…Πληρωμένες αγκαλιές, ιστορίες τραγικές γράφονται μες τις κρύες φτωχογειτονιές…
Αλ. Γαλανός
Xρειάστηκε να εξαφανιστεί από προσώπου γης ο Αλέκος, να χάσουν τα ίχνη του φίλοι και συγγενείς και να νοικιάσει μια μικρή γκαρσονιέρα για να ολοκληρώσει το ακροβατικό του γύμνασμα, τα «Κόκκινα Φανάρια». Μόνο οι γονείς του ξέρανε πού βρίσκεται κι ο φίλος του Αποστόλης που του πήγαινε φαγητό και τον συνόδευε σε σύντομους περιπάτους… μέχρι που έβαλε την υπογραφή του.
Το έστειλε στον Εθνικό Διαγωνισμό του Υπουργείου, αλλά μετά από μια αμφιβόλου σοβαρότητας «επιλογή», πήρε την ένατη θέση, προς γενική αγανάκτηση των θεατρολόγων.
Τότε ξεκίνησε έναν καινούργιο αγώνα, να βρει θίασο για να το ανεβάσει, όπως μας λέει ο ίδιος.
…Οι Έλληνες συγγραφείς που προσπαθούν να κάνουν σοβαρή δουλειά στο θέατρο αντιμετωπίζουν συνθήκες, συγχωρέστε μου τη στομφώδη έκφραση, τραγικές…
…Οι θεατρώνες πιστεύουν πως το κοινό μπορεί και θέλει να παρακολουθεί μονάχα έργα «εύκολα», «εύπεπτα» και πως το έργο, ας το πούμε, ποιότητας, το αποφεύγει. Τις ρίζες του κακού θα πρέπει να τις αναζητήσουμε στους λογής θεατρώνους που έχουν κατακλύσει την Αθήνα και που χρόνια τώρα δεν κάνουν τίποτα άλλο, παρά να καλλιεργούν, με την τροφή που του δίνουν, το κακό γούστο του κοινού…
Έτσι, το υπέβαλε στο Εθνικό Θέατρο, έπειτα από λίγο του απήντησαν ότι ναι μεν τους άρεσε αλλά, λόγω του ειδικού θέματος, δεν μπορούσε να το ανεβάσει.
Μετά το υπέβαλε στον Μυράτ. Ο Πλάτων Μουσαίος, ως εισηγητής, έγραψε τα καλύτερα λόγια, αλλά κι εκεί δεν ευτύχησε ν’ ανεβεί, είτε λόγω του ότι ήταν τολμηρό είτε λόγω του ότι ο θίασος του Μυράτ δεν είχε τόσες γυναίκες.
Τρίτη απεπειράθη να το ανεβάσει η Μαίρη Αρώνη. Είχαν αρχίσει πρόβες, όταν επενέβη ο Μπουρνέλλης, που είχε αντίρρηση για το ανέβασμα… Τελικά, ούτε κι απ’ την Αρώνη ανέβηκε.
Και μέσα στην, εντυπωσιακή επιφάνεια και ανησυχητικό βάθος, όταν ούτε λίγο, ούτε πολύ, 19 τακτικοί θίασοι λειτουργούσαν το χειμώνα του 1962 στην Αθήνα, απορήσανε όλοι, σαν είδανε τον σκηνοθέτη κι ηθοποιό Αλέξη Δαμιανό να ανεβάζει στο σχετικά άγνωστο κι οπωσδήποτε παράμερο θέατρό του, «Πορεία», το έργο ενός νέου άγνωστου συγγραφέα. Ο ίδιος ο Δαμιανός το σκηνοθέτησε, υποδυόταν το ρόλο του άβγαλτου νέου και διευκρίνιζε: …Τα «Κόκκινα Φανάρια» τα διάλεξα γιατί είναι ένα έργο γερά χτισμένο, με θαυμάσια αρχιτεκτονική και καυστική ειλικρίνεια. Όταν πήρα την απόφαση να το ανεβάσω, συνάντησα πάμπολλες αντιδράσεις…
Έτσι, στις 24 Φεβρουαρίου 1962 τα «Κόκκινα Φανάρια», έλαμψαν εκτυφλωτικά και μια έκρηξη ταρακούνησε τη θεατρική πρωτεύουσα. Η πρεμιέρα σκόρπισε ενθουσιασμό, το θέατρο πράγματι εσύετο από τα φρενήρη, θα λέγαμε, χειροκροτήματα των θεατών κι από τη δεύτερη κι όλας μέρα, τα ταμεία δεν προλάβαιναν να κόβουν εισιτήρια.
Ξαφνικά το όνομα του Γαλανού ερχόταν στα χείλη δεκάδων χιλιάδων φίλων της έβδομης τέχνης.
Δυο χρόνια παιζότανε στο Πορεία. Στις 12 Μαρτίου 1963 πραγματοποιήθηκε η 700στή παράσταση με πάνω από 250.000 θεατές μέχρι τότε, ενώ συγχρόνως η Γκέλυ Μαυροπούλου κι ο Στέφανος Στρατηγός, που ήταν συνθιασάρχες και ζευγάρι, ανέβασαν το έργο σε καλλιτεχνική περιοδεία με ξεκίνημα στις 12 Οκτωβρίου 1962 που συνεχίστηκε ένα χρόνο πηγαίνοντας σε όλη την Ελλάδα.
Και, να! Δυο θίασοι, ο ένας στην Αθήνα κι ο άλλος στην επαρχία, έπαιζαν τα «Κόκκινα Φανάρια».
Η εκρηκτική επιτυχία όμως συνεχίστηκε αφού το 1963 ανέβηκε και στην Κύπρο με σκηνοθεσία του Γαλανού και σε μια άστατη για τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις περίοδο, μεταφράστηκε κι ανέβηκε στην Κωνσταντινούπολη κι άλλες πόλεις της Τουρκίας, σε σκηνοθεσία του Ντιλιγκίλ.
Συγχρόνως, το 1963, γυρίστηκε από το Βασίλη Γεωργιάδη σε ταινία με ανεπανάληπτη επιτυχία που παιζόταν ταυτόχρονα σε πολλές αίθουσες και προτάθηκε για Όσκαρ παίρνοντας τη δεύτερη θέση μετά το πολύκροτο «Οκτώμισι» του Φελίνι, με διαφορά 50 ψήφων. Του Φελίνι 900 και του Γαλανού 850 ψήφους.
Κι από τότε, συνεχίζει να παίζεται από πάμπολλους θιάσους και να προβάλλεται στην τηλεόραση και αίθουσες κινηματογράφου εντός κι εκτός Ελλάδος.
Και να. Σε λίγες μέρες, ανεβαίνει, με αξιώσεις, στο Βενιζέλειο Ωδείο, εδώ στα Χανιά, από το σύλλογο Φίλοι του Θεάτρου Χανίων. Είχα τη χαρά να παρακολουθήσω λίγες πρόβες και πρόκειται για θαυμάσια παρουσίαση. Αξιοσημείωτο ότι, όσοι έρθετε, θα απολαύσετε το γνήσιο, πρωτότυπο κείμενο του Αλέκου Γαλανού.
5 Μαΐου η πρεμιέρα, θα ακολουθήσουν οκτώ παραστάσεις και βλέπουμε.
