Μια ξεχωριστή εμπειρία είχε την ευκαιρία και τύχη να βιώσει μια 35μελής ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων, με αρχηγούς τους αγαπητούς και ξεχωριστούς Δημήτρη Κουρασμενάκη και Ευτύχη Μαρκαντωνάκη, με συνοδοιπόρο και τον πρόεδρο Σταύρο Μπαδογιάννη.
Mέσα Αυγούστου, αναχωρήσαμε από τα Χανιά με στόχο την ανάβαση στην Οροσειρά του Γράμμου. Αφού διασχίσαμε οδικώς την Ανατολική πλευρά της χώρας μας, μέσω Λαμίας – Τεμπών – Καλαμπάκας, με μικρή στάση στο μοναδικό τοπίο με τους ιδιαίτερους γεωλογικούς σχηματισμούς των Μετεώρων, μέσω Γρεβενών, καταλήξαμε στην Καστοριά. Εκεί μας υποδέχθηκε η φίλη και μέλος του Συλλόγου μας με καταγωγή από την πόλη, μόνιμα όμως εργαζόμενη στα Χανιά, Πόλα Δέδε, η οποία και μας εφοδίασε με πλούσιο έντυπο υλικό.
Πολύ νωρίς το επόμενο πρωί, αναχωρήσαμε με προορισμό το χωριό Γράμμουστα ή Γράμμο (υψομ. 1.385 μ.), απ’ όπου ξεκίνησε η ανάβαση. Στόχος μας η Λίμνη Gistova (υψομ. 2.350 μ.) και στη συνέχει η κορυφή Τσούκα Πέτσικ (υψ. 2.521 μ.).
Ο καιρός ιδανικός, η φύση φανταστική. Τα ανάγλυφα των λιμνών, βουνών, ρεμάτων συνέθεταν εικόνες ξεχωριστές! Η αλπική λίμνη Gistova, με τους Τρίτωνες, οι γύρω κορυφές, οι εικόνες με τους περιπατητές στα αλβανικά βουνά, απέναντί μας, συνέθεταν ένα τοπίο και συναισθήματα που δύσκολα μπορείς να περιγράψεις.
Η ομάδα που έφθασε στην κορυφή βίωσε επιπλέον εικόνες και ξεχωριστή εμπειρία, όμως όλων ο στόχος ήταν η επιστροφή στο χωριό Γράμμουστα, όπου και ήταν επιβεβλημένη λίγη χαλάρωση, πριν πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής για Καστοριά.
Το πρόγραμμα της επόμενης ημέρας ξεκίνησε με περπάτημα σε δασωμένο μονοπάτι και προορισμό τον καταρράκτη της Αγίας Άννας, κάτω από την παλιά Μονή Ταξιαρχών Τσούκας (13ος αι.), στο φαράγγι του Στενοπόταμου.
Επόμενος προορισμός το Νεστόριο, χωριό με πολύ ενδιαφέροντα αξιοθέατα, το Κάστρο. Επίσκεψη στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, τον Ναό των Παμμέγιστων Ταξιαρχών και βέβαια χαλάρωση και μπάνιο στον ποταμό Αλιάκμονα, όπου κάθε χρόνο γίνεται River Party.
Επιστρέφοντας στην Καστοριά, επισκεφθήκαμε το ξεχωριστό και μοναδικού ενδιαφέροντος Λιμναίο Οικισμό Δισπηλίου, στη θέση Νησί, όπου βρίσκεται ο Αρχαιολογικός χώρος και το Οικομουσείο του Δισπηλίου. Για το υπόλοιπο της ημέρας είχαμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε στα αξιοθέατα της Καστοριάς, η οποία έχει χαρακτηρισθεί ως η Κιβωτός του Βυζαντινού πολιτισμού.
Η ημέρα όμως δεν τελείωσε εδώ. Κάποιοι περιηγήθηκαν μεμονωμένα σε διάφορα αξιοθέατα ή περπάτησαν σε λόφους γύρω από την πόλη. Κάποιοι της ομάδας κάνανε τη γυρολιμνιά! Επτά χιλιόμετρα, περπατώντας και απολαμβάνοντας ξεχωριστές εικόνες γύρω από τη Λίμνη. Βέβαια, την πρώτη ημέρα περιηγηθήκαμε με καραβάκι για να έχουμε μια πρώτη εικόνα! Ήταν παραμονή της Παναγίας, έτσι σταματήσαμε στον Εσπερινό στην εκκλησία της Παναγίας της Μαυριώτισσας, δίπλα στη λίμνη, άλλοι παρακολούθησαν την περιφορά της εικόνας στη Μητρόπολη. Όλα τα βιώσαμε. Όμως κάποτε όλα τελειώνουν.
