Σ’ ένα βουνό ένα μεσημέρι συνάντησα ένα γέρο, στεγνό, λιγνό, με κάτασπρα μαλλιά, με μπαλωμένη βράκα, με τρυπημένα στιβάνια κι είχε περασμένη, καθώς το συνηθούν οι Κρητικοί τσοπάνηδες, τη βέργα του ανάμεσα στους ώμους· ανηφόριζε αργά, πέτρα την πέτρα, και κάθε τόσο στέκουνταν και κοίταζε ώρα πολλή τα βουνά γύρα, και κάτω χαμηλά τον κάμπο, και πέρα, ανάμεσα από μια χαράδρα, μια λουρίδα θάλασσα.
– Ώρα καλή, παππού! του φώναξα από μακριά· τι γυρεύεις εδώ ολομόναχος;
– Αποχαιρετώ, παιδί μου, αποχαιρετώ…
– Ποιον αποχαιρετάς στην ερημιά; Δε βλέπω κανένα.
Ο γέρος θύμωσε· τίναξε το κεφάλι:
– Ποια ερημιά; Και δε θωράς τα βουνά, δε θωράς τη θάλασσα; Γιατί μας έδωκε ο Θεός τα μάτια; Δεν ακούς τα πουλιά από πάνω σου; Γιατί μας έδωκε ο Θεός τ’ αυτιά; Ερημιά το λες αυτό; Αυτοί ‘ναι εμένα οι φίλοι μου· τους μιλώ και μου μιλούνε, ρίχνω φωνή και μου αποκρίνουνται· δυο γενεές γύριζα με τη συντροφιά τους, βοσκός· κι ήρθε η ώρα να χωρίσουμε… Βράδιασε πια…
Θάρρεψα πως είχαν θαμπώνει τα μάτια του από τα γεράματα:
– Μα ακόμα είναι μεσημέρι, παππού· δε βράδιασε.
Κούνησε το κεφάλι του:
– Κατέχω εγώ τι λέω· βράδιασε, σου λέω, βράδιασε. Έχε γεια!
– Εσύ θα βάλεις και το Χάρο κάτω, παππού, έκαμα για να τον γκαρδιώσω.
Γέλασε.
– Μωρέ, τον έβαλα κιόλα κάτω κι έννοια σου, αποκρίθηκε· τον έβαλα κάτω, τον άτιμο, γιατί δεν τον φοβούμαι. Έχε γεια· να τον βάλεις κι εσύ κάτω, παλικαράκι μου, να ‘χεις την ευκή μου.
Δε μου ‘κανε καρδιά να τον αφήσω να φύγει.
– Χάρισέ μου τ’ όνομά σου, παππού, να σε θυμούμαι.
– Να, σκύψε, πιάσε μια πέτρα, ρώτηξέ τη και θα σου πει: Είναι ο γέρο – Μανούσος από το Καβροχώρι, θα σου πει. Ε, φτάνει πια. Συμπάθα με. Βιάζουμαι, μαθές· άει στην ευκή του Θεού! είπε και πήρε πάλι τον ανήφορο σκουντουφλώντας γιατί δεν καλόβλεπε.
Από την “Αναφορά στον Γκρέκο”
Για την αντιγραφή
Αντώνης Πλυμάκης
