Ο βαρελάς

Οι ανάγκες που είχε ο άνθρωπος τα περασμένα χρόνια για να διατηρηθεί στη ζωή τον αναγκάζανε να κατασκευάζει διάφορα αυτοσχέδια μέσα για να μπορεί να διαβιώνει καλύτερα.
Eτσι η κάθε καλλιέργεια που εκτελούσε τον υποχρέωνε να κατασκευάζει και το αντίστοιχο μέσο προκειμένου να την εκτελεί για να παράγει το επιθυμητό προϊόν του.
Ο γεωργός ήτανε αυτός που είχε την άμεση ανάγκη στα περισσότερα για να τον εξυπηρετούν στις καλλιέργειες της σποράς, του θέρους, στο αλώνισμα στα κηπευτικά –στις ελιές –στο αμπέλι κ.λπ.
Η κάθε οικογένεια από τα χωράφια που είχε ένα μέρος από αυτά καλλιεργούσε και το αμπέλι της για να επωφελείται εις τη διατροφή της τα σταφύλια, τις σταφίδες, το πετιμέζι, το κρασί και την τσικουδιά.
Την περισσότερη ποσότητα του μούστου την έβαζε σε πιθάρια για να γίνει κρασί που το θεωρούσε χρήσιμο για την υγεία του και τη λιγότερη για όλα τα άλλα.
Ο γεωργός στη συνέχεια διαπίστωσε ότι το πιθάρι δεν ήτανε αποτελεσματικό σε ποσότητα κρασιού και γι’ αυτό προχώρησε σε ξύλινο αυτοσχέδιο μέσον στο βαρέλι.
Έτσι την κατασκευή του την έκανε ένας ειδικός τεχνίτης που τον ονομάσανε βαρελά. Τα κατάλληλα και αντοχής ξύλα που χρησιμοποιούσε ήτανε από τα δέντρα καστανιά και δρυγιά.
Αυτά τα περνούσε από ειδική επεξεργασία και μετά τα έκοβε σε λεπτές σανίδες. Στη συνέχεια τις έβαζε για λίγο σε νερό για να παίρνουν εύκολα την στρογγυλή κλίση που τις έδινε ο βαρελάς για να κατασκευάσει το ανάλογο μέγεθος για την ανάλογη ποσότητα κρασιού.
Μετά τοποθετούσε τους δύο στρογγυλούς πυθμένες (πάτους) και συγχρόνως τα μεταλλικά στεφάνια και τα κτυπούσε με το ματσακόνι για να σφύζουν. Στο κάτω μέρος του ενός πυθμένα τοποθετούσε την ξύλινη κάνουλα (βρύση) για να παίρνει ο νοικοκύρης το κρασί με τον μαστραπά όταν είναι έτοιμο να το πίνει ενώ στο επάνω μέρος (στο μέσον) του βαρελιού έκανε μια ανάλογη τρύπα για να βάζει τον μούστο και αργότερα να παραμένει κλειστή από ένα άρτικα για την προστασία του κρασιού.
Τα σπουδαιότερα εργαλεία που είχε ο βαρελάς για την κατασκευή του βαρελιού ήτανε: το πριόνι, το ματσακόνι, η πλάνια, το σκεπάρνι και η πένσα.
Έτσι μετά οι αποθήκες των γεωργών είχανε ξύλινα βαρέλια ανάλογο αριθμό σύμφωνα με τις ανάγκες που είχε η κάθε οικογένεια των 50 ή 100 ή 150 ή 200 ή 250 κ.λπ. οκάδων και αργότερα κιλών.
Μετά από χρόνια η καλλιέργεια των αμπελιών είχε αυξηθεί και οι ανάγκες των βαρελιών προκαλέσανε να αναλάβουν την κατασκευή τους ειδικά εργοστάσια με το πιο σύγχρονο και γρήγορα τρόπο επειδή και οι νέοι δεν θέλανε να γίνουν βαρελάδες οπότε καλύπτανε όλες τις ανάγκες των παραγωγών της κάθε περιοχής.
Έτσι οι βαρελάδες περιοριστήκανε να εξυπηρετούν μόνο τους δικούς τους πελάτες που δεν θέλανε να τους αλλάξουν γιατί πιστεύανε ότι τα χειροποίητα βαρέλια είναι τα καλύτερα.
Επίσης εκτός από τα βαρέλια φτιάχνανε και σκάφες του ζυμώματος, πινακωτές ψωμιού και διάφορα άλλα σκεύη της οικογένειας.
Υπήρχανε και πλανόδιοι βαρελάδες που πηγαίνανε στα χωριά για μικρές επισκευές γιατί αδυνατούσανε να τα πάνε στην πόλη στους βαρελάδες και αργότερα στα εργοστάσια όπως: για αλλαγές σε φθαρμένες ντόγιες (σανίδες), στα τσέρκια και εσωτερική συντήρηση όταν είχε ξιδιάσει το παλιό κρασί.
Από την πόλη μας έχει περάσει μεγάλος αριθμός από το επάγγελμα του βαρελά που όλοι σήμερα έχουν φύγει από τη ζωή με τελευταίο πρόσφατα τoν Βερνάδο Π.
Οι σημερινοί νέοι δεν γνωρίζουν καθόλου ότι υπήρχε επάγγελμα βαρελάς γιατί κανείς δεν τους έχει ενημερώσει.
Σήμερα το ξύλινο βαρέλι έχει μειωθεί να χρησιμοποιείται γιατί προτιμούν περισσότερο τα ειδικά πλαστικά που όπως λένε τους εξυπηρετούν καλύτερα και το κόστος τους είναι μικρότερο.
Τέλος, οι ηλικιωμένοι επιμένουν ότι το κρασί που προέρχεται από τα ξύλινα βαρέλια έχει πολλά πλεονεκτήματα για τον ανθρώπινο οργανισμό γι’ αυτό και συνεχίζουν να πίνουν από αυτό.