Ο σκαντζόχοιρος είναι ένα συμπαθητικό νυκτόβιο θηλαστικό και τον συναντάμε σ’ όλη την Κρήτη.
Σκαντζόχοιροι ζουν σ’ όλη την Ευρώπη. Στις ορεινές περιοχές της Κρήτης αλλά και στους κάμπους το συναντάμε πολύ συχνά και είναι ένα χαριτωμένο ζώο.
Το σώμα του σκαντζόχοιρου είναι περίπου 30 εκατοστά και είναι γεμάτο με μαύρα-καφετιά αγκάθια εκτός από την κοιλιά. Τα αγκάθια έχουν μήκος σχεδόν 2 εκατοστά.
Όταν ο σκαντζόχοιρος νοιώσει κίνδυνο τυλίγεται σε μια σφιχτή μπάλα και τ’ αγκάθια του πετάγονται απειλητικά προς τα έξω και οι θηρευτές δεν μπορούν να το δαγκώσουν και τον αποφεύγουν.
Τις πιο πολλές ώρες της ημέρας κοιμάται κάτω από κάποιο βράχο ή θάμνο ή σε μια τρύπα που σκάβει στο χώμα με τα μικρά πόδια του. Το φθινόπωρο ο σκαντζόχοιρος πέφτει σε χειμερία νάρκη και διαρκεί έως το Μάρτιο ή Απρίλιο.
Ο σκαντζόχοιρος τρέφεται με μικρότερα ζώα, καρπούς και ρίζες φυτών τις οποίες και προτιμά.
Γεννά στις αρχές του καλοκαιριού έως τρία μικρά τα οποία φροντίζει πολύ.
Τον σκαντζόχοιρο οι χριστιανοί δεν τον τρώνε, τον θεωρούν ιερό ζώο, γιατί ζευγαρώνει συνήθως πρόσωπο με πρόσωπο εξαιτίας των αγκαθιών της πλάτης.
Απειλή για τον σκαντζόχοιρο είναι ο ατσίγγανος, ο οποίος τον τρώει.
Κατά τη γερμανική κατοχή λόγω της πείνας ελάχιστοι Χανιώτες έτρωγαν σκαντζόχοιρο.
Ένας φίλος μου και συνομήλικος ο Γιώργος ο Μαργιόλος, μου είχε πει ότι κατά τη γερμανική κατοχή στον Αη Γιάννη (Άγιο Ιωάννη) λίγο μετά τη διασταύρωση της Ηγουμένου Γαβριήλ με τη Κ. Μάνου ήτανε μια ημιυπόγεια ταβέρνα. Η ταβέρνα του Μπολανονικολή. Ο Μαργιόλος, μου ’λεγε πως όπως έχει ακούσει ο ταβερνιάρης έψηνε πολλές φορές σκαντζόχοιρο στιφάδο.
Ο πατέρας μου, μου ‘λεγε ο φίλος μου, πήγαινε στη ταβέρνα αλλά δε έφαγε ποτέ στιφάδο, δε δοκίμασε ούτε ένα μεζέ γιατί είχαμε πολλά κουνέλια για να τρώμε στιφάδο.
Σήμερα οι σκαντζόχοιροι είναι πολύ λίγοι επειδή δεν βρίσκουν εύκολα τροφή κι αν βρουν είναι πολλές φορές δηλητηριασμένοι από τα φυτοφάρμακα.
