Με την πρόσκληση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης προς αποφοίτους ΕΠΑΛ και την εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας που κηρύσσει την έναρξη υλοποίησης του μεταλυκειακού έτους – τάξης μαθητείας και μετά από τις διαδικασίες που προβλέπονται, θα ξεκινήσει και στο Νομό Χανίων η υλοποίηση του θεσμού της μαθητείας για αποφοίτους ΕΠΑΛ.
Πιο συγκεκριμένα τα ΕΠΑΛ του Νομού μας που καλούνται να υλοποιήσουν το μεταλυκειακό έτος μαθητείας αρχής γενομένης από 10 Μαρτίου 2017 είναι:
• Το 1ο ΕΠΑΛ Χανίων με εγκεκριμένες 17 θέσεις μαθητείας στην ειδικότητα «Υπαλλήλων Διοίκησης και Οικονομικών Υπηρεσιών».
• Το 2ο ΕΠΑΛ Χανίων με εγκεκριμένες 7 θέσεις μαθητείας στην ειδικότητα «Τεχνικών Οχημάτων».
• Το ΕΠΑΛ Ελευθερίου Βενιζέλου με εγκεκριμένες 15 θέσεις μαθητείας στην ειδικότητα «Τεχνικών Εφαρμογών Πληροφορικής».
Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων ξεκινά από τη Παρασκευή 24-2-2017 έως και την Δευτέρα 6 Μαρτίου 2017 και ώρα 14.00 Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι απόφοιτοι μπορούν να απευθύνονται στα προαναφερόμενα ΕΠΑΛ.
Προκειμένου να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμεναι αλλά και η τοπική κοινωνία για το τι είναι το μεταλυκειακό έτος – τάξης μαθητείας θα αναλύσουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του:
Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων με το Νόμο 4386/2016 αναδιάρθρωσε τη δομή της επαγγελματικής εκπαίδευσης και προχώρησε σε ειδικές ρυθμίσεις για τη θεσμοθέτηση της μαθητείας για τους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων.
Το Επαγγελματικό Λύκειο προσφέρει δύο κύκλους σπουδών ως εξής:
α. το «Δευτεροβάθμιο Κύκλο Σπουδών», που ανήκει στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα και
β. το «Μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας», που αποτελεί «Μεταδευτεροβάθμιο Κύκλο Σπουδών» και ανήκει στο μη τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Το «Μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας» είναι προαιρετικό.
Αναλυτικότερα κατά τη διάρκεια του «Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας» θα πραγματοποιηθούν τα παρακάτω προγράμματα:
Α. «Πρόγραμμα εργαστηριακών μαθημάτων της ειδικότητας» συνολικής διάρκειας διακοσίων (200) ωρών. Το πρόγραμμα αυτό διδάσκεται μία (1) ημέρα την εβδομάδα για επτά (7) διδακτικές ώρες από εκπαιδευτικό προσωπικό του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, σε σχολικές μονάδες ΕΠΑ.Λ ή/και σε Εργαστηριακά Κέντρα (ΕΚ).
Β. «Πρόγραμμα εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας», διάρκειας είκοσι οκτώ (28) ωρών εβδομαδιαίως, επιμερισμένο κατ’ ελάχιστον σε τέσσερις (4) ημέρες.
Το Πρόγραμμα Σπουδών Μαθητείας που θα εφαρμοστεί στο Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας θα είναι εγκεκριμένο από το ΙΕΠ και θα πληροί τις προδιαγραφές ποιότητας, με βάση το διαμορφωμένο Πλαίσιο Ποιότητας, καθώς και τα κριτήρια, τα οποία είναι συμβατά με τα ισχύοντα αντίστοιχα πιστοποιημένα επαγγελματικά περιγράμματα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Δικαίωμα εγγραφής στο «Μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας» έχουν νέοι και νέες:
α) κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών του ΕΠΑ.Λ. καθώς και παλαιότερων τύπων σχολείων Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης ισότιμων με το ΕΠΑ.Λ. του ν. 4186/2013
β) που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) και είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ.
Οι μαθητευόμενοι τόσο κατά τη διάρκεια όσο και με την ολοκλήρωση της μαθητείας αξιολογούνται βάση των διαδικασιών που θα συμπεριληφθούν σε σχετικό Προεδρικό Διάταγμα, σύμφωνα με εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Οι απόφοιτοι της «Τάξης Μαθητείας» λαμβάνουν πτυχίο ειδικότητας, επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης επιπέδου 5, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών πιστοποίησης των προσόντων τους.
Το ποσοστό αποζημίωσης των μαθητευόμενων ορίζεται στο εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) επί του νόμιμου, νομοθετημένου, κατώτατου ορίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη (22,83€) δηλαδή 17,12€. Το ποσό των 9,63€ της αποζημίωσης, συμπεριλαμβανομένων των νόμιμων ασφαλιστικών εισφορών, θα καταβάλλεται μηνιαίως από την επιχείρηση, όπου πραγματοποιείται το πρόγραμμα «Εκπαίδευση στον χώρο εργασίας − Μαθητεία στον εργασιακό χώρο». Το ποσό των 11€ της αποζημίωσης ανά επιδοτούμενο θα καταβάλλεται από το Υπουργείο Παιδείας.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι η επαγγελματική εκπαίδευση καλείται να διαδραματίσει ένα πολυδιάστατο και ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Καλείται να προετοιμάσει με κατάλληλο τρόπο ένα μεγάλο τμήμα της νέας γενιάς για την άσκηση συγκεκριμένου επαγγέλματος, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα το μορφωτικό υπόβαθρο που είναι αναγκαίο για την αποτελεσματική συμμετοχή του στα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά δρώμενα.
Δίνεται με αυτόν τον τρόπο μεγάλη βαρύτητα στην εργασιακή προοπτική των αποφοίτων των ΕΠΑΛ και διασφαλίζεται η ομαλή και ασφαλής πρόσβαση τους στην αγορά εργασίας με στόχο τη σύζευξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την εργασία και τη στήριξη των αποφοίτων μετά την απόκτηση του πτυχίου τους. Είναι ένας τρόπος να στηριχθούν οι νέοι άνθρωποι αποκτώντας ταυτόχρονα και την πολυπόθητη προϋπηρεσία, που συνήθως ζητείται ως προϋπόθεση στην αγορά εργασίας.
Να σημειώσουμε σ’ αυτό το σημείο ότι το μεταλυκειακό έτος, η τάξη μαθητείας ήταν απαίτηση του εκπαιδευτικού κινήματος επί πολλά χρόνια, είναι προαιρετικό, αφορά αποφοίτους, άρα ενήλικες με πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα και προβλέπεται αμοιβή στο 75% του κατώτερου ημερομισθίου της εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας.
Το σημαντικότερο όμως είναι το γεγονός ότι η εκπαίδευση στο χώρο εργασίας διεξάγεται με βάση προγράμματα σπουδών υπό την επίβλεψη του σχολείου και αρμόδιου εκπαιδευτικού που ανήκει είτε στο ΕΠΑΛ είτε στο Εργαστηριακό Κέντρο.
Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι το μεταλυκειακό έτος μαθητείας είναι ακόμη μια πρόκληση – ευκαιρία στους νέους ανθρώπους, στους πρώην μαθητές μας, προκειμένου να τους φορτώσουμε με όλα τα εφόδια που απαιτούνται για την εργασιακή τους εξέλιξη.
* Ο Στέλιος Ζερβάκης είναι Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Χανίων