» Αισιοδοξία Διγαλάκη για τις εξελίξεις στον χώρο της Εκπαίδευσης σε τοπικό επίπεδο
Τις νέες προοπτικές που δημιουργεί για τα Χανιά το πλήρες
-πλέον- δίκτυο πειραματικών σχολείων, επισημαίνει στα “Χανιώτικα νέα”, ο τ. υφυπ. Παιδείας και βουλευτής Χανίων Βασίλης Διγαλάκης.
Mε αφορμή τις εξελίξεις στο ζήτημα αυτό, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με τον Χανιώτη βουλευτή σε μια κουβέντα εστιασμένη σε θέματα Παιδείας, ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο.
Πέρα από το θέμα των Πειραματικών σχολείων, ο κ. Διγαλάκης μιλά στα “Χανιώτικα νέα” για την αξιολόγηση, το πρόβλημα με τα σχολικά κτήρια στην Κίσσαμο αλλά και τη “θέση” της Παιδείας στην προεκλογική ατζέντα.
• Νέα Πειραματικά σχολεία ανακοινώθηκαν για τα Χανιά, με την πόλη πλέον να αποκτά ένα πλήρες δίκτυο όλων των βαθμίδων. Αποτελεί μια δικαίωση για εσάς;
Πρώτα και κύρια αποτελεί μια δικαίωση για τα Χανιά. Για τα παιδιά μας, τις οικογένειές τους, τη σχολική κοινότητα, την τοπική κοινωνία. Αυτό είναι το μείζον, αυτό είναι που προέχει. Και το λέω αυτό, γιατί η απόφασή μου να παρακινήσω και να στηρίξω σθεναρά, από την πρώτη στιγμή, τις πρωτοβουλίες εκείνες που στόχο είχαν την ίδρυση και λειτουργία Πειραματικών σχολείων στα Χανιά δεν εδραζόταν μόνο στη βουλευτική μου ιδιότητα, άρα και στην ανάγκη να στηρίξω μια συγκεκριμένη κυβερνητική επιλογή, αλλά πρωτίστως στην πίστη μου, ως ακαδημαϊκός, και φυσικά ως Χανιώτης που επιθυμώ ο τόπος μου να προχωρά μπροστά διαρκώς, ότι μία τέτοια εξέλιξη θα είχε μόνο θετικά αποτελέσματα και οφέλη.
Είμαι, λοιπόν, ικανοποιημένος, γιατί η συγκεκριμένη θετική εξέλιξη αποτελεί το επιστέγασμα μιας σειράς στοχευμένων πρωτοβουλιών που έκρινα ότι όφειλα να λάβω τα δύο τελευταία χρόνια, με απώτερο στόχο να αποκτήσουν τα Χανιά ένα πλήρες Δίκτυο Πειραματικών Σχολείων (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο). Λυπάμαι μόνο που η μετατροπή του 7ου Νηπιαγωγείου και του 7ου Δημοτικού Σχολείου σε Πειραματικά καθυστέρησε δύο ολόκληρα χρόνια, καθώς η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων δεν έδειξε την ίδια αποφασιστικότητα με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων.
Κοιτάμε μπροστά, όμως. Πλέον, μετά τη μετατροπή του 1ου Γυμνασίου Χανίων σε Πειραματικό, τη μετατροπή του ΕΠΑΛ Ακρωτηρίου σε Πρότυπο, τη μετατροπή του 7ου Νηπιαγωγείου Χανίων και του 7ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων σε Πειραματικά και την ίδρυση νέου Πειραματικού Λυκείου, για τη στέγαση του οποίου έχω προτείνει δημόσια το κτήριο της πρώην Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης, στον Άγιο Ματθαίο, τα Χανιά δεν θα υστερούν. Θα έχουν ένα πλήρες δίκτυο Πειραματικών σχολείων σε όλες τις βαθμίδες και θα κοιτάζουν το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία.