Η επόμενη ημέρα, ημέρα επιστροφής ξεκίνησε με προσκύνημα στην παραλίμνια εκκλησία της Μαυριώτισσας και αφού στη συνέχεια επισκεφθήκαμε και ξεναγηθήκαμε στο πολύ ενδιαφέρον σπήλαιο του Δράκου (παραλίμνιο), με τις επτά υπόγειες λίμνες και τις δέκα αίθουσες, πήραμε τον δρόμο της επιστροφής.
Η πορεία, και με προτροπή του εξαίρετου οδηγού μας, έγινε από Εγνατία προς Ιόνια οδό, διασχίζοντας έτσι τη Δυτική πλευρά της χώρας. Μέτσοβο – Ιωάννινα – Δυτικά παράλια – Ρίο – Αντίρριο – Βόρεια Πελοπόννησο, φθάσαμε με το καλό στον Πειραιά και με το καράβι στη Σούδα.
Λίγες ημέρες για να δούμε και να κάνουμε τόσα πολλά! Εξόρμηση με πλούσιες εμπειρίες, εικόνες και βιώματα! Κι όλα αυτά γιατί κάποιοι δούλεψαν πολύ!
Δημήτρη, Πόλα, Ευτύχη, έχουμε εκτιμήσει ξεχωριστά αυτό που μας προσφέρατε και σας ευγνωμονούμε για όλα αυτά που βιώσαμε σαν ομάδα και μεμονωμένα ο καθένας μας
Με υγεία και σε επόμενη εξόρμηση.
Να φτάσουν ώς το πέρασμα Μπάρα ( πίσω απ το σημερινό χωριο Γοργοπόταμος Κονίτσης ) Νότια στον Γράμμο απ όπου έφυγαν το μέγιστο τα τέλη Αυγούστου οι μαχητές του ΔΣΕ.
Ή να βρούν τα περάσματα Γράμμος- Τρίλοφο- Μονόπυλο- Καλή Βρύση-Διποταμιά – Κομνηνάδες-Πολυάνεμο- Ιεροπηγή- Κρυσταλοπηγή – Βίτσι , ώς την πορεία του στρατηγικού ελιγμού του ΔΣΕ το 1948. Αυτή ήταν η πορεία ή ακριβέστερα εκάστοτε ήταν ανάμεσα στα Αλβανικά τότε σύνορα ( δεν άλλαξαν) και τα χωριά αυτά. Για την ιστορική ακριβή αναφορά ( μάλλον δεν θα διακριβωθεί ποτέ πλέον) ο στρατηγικός ελιγμός αυτός του ΔΣΕ το 1948 πέρασε μέσα απ τα Αλβανικά σύνορα , ή όχι κάνοντας την παραπάνω πορεία μέσα μόνο από Ελληνικό έδαφος??
Κατά το αρχηγείο του Ελληνικού τότε στρατού, η δυνατότητα και πιθανότητα του ελιγμού μέσω Αλβανικού συνοριακού εδάφους και ήταν προβλέψιμη από κάποιους στρατιωτικούς που ήξεραν την περιοχή , και είχε προβλεφθεί., και έεγινε .
Κατά την ώς τώρα επίσημη όσο υπάρχει άποψη του ΔΣΕ , δεν έχει ποτέ αναφερθεί αν τα στρατιωτικά τμήματα κατά τον ελιγμό από τον Γράμμο στο Βίτσι πέρασαν ή όχι μέσα από Αλβανικό έδαφος , Ιιδιαίτερα από Μονόπυλο έως Κομνηνάδες που φαίνεται πιθανό, μια και το Αλβανικό Σύνορο μπαίνει Ανατολικά μέσα στο Ελληνικό έδαφος. Σίγουρο είναι ότι , στην συνέχεια από Κομνηνάδες- Πολυάνεμο- Ιεροποηγή Κρυσταλοπηγή η πορεία των μαχητών του ΔΣΕ ήταν μέσα στο Ελληνικό έδαφος. Και αυτή η πληροφορία ( για την πορεία σε Ελληνικό έδαφος από Κομνηνάδες-σε Κρυσταλλοπηγή είναι επαληθευμένη από μαχητές που γνώριζαν την περιοχή ώς καταγόμενοι . Που όμως δεν ήξεραν την περιοχή και τα περάσματα Νοτιότερα από Γράμμο – Μονόπυλο . Για την συνολική πορεία τελικά από Γράμμο σε Βίτσι μέσα ή όχι από σημεία Αλβανικού εδάφους ή όχι, δεν υπάρχει τεκμηριωμένη ιστορική καταγραφή, ούτε από τον τότε Εθνικό Στρατό ( ΕΣ) ούτε απ τον Δημοκρατικό Στρατό ( ΔΣΕ).