Ευχήθηκε και του γροίκουνε ο Φοίβος ο Απόλλων,
κατέβηκε απ’ τσι κορφές του Ολύμπου αγκριγεμένος,
με τόξο και με σειώκλειστην φαρέτρα τσιο ώμους του.
Εβρόντηξαν απάνω του τα βέλη και, ως έπηαινε αγκριγεμένος,
γυρόφερνε τση νύκτας όντε επροχώρουνε .
Των σκαριών εκάθισε αντικριστά και έμπεπε τα βέλη
και βοή εβγήκε σκιακτική απ’τ’ασημένιο τόξο.
Κι αφού τα κουλούκια και τα μουλάρια πρώτα έπληξε,
τσ’ανθρώπους έμπεπε φαρμακεμέν’ακόντια
ασταμάτητα. Και των αποθαμένων φωθιές εκαψαλίζαν.
Ή, όπως έγραψε ο Όμηρος,
Ευχήθη και ως τον ακούσεν ο Φοίβος ο Απόλλων,
κατέβη από τες κορυφές του Ολύμπου θυμωμένος,
με τόξον και μ’ ολόκλειστην φαρέτραν εις τους ώμους.
Εβρόντησαν επάνω του τα βέλη ως εκινήθη
ο χολωμένος και όμοιαζε την νύκτα, ως προχωρούσε.
Των πλοίων κάθισε αντίκρυ και απόλυσε το βέλος
και αχός εβγήκε τρομερός απ’ τ’ ασημένιο τόξο·
και αφού τους σκύλους έπληξε και τα μουλάρια πρώτα,
εις τους ανθρώπους έριχνε τα πικροφόρ’ ακόντια
αδιάκοπα· και των νεκρών παντού πυρές εκαίαν.
(Ιλιάδα, ραψωδία Α, στίχοι 44-53, μετάφραση Ιάκωβου Πολυλά)
Στο τέλος του προοιμίου της Ιλιάδας ο θεός Απόλλωνας κατεβαίνει στο αχαϊκό στρατόπεδο, για να τιμωρήσει τους Έλληνες που δε σεβάστηκαν τον ιερέα του. Αυτή η πανέμορφη εικόνα του θυμωμένου θεού, του θεού του φωτός, με βέλη που βροντούν και μοιάζοντας με νύχτα εξαιτίας του θυμού του, αποδίδεται με καταπληκτικό τρόπο στο κείμενο του μαθητή Γιώργου Τζατζιμάκη, ο οποίος μεταπλάθει το αντίστοιχο απόσπασμα της Ιλιάδας στα κρητικά!
Αρχικά, το κείμενο αυτό αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο πόσο τυχερός είναι όποιος συναναστρέφεται με παιδιά, καθώς η ευρηματικότητα και η δημιουργικότητά τους δε στερεύει ποτέ. Διδάσκοντας κάθε χρόνο τα ίδια κείμενα και τα ίδια μαθήματα, οι μαθητές είναι αυτοί που σε κάνουν να τα αντιμετωπίσεις ως κάτι καινούριο και διαφορετικό, να τα ξαναδείς από άλλη οπτική γωνία και να ανακαλύψεις και πάλι την ομορφιά τους και την αξία τους… Θαύμασα τον μαθητή μου, ο οποίος με τόση φυσικότητα και αξιοπρέπεια χρησιμοποίησε στο κείμενο της Ιλιάδας και χρησιμοποιεί στην τάξη και την καθημερινότητά του την κρητική διάλεκτο…
Επιπλέον, το παραπάνω απόσπασμα μας επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο την αξία της γλώσσας, της έκφρασης και της επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων και μας υπενθυμίζει τον πλούτο που μας προσφέρει η ύπαρξη διαφορετικών γλωσσών και διαλέκτων. «Ενώ στο μακρινό παρελθόν οι άνθρωποι έβλεπαν τη διαφορετικότητα των γλωσσών και την ασυνεννοησία που πήγαζε από αυτήν ως μια θεϊκή κατάρα (όπως δηλώνει και ο μύθος του πύργου της Βαβέλ), σήμερα η πληθώρα των διαφορετικών γλωσσών μάς φαίνεται ως ένα επιθυμητό αγαθό, ως μια πολύτιμη κληρονομιά που πρέπει να διασωθεί. Σήμερα γνωρίζουμε ότι, όταν πεθαίνει μια γλώσσα, χάνεται μαζί της και μια «κοσμοαντίληψη», μια ορισμένη αναπαράσταση του κόσμου, διαφορετική από όλες τις άλλες. […] Απομένει έτσι εκείνος ο κόμπος στο λαιμό κάθε φορά που μαθαίνουμε πως μια γλώσσα χάθηκε και ένας κόκκος ανθρώπινης σκέψης διαλύθηκε μέσα στη σιωπή του σύμπαντος».
(“O θάνατος των γλωσσών”, ένθετο «Bιβλιοθήκη», εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡOΤΥΠΙΑ, 2000, από το βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ΄ Γυμνασίου).
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τόσο τον μαθητή μου Γεώργιο Τζατζιμάκη, όσο και τους υπόλοιπους μαθητές και μαθήτριες, που απέδωσαν με τις καταπληκτικές τους ζωγραφιές τον «θυμό του Απόλλωνα». Είμαι πολύ περήφανη για όλους!!!
*Η Ελπίδα Χελιουδάκη
είναι φιλόλογος Γυμνασίου Αλικιανού
