Ολοι μας σίγουρα θυμόμαστε τους δασκάλους και καθηγητές των παιδιών και εφηβικών μας, των σχολικών εκείνων και φοιτητικών χρόνων μας. Κάποιοι έχουν μείνει ανεξίτηλα στην μνήμη μας, ως άνθρωποι που αγαπούσαν την δουλειά τους και έδιναν κομμάτι του εαυτού τους στην τάξη, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα φιλική προς τον μαθητή, ενώ άλλους τους θυμόμαστε για την ανεξήγητη αυστηρότητα και δυσκαμψία τους, λες, και οι μαθητές ήταν απλά στρατιωτάκια χωρίς προσωπικότητα, άποψη, και αισθήματα.
Στο ίδιο μοτίβο κινούνται ακόμα τα πράγματα. Σίγουρα υπάρχουν λαμπρά παραδείγματα εκπαιδευτικών εξαιρετικών, και όχι μόνο από άποψη μόρφωσης, αλλά και ενσυναίσθησης, με πρωτοποριακές ιδέες, παρέχοντας κίνητρα για μάθηση στους μαθητές, κάνοντας τους να αγαπήσουν το σχολείο και την όλη εκπαιδευτική διαδικασία. Δυστυχώς, όμως, η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών, είτε λόγω ηλικίας, είτε κούρασης από τα πολλά χρόνια διδασκαλίας ή ακόμα και από την έλλειψη γνώσης ψυχολογίας, στέκονται απέναντι από τα παιδιά, και όχι δίπλα τους.
Η αλήθεια είναι ότι στο Πανεπιστήμιο λαμβάνουμε την μόρφωση αλλά κανείς δεν μας μαθαίνει πώς να σταθούμε μέσα σε μια τάξη, με έμψυχο υλικό.
Οι δεξιότητες που χρειάζονται είναι πολλές, και πλέον είναι θέμα του κάθε εκπαιδευτικού ξεχωριστά, το πως θα τις εξελίξει. Η διαχείρηση μιας τόσο μεγάλης ομάδας, όπως είναι η τάξη, προυποθέτει προσωπικότητες συγκροτημένες, με οργανωτικές ικανότητες, αλλά και με πολύ αγάπη και ενσυναίσθηση για τα παιδιά.
Οι συνθήκες, δε εργασίας για τους εκπαιδευτικούς είναι εξαιρετικά δύσκολες στην Ελλάδα, πολυάριθμα τμήματα, μεγάλη η ύλη που πρέπει να καλυφθεί, οι μισθοί χαμηλοί και εποπτικό υλικό ανεπαρκές.
Και τα παιδιά, από την άλλη, είναι κάθε γενιά και πιο αγαπημένη. Εχοντας στα χέρια τους μέσα που παλιότερα δεν υπήρχαν. Κινητά, με πρόσβαση σε πολυάριθμες πληροφορίες, tablets, ψηφιακές τηλεοράσεις και άλλα πολλά. Αρα, ένα μάθημα βασισμένο, απλά, στην παπαγαλία, στα συνεχή διαγωνίσματα και στην αξιολόγηση με βαθούς, θεωρώ ότι είναι πεπερασμένο.
Συνομιλώντας με μαθητές μου, τα 20 χρόνια, αυτά διδασκαλίας μου, νιώθω πόσο απογοητευμένοι είναι, τις περισσότερες φορές. Βρίσκονται, ακόμα κι αυτό, πολλές φορές στην δυσάρεστη θέση να δέχονται ακόμα και προσωπικές επιθέσεις και τιμωρίες από καθηγητές που, ίσως, είχαν μια άσχημη μέρα, και των οποίων γίνονται εξιλαστήρια θύματα, αναξιοκρατία, και έλλειψη βοήθειας στο να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα, ή ακόμα και να μάθουν δεξιότητες ζωής! Αυτά δεν θα έπρεπε, να διδάσκονται στο σχολείο, οι νέοι, οι αυριανοί πολίτες αυτής της χώρας;
Ολοι μας, εκπαιδευτικοί και μή, αντιμετωπίζουμε καθημερινές δοκιμασίες, που οφείλουμε, όμως, να μάθουμε να τις διαχειριζόμαστε, και να τις αφήνουμε, κυρίως οι εκπαιδευτοί, έξω από την τάξη.
Οι μαθητές, τα παιδιά, βρίσκονται στην πιο τρυφερή τους ηλικία, που χρειάζεται να πάρουν ενθάρρυνση και αποδοχή της αξίας τους και των ικανοτήτων τους. Ολα αυτά τα χρόνια δεν έχω συναντήσει ούτε ένα παιδί “χαζό”. Ολα μαθαίνουν και με ταχύτητα φωτός, μηδενός εξαιρουμένου, ακόμα και εκείνα με μαθησιακές δυσκολίες. Καθήκον μας είναι να διαμορφώσουμε τις συνθήκες εκείνες που θα τα βοηθήσουν να εξελιχθούν και να προοδεύσουν.
Εδώ οφείλω να σημειώσω βέβαια την σημασία της στήριξης του παιδιού και από το οικογενειακό περιβάλλον, που είναι εξίσου σημαντικό.
Οση προσπάθεια και να καταβάλλει, ο καθηγητής, αν το παιδί βιώνει άσχημες οικογενειακές συνθήκες, τότε σίγουρα, δεν θα είναι τόσο ανοιχτό στην μάθηση. Εκεί, είναι, που χρειάζεται και η ανοιχτή, συνομιλία και συνεργασία καθηγητή – γονέα.
Η συνεχής παρακολούθηση σεμιναρίων και επιμόρφωσης είναι απαραίτητη, και ευτυχώς γίνονται αρκετά, τα τελευταία χρόνια από ψυχολόγους, ειδικούς.
Ας ευχηθώ, τέλος, κάποια στιγμή τα παιδιά να νιώθουν χαρά πηγαινοντας στο σχολείο, και όχι καταναγκασμό.