• Από τις επαφές σας με τη σχολική κοινότητα ποια είναι τα θετικά και ποια τα προβλήματα από τη μέχρι σήμερα λειτουργία των Πειραματικών Σχολείων στα Χανιά;
Επισκέπτομαι, όταν έχω την ευκαιρία, το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων και συνομιλώ με τους εκπαιδευτικούς, αλλά και τους μαθητές, γιατί με ενδιαφέρει να διαπιστώνω πώς προχωρά το εγχείρημα. Αν υπάρχουν προβλήματα, αστοχίες, θέματα για τα οποία οφείλουμε να παρέμβουμε ακόμα και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Σε αυτές τις επισκέψεις δεν έχω γίνει αποδέκτης προβλημάτων που ζητούν επίλυση. Και αυτό είναι κάτι που με χαροποιεί, γιατί, ταυτόχρονα, «εισπράττω» τη χαρά και την ικανοποίηση εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων, για την εξαιρετική λειτουργία του Σχολείου. Ο μόνος προβληματισμός αφορά το αν θα έχουμε καταφέρει να λειτουργήσει το Πειραματικό Λύκειο εγκαίρως προκειμένου να υπάρξει μια συνέχεια, χωρίς κενό, για τους αποφοίτους του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου. Ελπίζω ότι αυτό θα συμβεί. Το οφείλουμε σε όλη την τοπική σχολική κοινότητα.
Τα θετικά σημεία, τα οφέλη, θα τα δούμε σε πλήρη έκταση όταν λειτουργήσει στο σύνολό του το Δίκτυο Πειραματικών Σχολείων στα Χανιά. Είναι αποδεδειγμένο, ωστόσο, ότι η λειτουργία Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων λειτουργεί ως καταλύτης για τη συνολική αναβάθμιση όχι μόνο αυτών των σχολικών μονάδων, αλλά όλων των δημόσιων σχολείων μιας περιοχής. Στα σχολεία αυτά αναπτύσσονται ερευνητικές, δημιουργικές δράσεις και εφαρμόζονται πιλοτικά προγράμματα σπουδών, μέθοδοι διδασκαλίας, νέο εκπαιδευτικό υλικό, έντυπο και ψηφιακό, νέα διδακτικά εργαλεία, σχολικά εγχειρίδια και καινοτόμες διδακτικές πρακτικές. Οι πειραματικές εκπαιδευτικές πρακτικές διαχέονται άμεσα με τη διοργάνωση σεμιναρίων και ημερίδων και την ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ όλων των σχολικών μονάδων της περιοχής. Δημιουργούνται όμιλοι δημιουργικότητας και καινοτομίας, στους οποίους μπορούν να συμμετέχουν μαθητές και από άλλα σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης. Παρέχεται η δυνατότητα επιμόρφωσης όχι μόνο στους εκπαιδευτικούς των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, αλλά και στους εκπαιδευτικούς όλων των σχολικών μονάδων της περιοχής.
• Στην κριτική ότι τα Πειραματικά δημιουργούν σχολεία δύο ταχυτήτων, πώς απαντάτε;
Αυτός ο προβληματισμός είχε εκφραστεί και στα Χανιά πριν από τη μετατροπή του 1ου Γυμνασίου Χανίων σε Πειραματικό. Μετά τη λειτουργία του Σχολείου όλα άλλαξαν. Και αυτό έγινε γιατί αποδείχθηκε στην πράξη, με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο, πως ο ισχυρισμός ότι η λειτουργία Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων οδηγεί σε μαθητές πολλών ταχυτήτων, σε βάρος των μαθητών που προέρχονται από λαϊκές οικογένειες, δεν ανταποκρίνεται στη νέα πραγματικότητα.
Ακριβώς το αντίθετο επιτυγχάνεται. Είτε μέσω εξετάσεων (Πρότυπα Σχολεία) είτε μέσω κλήρωσης (Πειραματικά Σχολεία), πολλά παιδιά λαϊκών οικογενειών, σε όλη την Ελλάδα, μπορούν να εισαχθούν σε αυτά, δυνατότητα την οποία είχαν μέχρι πρόσφατα μόνον οι οικονομικά προνομιούχοι στα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι μαθητές που φοιτούν ήδη σε αυτά τα σχολεία παραμένουν, ενώ οι νέοι μαθητές τοποθετούνται μετά από αίτησή τους είτε με κλήρωση (Πειραματικά Σχολεία), είτε μετά από εξετάσεις (Πρότυπα Σχολεία). Μη λησμονούμε ότι το πρόσφατο παρελθόν και στα Χανιά με την ίδρυση και λειτουργία του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου, δείχνει ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον των οικογενειών για φοίτηση των παιδιών τους σε αυτά τα σχολεία απ’ ό,τι η διαθεσιμότητα.
