφόνη, την κόρη της Δήμητρας, όταν εκείνη έπαιζε με τις Ωκεανίδες σ’ ένα ολάνθιστο λιβάδι, προς τη γη που ήταν ταυτόχρονα και ο κήπος (το κορίτσι θέλει να κόψει από εκεί έναν κρίνο) και τάφος (η γη μισανοίγει και την καταπίνει).
Την παίρνει, παρά τη θέλησή της, ως σύζυγο.
Η Δήμητρα, οργισμένη από την κακή πράξη του Δία, που είχε δώσει εντολή για το κακούργημα, φεύγει από τον Ολυμπο για να αναζητήσει την κόρη της στη γη.
Μεταμορφώθηκε σε ηλικιωμένη γυναίκα και περιπλανώμενη ανάμεσα στους ανθρώπους έφτασε στην Ελευσίνα και κάθισε στο “Παρθένιο φρέαρ” ή Καλλίχορο φρέαρ.
Εκεί τη δέχεται η βασίλισσα Μετάνειρα, που της αναθέτει την ανατροφή του νεογέννητου παιδιού της, του Δημοφώντα, το οποίο μεγαλώνει σαν αθάνατο.
Αλλά η αυλή της βασίλισσας ανακαλύπτει γρήγορα τη θεϊκή της ιδιότητα.
Τότε η Θεά διέταξε να χτιστεί ναός στον λόφο, πάνω από το Καλλίχορο φρέαρ, στον οποίο θρηνούσε την κόρη της.
Μέσα στην ταραχή των αναζητήσεών της, η Δήμητρα αποφασίζει να στείλει την ξηρασία πάνω στη γη, απειλώντας έτσι τους ανθρώπους με πείνα.
Μάταια ο Ζευς την εκλιπαρεί να γυρίσει στην κατοικία των Αθανάτων, χωρίς αποτελέσματα.
Στέλνει τότε τον Ερμή, που τελικά πείθει τον Θεό του Αδη να αφήσει ελεύθερη την Περσεφόνη την οποία επαναφέρει στη Δήμητρα.
Τη νεαρή όμως Θεά την έχει δέσει με μάγια ο Αδης, δίνοντας να φάει σπόρους ροδιού.
Ετσι, κλείνεται μια συμφωνία μοιρασιάς ανάμεσα σε ουρανό και γη.
Το ένα τρίτο του χρόνου της θα το περνά στα έγκατα της γης και τα άλλα δύο τρίτα, στον Ολυμπο.
Η γη ξαναβρίσκει την ευημερία και επανέρχεται η βλάστηση.
Για να ευχαριστήσει τους Ελευσίνιους η Θεά δίδαξε τους «Θεμιστοπόλους» βασιλείς Τριπτόλεμο, Διόκλη, Κελεό και Εύμολπο τον τρόπο με τον οποίο επιθυμούσε να τελείται η μυστική λατρεία της, τα «σεμνά όργια», δηλαδή τα «Ελευσίνια Μυστήρια», που δεν έπρεπε να φανερωθούν ποτέ στους αμύητους.
Επίσης δίδαξε την καλλιέργεια της γης για ευημερία του ανθρώπινου γένους.
Στον μύθο, η κάθοδος της Περσεφόνης συμβολίζει τη γέννηση και τον θάνατο, τη σπορά και τη βλάστηση, ενώ η Ελευσίνα αντιπροσωπεύει τον τόπο της ευρέσεως της Κόρης, δηλαδή τον τόπο της γεννήσεως, της συνέχειας και της εγγυήσεως της ζωής.
Υ.Γ. Στοιχεία στη δομή του μύθου από την Αναστασία Τσοπελάκη, στο λογοτεχνικό περιοδικό της Πόλης.
