Σύµφωνα µε το Υπουργείο Παιδείας Θρησκευµάτων και Αθλητισµού όλοι οι µαθητές της Α΄ Λυκείου, στην προσπάθειά τους να ανακαλύψουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους, θα έχουν τη δυνατότητα από τη φετινή σχολική χρονιά να συµπληρώσουν ένα ερωτηµατολόγιο επαγγελµατικού προσανατολισµού σε ηλεκτρονική µορφή και στη συνέχεια να συµµετέχουν διαδικτυακά σε µία ατοµική συνεδρία µε σύµβουλο επαγγελµατικού προσανατολισµού.
Ο σύµβουλος προβαίνει σε αξιολόγηση του ανωτέρω ερωτηµατολογίου, διερευνά τα ατοµικά χαρακτηριστικά του µαθητή και καταρτίζει εξατοµικευµένου σχέδιο δράσης. Οι υπηρεσίες θα προσφέρονται από πιστοποιηµένες από τον ΕΟΠΠΕΠ ( Εθνικός Οργανισµός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελµατικού Προσανατολισµού) ιδιωτικές εταιρείες επαγγελµατικού προσανατολισµού.
Είναι µάλιστα αυτή µία από τις 11 αλλαγές που θα εφαρµόσει το Υπουργείο Παιδείας τη φετινή σχολική χρονιά που δεν εγείρει µόνο προβληµατισµούς µε την παραχώρηση του δηµόσιου αγαθού του Σχολικού Επαγγελµατικού Προσανατολισµού σε ιδιωτικές εταιρείες, αλλά και που σαφώς δεν αρκεί για να καλύψει τις ουσιαστικές ανάγκες των µαθητών σε ένα τόσο σοβαρό για την ζωή τους ζήτηµα, όπως είναι αυτό της επιλογής των σπουδών και του επαγγέλµατος που θα ακολουθήσουν.
Ιδιαίτερα στην εποχή µας, όπου το σχολείο καλείται µέσω µακροχρόνιων και συστηµατικών δράσεων σχολικού επαγγελµατικού προσανατολισµού σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης να ανταποκριθεί στη διαδικασία της λήψης εκπαιδευτικών και επαγγελµατικών αποφάσεων των νέων µας σε ένα περιβάλλον συνεχών αλλαγών στα εργασιακά και εκπαιδευτικά δεδοµένα που έχει αυξήσει τα διλήµµατα τους σχετικά µε την επιλογή σπουδών και επαγγέλµατος. ∆ράσεις που γενικότερα απουσιάζουν από το Ελληνικό σχολείο, τη ίδια στιγµή που ο Σχολικός Επαγγελµατικός Προσανατολισµός διευρύνεται και ισχυροποιείται διεθνώς, καθώς λείπουν οι πρακτικές εκείνες που θα βοηθήσουν τα παιδιά να καλλιεργήσουν την αυτογνωσία και να ανακαλύψουν τις κλίσεις τους και τα ενδιαφέροντά τους. Λείπει ακόµα η δυνατότητα πληροφόρησης για τα επαγγέλµατα, τις απαιτήσεις τους, τις συνθήκες εργασίας και τις προοπτικές τους, αλλά και η έγκυρη και έγκαιρη ενηµέρωση της σχολικής κοινότητας για τις συχνές αλλαγές του συστήµατος πρόσβασης στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση.
Θύµατα των συνεχών αλλαγών και αναδιαρθρώσεων του εκπαιδευτικού συστήµατος υπήρξαν επίσης σταδιακά και όλες οι ∆οµές, µε διαφορετικές ονοµασίες κάθε φορά (ΓΡΑ.Σ.Ε.Π, ΚΕΣΥΠ, ΓΡΑ.Σ.Υ) που παρείχαν στο παρελθόν υπηρεσίες επαγγελµατικού προσανατολισµού και συµβουλευτικής στα σχολεία και στις ∆ιευθύνσεις Εκπαίδευσης, µε αποτέλεσµα αυτή τη στιγµή να µη λειτουργεί καµία απολύτως ∆ηµόσια ∆οµή παροχής υπηρεσιών στον τοµέα αυτό. ∆οµές για τη λειτουργία, την υλικοτεχνική υποδοµή και τη στελέχωση των οποίων δαπανήθηκε πλήθος χρηµάτων από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, των οποίων ουδέποτε αποτιµήθηκε και αξιολογήθηκε η προσφορά, πριν την κατάργησή τους.
Από την άλλη ο Σχολικός Επαγγελµατικός Προσανατολισµός, έχει εξοβελιστεί άµεσα ή έµµεσα από το πρόγραµµα σπουδών όλων των σχολικών βαθµίδων, αφού δεν υπάρχει πλέον ως µάθηµα σε επίπεδο σχολικής τάξης. Τα Εργαστήρια ∆εξιοτήτων επίσης που καθιερώθηκαν τελευταία στη Γ’ Γυµνασίου και που µία από τις δεξιότητες που στοχεύουν να καλλιεργήσουν στα παιδιά, ανάµεσα σε πολλές άλλες είναι και η δεξιότητα επιλογής επαγγέλµατος, όπου αυτά υφίστανται, στην ουσία για διάφορους λόγους υπολειτουργούν και σε καµία περίπτωση δεν µπορούν να αντικαταστήσουν το µάθηµα επαγγελµατικού προσανατολισµού που προϋπήρχε.
Αξιοσηµείωτο είναι ακόµα ότι την ίδια στιγµή που το Υπουργείο λαµβάνει ευκαιριακά µέτρα αποσπασµατικού χαρακτήρα µε παρεµβάσεις που δεν αρκούν από µόνες τους, υπάρχουν στη ∆ευτεροβάθµια Εκπαίδευση µόνιµοι εκπαιδευτικοί εξειδικευµένοι στο Σχολικό Επαγγελµατικό Προσανατολισµό που δεν αξιοποιούνται στην κατεύθυνση της παροχής υπηρεσιών στα παιδιά στον τοµέα αυτό.
Μήπως λοιπόν το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να αναθεωρήσει την τακτική του στο σοβαρό αυτό θέµα του Σχολικού Επαγγελµατικού Προσανατολισµού µε έναν υπεύθυνο µακροχρόνιο σχεδιασµό που θα θέτει στο επίκεντρο το ∆ηµόσιο Σχολείο και θα αξιοποιεί τις αστείρευτες δυνατότητες που αυτό διαθέτει; Οι καιροί δεν περιµένουν και οι ζωές των παιδιών µας τρέχουν.
*Η Μαρία Μαράκη είναι φιλόλογος, πρώην λυκειάρχης.