• “Tρέχει” στα Χανιά και η νέα αξιολόγηση, κι αυτή με αντιδράσεις. Πώς βλέπετε την όλη διαδικασία;
Αξιολογούμαστε όλοι. Στον χώρο της εκπαίδευσης, η αξιολόγηση εφαρμόζεται σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Δυστυχώς, στη χώρα μας, χρειάστηκαν αρκετές δεκαετίες για να κάνουμε το αυτονόητο. Να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος και των εκπαιδευτικών, μια διαδικασία που βελτιώνει τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τελικά το ίδιο το σχολείο, αναβαθμίζοντας την παρεχόμενη δημόσια εκπαίδευση. Θα ήμουν πολύ πιο ικανοποιημένος, αν αυτοί που πολεμούν τη διαδικασία της αξιολόγησης, κατέθεταν δημιουργικές προτάσεις. Αλλά, δυστυχώς, το συνδικαλιστικό κίνημα στον χώρο της εκπαίδευσης δεν είναι ώριμο στην πλειονότητά του. Ξεκινήσαμε με αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μονάδων και του εκπαιδευτικού έργου το 2021-2022 με συμμετοχή της τάξης του 99% και φέτος είναι η δεύτερη χρονιά εφαρμογής της. Συνεχίσαμε με τη συνολική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος, την «ελληνική Pisa», που επίσης φέτος υλοποιείται για δεύτερη χρονιά. Την τρέχουσα σχολική χρονιά προχωράμε και στην ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, που στοχεύει καθαρά στη βελτίωσή τους και δεν είναι τιμωρητική, όπως κάποιοι ισχυρίζονται.
• Σε τοπικό επίπεδο, τον χώρο της Παιδείας απασχολεί και το πρόβλημα με τη στέγαση των σχολείων της Κισσάμου, για το οποίο δυστυχώς και οι δικές σας αισιόδοξες εκτιμήσεις διαψεύστηκαν. Γιατί τόσα προβλήματα στο έργο αυτό;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το παλιό κτήριο που στέγαζε το ΓΕΛ και το ΕΠΑΛ Κισάμου ήταν σε εξαιρετικά κακή κατάσταση. Το είχα διαπιστώσει και προσωπικά, ως Υφυπουργός, όταν το επισκέφθηκα τον Αύγουστο του 2019. Ήταν ένα κτήριο επικίνδυνο για τη σωματική ακεραιότητα μαθητών και εκπαιδευτικών, καθώς η συντήρηση του ήταν τουλάχιστον πλημμελής, αν όχι ανύπαρκτη, επί σειρά ετών.
Ο ισχυρός σεισμός που σημειώθηκε το Νοέμβριο του 2019 επιτάχυνε τις εξελίξεις και οδήγησε στη λήψη μιας σωστής απόφασης: να κατεδαφιστεί το παλιό ακατάλληλο κτήριο και να κατασκευαστεί ένα νέο σύγχρονο, που θα καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες της Κισάμου. Τι είπαμε δηλαδή; Είπαμε να μετατρέψουμε το πρόβλημα σε ευκαιρία. Ήταν μια συλλογική απόφαση, στηριζόμενη σε συγκεκριμένα πραγματικά δεδομένα.
Από ’κει και μετά ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την επίτευξη του στόχου. Στο πλαίσιο αυτό, έπρεπε να γίνουν μια σειρά από ενέργειες από το Υπουργείο Παιδείας, την ΚΤΥΠ Α.Ε., τον Δήμο Κισάμου και την Περιφέρεια Κρήτης, αφενός για την προσωρινή στέγαση των μαθητών σε σύγχρονες προκατασκευασμένες αίθουσες, διαδικασία που ολοκληρώθηκε έγκαιρα (εκκρεμεί η ολοκλήρωση της εγκατάστασης που θα στεγάσει τα εργαστήρια του ΕΠΑΛ, έργο που έχει αναλάβει η Περιφέρεια) και αφετέρου για να αντιμετωπιστούν μια σειρά από ζητήματα προκειμένου να προχωρήσουν στη συνέχεια η έγκριση του κτηριολογικού προγράμματος, ο διαγωνισμός για την κατεδάφιση και η υλοποίηση του έργου, καθώς και η εκπόνηση των αναγκαίων μελετών για να φτάσουμε στη δημοπράτηση.
