Μετέχομε στο πένθος για την εκδημία του Δούκα του Εδιμβούργου Πρίγκιπα Φιλίππου, ευχόμενοι να τον προσλάβει ο Κύριος στο φως της αγάπης και του ελέους Αυτού.
H εκδημία αυτή επαναφέρει στη μνήμη μας το υπ’ αριθμ. 1.180 Συνέδριο της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης (Ο.Α.Κ.), ένα σημαντικό Διορθόδοξο συνέδριο επί της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος (5-12 Νοεμβρίου 1991).
Μόλις είχα επιστρέψει από την Πόλη, όπου είχε πραγματοποιηθεί (2.11) η ενθρόνιση της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Εταίρου και πνευματικού προστάτη της Ακαδημίας μας. Το σημαντικό εκείνο διεθνές συνέδριο πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου και με Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής τον Σεβασμ. Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη. Συμμετείχαν αντιπρόσωποι των Ορθοδόξων Εκκλησιών, μοναχοί από το Άγιον Όρος και άλλες Μονές, όπως και μοναχές από διάφορες επίσης Μονές, εκπρόσωποι χριστιανικών παραδόσεων και οικουμενικών Οργανισμών, ειδικοί επιστήμονες και στελέχη της οικολογικής Οργάνωσης World Wide Fund For Nature (WWF) με επικεφαλής τον Διεθνή Πρόεδρό της Δούκα του Εδιμβούργου Πρίγκιπα Φίλιππον. Ορισμένες συνεδρίες παρακολούθησαν επίσης ο Σεβασμ. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος και όλοι οι Ιεράρχες της Μεγαλονήσου, εκπρόσωποι των Αρχών κ.ά.
Οι εργασίες της πρώτης ημέρας (6.11.), που έγιναν υπό την Προεδρία του μακαριστού Πατριάρχου Αλεξανδρείας Παρθενίου, περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων:
• Κήρυξη ενάρξεως των εργασιών του συνεδρίου από την αείμνηστη Υφυπουργό Εξωτερικών Βιργινία Τσουδερού, η οποία δεξιώθηκε το βράδυ τους συνέδρους εκ μέρους της Ελληνικής Κυβερνήσεως.
• Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Α΄ (πιθανώς το πρώτο Πατριαρχικό του Μήνυμα).
• Εναρκτήριες ομιλίες από την Α.Β.Υ. τον Πρίγκιπα Φίλιππο: Η φύση της οικολογικής μας κρίσεως, και τον Σεβασμιώτατο Περγάμου Ιωάννη: Η Ορθοδοξία και η οικολογική κρίση.
• Συζήτηση επί των δύο εισηγήσεων.
• Παρουσίαση της μελέτης «Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ».
• Επίδοση από τον Πρόεδρο της ΟΑΚ αείμνηστο Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίον ιεράς εικόνας του Αποστόλου Φιλίππου στον Πρίγκιπα Φίλιππο.
• Ανακοίνωση από εμένα (Γεν. Διευθυντή της ΟΑΚ τότε) απόφασης του Ιδρύματος, με την οποία συστήσαμε, ως Παράρτημα της Ακαδημίας, το ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ, στο οποίο περιήλθε η μεγάλη δωρεά χιλιάδων βοτάνων της Κρήτης από τον Γάλλο Βοτανολόγο Φ. Ζαφράν και άρχισαν τα μεγάλα διεθνή οικολογικά συνέδρια.
• Χαιρετιστήριες προσφωνήσεις.
• Τελετή θεμελιώσεως της νέας πτέρυγας του Ιδρύματος, η οποία έκαμε ικανή την Ακαδημία να φιλοξενεί πολυάνθρωπα συνέδρια και άλλες μεγάλες εκδηλώσεις. Στην τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου καλέσαμε και συνέβαλε και ο Φίλιππος (βλπ. A. K. Papaderos, At a glance. Orthodox Academy of Crete, 2015, p.37- 41).
Θα κλείσω με αναφορά σε ένα επεισόδιο σχετικό με τη συμμετοχή του Πρίγκιπα Φιλίππου. Βδομάδες πριν από το συνέδριο επισκέφθηκαν την Ακαδημία Άγγλοι, προφανώς αστυνομικοί, προκειμένου να συζητήσουν μαζί μας και να ελέγξουν τα πάντα. Λίγες μέρες πριν από την έναρξη του συνεδρίου ήρθαν πάλι, συνοδευόμενοι από ένα σκύλο, εμφανώς άριστα εκπαιδευμένο. Όταν τους έδωσα το πρόγραμμα του Συνεδρίου, ζήτησαν να επισκεφθούν και το παρεκκλήσι της Ακαδημίας (αφιερωμένο στους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο), στο οποίο προβλέπαμε να γίνει η Δοξολογία κατά την έναρξη του Συνεδρίου. Κατεβήκαμε από την εσωτερική σκάλα, όπου έκαμε και ο σκύλος τον έλεγχό του. Τον συνέχισε με επιμέλεια και μέσα στο ναό. Τον παρακολουθούσα και τον θαύμαζα. Κάποια στιγμή οι επισκέπτες μας ζήτησαν να μπει ο σκύλος και στο Ιερό. Το τέμπλο του παρεκκλησίου είναι πολύ χαμηλό και ορατά τα τελούμενα σε αυτό. Πλησίασα στο σκύλο, τον χάιδεψα και άφησα να εννοήσουν τα αφεντικά του ότι υπάρχουν και κάποια όρια αντοχής. Δεν επέμειναν.
Παραμονές ενάρξεως του συνεδρίου επισκέφθηκα τον Ηγούμενο της παρακείμενης Ιεράς Μονής της Παναγίας της Οδηγήτριας. Εκτελούσαν τότε έργα στην αυλή της Μονής και η εικόνα με τα μηχανήματα, τα υλικά και τους εργάτες θα προκαλούσαν πολύ κόπο σε κάθε σκύλο ερευνητή. Ήρθε η μέρα και η ώρα ενάρξεως του συνεδρίου. Οι σύνεδροι ήταν έτοιμοι να κινηθούν προς τη σκάλα που οδηγεί στο παρεκκλήσι, όταν τους κάλεσα να με ακολουθήσουν προς άλλη κατεύθυνση. Φθάσαμε στη Μονή, χωρίς να απαντήσω σε δικαιολογημένες ερωτήσεις. Όταν τέλειωσε η ιεροτελεστία, ο Φίλιππος παρακάλεσε να αρχίσει το συνέδριο μισή ώρα αργότερα, επειδή επιθυμούσε να έχει μια ιδιαίτερη συνάντηση με τους αδελφούς της Μονής. Πράγματι αποσύρθηκε μαζί τους στο Ηγουμενείο. Όταν επέστρεψα στη Μονή για να τον συνοδεύσω προς την Ακαδημία, έλαμπε το πρόσωπό του.
*Ο Αλέξανδρος Κ. Παπαδερός είναι άρχων υπομνηματογράφος της Μ.τ.Χ.Ε. δρ Φιλοσοφίας πρ. διευθυντής της ΟΑΚ
