Όπως κάθε κοινωνία, έτσι και τα Χανιά έχουν γραφικούς τύπους, οι οποίοι με την παρουσία τους και την καθημερινή τους δραστηριότητα αποτελούν το σήμα κατατεθέν της πόλης.
Τα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας (1898-1913) στα Χανιά υπήρχαν ο μαύρος χαλικούτης Αλή Γκογκό, ο Τουρκοεβραίος τελάλης Γιακώς, η Εμινέ, κ.ά., οι οποίοι ήταν λίγο–πολύ γνωστοί. Αυτός που ήταν άγνωστος ήταν ο αυτοαποκαλούμενος «Παγκόσμιος» Νικολός με καταγωγή από την Άνδρο, τύπος δανδής, φτωχός και πένης, ο οποίος ερχόταν τακτικά στα Χανιά (και στο Ηράκλειο) με το καράβι από τον Πειραιά και διέμενε στο φιλικό σπίτι του Χαχούπου. Ο Νικολός μετά από δεκάμηνη απουσία επανέρχεται και συνθέτει ένα ποίημα για την πόλη και το ωραίο φύλο, το οποίο υπογράφει: «Παγκόσμιος Νικολός ο Ποιητής του γυναικείου φύλου λατρευτής». Δεν είναι τυχαίος ο ειρωνικός τίτλος του άρθρου «ΕΠΊΣΗΜΟΣ ΑΦΙΞΙΣ» στην τοπική εφημερίδα «Ελλάς» στις 16/10/1901, όπου περιγράφεται η άφιξη και το ποίημα που είχε συνθέσει. Οι Χανιώτες γενικά δεν πείραζαν τον Νικολό. Αυτοί που πραγματικά διασκέδαζαν μαζί του ήταν οι Ηρακλειώτες. Στο βιβλίο του Μανόλη Δερμιτζάκη «Απ’ όσα θυμούμαι το παλιό Μεγάλο Κάστρο» περιγράφεται η ζωή του Νικολό στην πόλη του Ηρακλείου:
«Ο πανελλήνιος Πρίγκιψ ποιητής
αναριθμήτων καρδιών κατακτητής
ο εις την νήσον Άνδρον γεννηθείς
και ως Όμηρος περιπλανηθείς
που αιωνίως τζάμπα τον ταξιδεύανε
κι ας τον κοροϊδεύανε».
Αυτό το στιχούργημα ανέγραφε η κάρτα, την οποία μοίραζε όταν συστηνόταν ο «Πρίγκιψ ποιητής» Νικολός. Ο Νικολός διασκέδαζε τους ντόπιους με τα «ποιήματά» του, τα οποία υμνούσαν το γυναικείο φύλο, και αυτοί σε αντάλλαγμα τον φιλοξενούσαν και τον πείραζαν. Με τον τρόπο αυτό ταξίδευε δωρεάν στο καράβι σε θέση λουξ (!) και στο Μεγάλο Κάστρο διέμενε δωρεάν στο πολυτελές ξενοδοχείο «Η Κνωσσός»! Η υποδοχή στο λιμάνι γινόταν από τον τουρκοκαστρινό λιμανιώτη κουρελή αλήτη, τον Πίπιλο, ο οποίος τον καλωσόριζε μεθυσμένος με μια χούφτα λουλούδια και τη φράση:
«Ως χέστης παρέστης, πρίγκιπα εφέντη μ’! Ούλο το Κάστρο σε οσκλεντίζει, μα τον Ραμπή![…]Και πέμπει ντοά (προσευχή των μουσουλμάνων) του Μεγαλοδύναμου να σε πολυχρονίζει».
Από κοντά ο «μοσκοκούζουλος Καστρινός ο Κολοτρώνης», καλωσόριζε κι αυτός με ζάρπες τον ανδριώτη «πρίγκιπα» ποιητή. Εδώ είναι αξιοσημείωτη η πληροφορία ότι τα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας έπαιζαν ζάρπες και στο Ηράκλειο!
Βιβλιογραφία
1. Α. Αλιγιζάκης, Όπερες, Μαντολινάτες & Καντάδες, Βαλς & Συρτός στα παλιά Χανιά. Πολιτισμός και κοινωνία κατά την περίοδο 1878-1967, Ηράκλειο 2016.
2. Δερμιτζάκης Μ., Απ’ όσα θυμούμαι το παλιό Μεγάλο Κάστρο, εκδ. Δοκιμάκης, Ηράκλειο 2008.