Υπήρξαν καθυστερήσεις; Προφανώς και υπήρξαν, καθώς κάποιες από τις προβλεπόμενες διαδικασίες ολοκληρώθηκαν σε χρόνους που θα μπορούσαν σίγουρα να ήταν συντομότεροι. Γιατί συνέβη αυτό; Αφενός γιατί η πανδημία προκάλεσε «αρρυθμίες». Και αφετέρου γιατί υπήρξαν ολιγωρίες ή γραφειοκρατικά ζητήματα, τα οποία χρειάστηκε χρόνος για να ξεπεραστούν, όπως και τελικά έγινε. Αν και κανένα από τα πολύ συγκεκριμένα βήματα που έπρεπε να γίνουν δεν ανήκε στη δική μου αρμοδιότητα, είτε ως Υφυπουργού, αρμόδιου για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, είτε ως Βουλευτή, έκρινα ότι και σε αυτή την περίπτωση οφείλω να είμαι χρήσιμος, συμβάλλοντας με κάθε δυνατό τρόπο στην επίσπευση των διαδικασιών.
Πριν από μερικές ημέρες επισκέφθηκα, για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια, τις Κτηριακές Υποδομές Α.Ε. (πρώην Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων), όπου ενημερώθηκα για την πορεία εκπόνησης των μελετών των σχολικών κτηρίων, τα οποία θα ανεγερθούν στην Κίσαμο. Υπάρχει πρόοδος, καθώς είδα τα πρώτα σχέδια, κατόψεις και προοπτικά, αλλά πρέπει η ΚΤΥΠ Α.Ε. να προχωρήσει πιο γρήγορα. Σε κάθε περίπτωση, η ολοκλήρωση των μελετών είναι υπόθεση λίγων εβδομάδων, οπότε και θα είναι δυνατή η δημοπράτηση του έργου, καθώς η Περιφέρεια έχει δεσμευτεί για τη χρηματοδότησή του. Έτσι, έστω και με καθυστέρηση, η Κίσαμος θα αποκτήσει ένα σύγχρονο και απολύτως ασφαλές σχολικό κτήριο, που θα αποτελεί ένα στολίδι για την τοπική κοινωνία, αναβαθμίζοντας τις συνθήκες της παρεχόμενης εκπαίδευσης τόσο στο ΓΕΛ, όσο και στο ΕΠΑΛ.
• Καθώς προχωράμε προς τις εκλογές της 21ης Μαΐου, βλέπουμε -δυστυχώς- ζητήματα Παιδείας να είναι “χαμηλά” ή σχεδόν άφαντα από την προεκλογική ατζέντα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Επιτρέψτε μου να παρατηρήσω ότι τα ζητήματα της Παιδείας, όπως και άλλα κρίσιμα ζητήματα, όπως το δημογραφικό, η κλιματική κρίση και τα ζητήματα της βιώσιμης ανάπτυξης, η 4η Βιομηχανική Επανάσταση και η Τεχνητή Νοημοσύνη, το οικιστικό πρόβλημα και άλλα, δεν απουσιάζουν από την προεκλογική ατζέντα της Νέας Δημοκρατίας. Υπάρχει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, με στοχευμένες κατευθύνσεις και συγκεκριμένες προτάσεις και μέτρα και γι’ αυτά τα ζητήματα. Κάποια από αυτά έχουν ήδη παρουσιαστεί κι έχει ήδη ξεκινήσει η υλοποίησή τους, παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη κλήθηκε, παράλληλα, να διαχειριστεί πολύ μεγάλες κρίσεις σε μια σειρά από μείζονα μέτωπα. Αυτό το πρόγραμμα τίθεται στο σύνολό του στην κρίση των Ελληνίδων και των Ελλήνων στις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Θα συμφωνήσω ότι αυτά τα θέματα απουσιάζουν συνήθως από τον δημόσιο διάλογο και αυτό, όταν συμβαίνει, είναι ευθύνη αφενός των κομμάτων και των πολιτικών προσώπων και αφετέρου των Μέσων Ενημέρωσης και των δημοσιογράφων. Γι’ αυτό και χαίρομαι ιδιαίτερα που η πρόσκλησή σας γι’ αυτή τη συνέντευξη είχε ως θεματική την Παιδεία, στην οποία οφείλουμε να επενδύσουμε περαιτέρω, με το βλέμμα στη νέα εποχή, ξεπερνώντας στερεότυπα και ιδεοληψίες του παρελθόντος.
