Ο Στράτος Δουκάκης και τα “Υστερόγραφα μιας διαδρομής”

Μια Αυγουστιάτικη πανσέληνος που σου χαμογελά, σε ηρεμεί, σε εμπνέει. Πάντα πρόσχαρος, πρόθυμος να σου συμπαρασταθεί, να σε βοηθήσει. Έτσι. Είναι, ψυχής του το πρόσταγμα.
Παθιασμένος αγαπητικός του καλλιτεχνικού, του σεμνού και του ποιοτικού σε όλες τους τις εκφράσεις. Στην τέχνη, τη συμπεριφορά, την εμφάνιση, τη συντροφιά του, το λόγο του. Αχ αυτός ο λόγος του! Ζωντανός ή ζωγραφισμένος στην απλάδα του χαρτιού, σε σκλαβώνει.
Λάτρης της φυσικής ωραιότητας, γνήσιος ευπατρίδης και σιδηροδέσμιος του πνευματικού κάλους και της παλιάς αξέχαστης, για όσους τη ζήσανε, εποχής.
Κοντολογίς χαίρεσαι να τον ακούς, το Στράτο Δουκάκη, να τον βλέπεις να τον διαβάζεις. Και πάν’ απ’ όλα να τον έχεις φίλο. Και τότες να δεις, συνομιλώντας μαζί του, βγάνεις τούτο το συμπέρασμα:
Αν μ’ ένα βέλος…
χτυπούν το στέρνο σου… και το ραγίζουν,
κι απ’ τη ρωγμή φανεί η καρδιά,
πώς να μην την προφυλάξεις;
Βέβαια, αν είναι από βέλος η λαβωματιά έχει γλύκα.
Ανανεώνεται, ξεπετάγεται, φτερουγίζει.
Κι από τούτη τη ρωγμή, ανοίγει ένα παναθυρόφυλλο που σ’ αφήνει να περάσεις και να δεις τα βαθύτερα συναισθήματά του, τις ευαισθησίες, τις ανησυχίες του.
Από τον απόσκιο του φημισμένου κάστρου της Μήθυμνας ξεκίνησε, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού έφτασε, δούλεψε, έμαθε, μαθεύτηκε, εκτιμήθηκε, πρόσφερε απλόχερα χωρίς να περιμένει ανταλλάγματα, πρόκοψε, μεγαλούργησε. Αλλά πάντα έπλαθε όνειρα για την πατρίδα, την Αιολίδα, τις Μηθυμναίικες φωτοχυσίες. …Απ’ το παράθυρο έψαχνε το φως. Ανήσυχος θεατής της εποχής, τον ένοιαζε να δει μόνο αυτό που έκρυβε το θάμπος… Μα… άλλαξαν μεριά και τα όνειρα, τα πήρε από κάτω η ζωή… Και τότε απόμεινε σ’ έν’ αγκωνάρι πάνω και …μοίραζε τις ανησυχίες του.
Πέτυχε σαν επιχειρηματίας, ανέβηκε την κοινωνική διεθνή κλίμακα, μα δε στάθηκε ικανή η ύλη να γιομίσει τον εσώτερο εαυτό του. …Διεκδικούσε εξόριστες λέξεις και παραμερισμένες συγκινήσεις… Μόνο και μόνο για να ζήσει αυτό που αναζητούσε! …Ένα χάδι για την ψυχή του… Εις μάτην…
Εις μάτην. Λαβώθηκε ψυχικά κι οικονομικά από εξωγενείς παράγοντες κι επαναπατρίστηκε, μα δε γονάτισε. Οι ήρωες δε γονατίζουν. Πήρε τη ματωμένη γραφίδα, σκάλισε τα μυρωδάτα χώματα που του είχανε λείψει, άντλησε από τη μάνα γης κουράγιο, κι αρχοντικάτα, μας σερβίριζε κι εδώ, ψηφίδες δυσεύρετες, μέσα από τις στήλες εφημερίδων, περιοδικών και τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα.
Το μεγαλείο των ψυχικών και πνευματικών του αρετών.
Θεωρώ ευτύχημα που μου δόθηκε η ευκαιρία, να τον γνωρίσω, να φιλιωθούμε και να νοιώσω υπερήφανος όταν, λίαν κολακευτικά, με αποκάλεσε μιαν ημέρα αδερφοχτό. Στην Κρήτη βιώνω και ξέρω το βάρος της λέξης ετούτης. Πιο πολύ κι από αδερφός.
Όσοι τον γνωρίσαμε, θαρρώ, σταθήκαμε τυχεροί. Τον καμαρώνουμε κι απολαμβάνουμε τη γραφή του, την καλλιτεχνική του έμπνευση, τη δημιουργική του διάθεση και μπόρεση.
Και σαν του ζητήσανε, τον πιέσανε φίλοι του καλοί, δέχτηκε αυτό το μεγάλο κοπέλι και μάζωξε μερικά από τα λυρικοπεζογραφήματά του, μαζί και σπάνια πεζοτράγουδα, τα έβαλε πονετικά, σαν σε φυλαχτό πανίερο, σε ένα καλαίσθητο, με ένα απαλό, ζωγραφικής τέχνης κι ευαισθησίας φωτογραφικό πίνακα για εξώφυλλο, τα ενσάρκωσε σε βιβλίο και να, μας το εδώρισε. Στολίδι για την ασθμαίνουσα λογοτεχνική μας Άνοιξη. Να πλουτίζει την κάμαρή μας και να το ψηλαφούμε, να το χαδεύουμε, να συνομιλούμε με τον δημιουργό του. Και πάλι να το διαβάζουμε. Μερικοί είχαμε την τύχη να πρωταπολαύσουμε τα πιο πολλά κείμενα στις εφημερίδες. Και τα χαιρόμασταν. Μα τώρα, τα έχουμε ένα μπουκέτο αγριολούλουδα στο γραφείο μας. Και τα λαχταρούμε σαν την πρώτη αγαπητικιά μας. Κι όλο τα διαβάζουμε. Κι όλο συνομιλούμε και βαστούμε το χέρι του δημιουργού. Του εκλεκτού τέκνου του νησιού μας, του πολυτάλαντου, Στρατή Δουκάκη.
Στο καλαίσθητο, εξομολογητικό και βαθυστόχαστο πόνημά του «Υστερόγραφα μιας διαδρομής», μας καλεί να τον ακολουθήσουμε. Μην αρνηθείτε;. …με αποσκευές του, κείμενα σαν σκόρπια φύλλα και συνοδοιπόρους εμάς, επιχειρεί να μας ταξιδέψει σ’ ένα ταξίδι με προορισμό τα μέσα της ψυχής του. Γιατί κι εκείνος, απ’ αυτό το «μέσα» ταξίδευε για να γράψει. Από κει ξεκινούσε το μοναχικό του ταξίδι… κι ο Στράτος.