Οδηγίες προς τους καταναλωτές για το σαρακοστιανό τραπέζι εν όψει της Καθαράς Δευτέρας δίνει το Τμήμα Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων.
Συγκεκριμένα επισημαίνει στο καταναλωτικό κοινό τα παρακάτω:
• Προσοχή στις πληροφορίες που δίνονται από τον παρασκευαστή στις ενδείξεις των τυποποιημένων προϊόντων
• Προσοχή στην οποιαδήποτε αλλαγή των συνήθων χαρακτηριστικών των τροφίμων (οσμή, χρώμα, σύσταση, κλπ)
• Αγοράστε από επίσημα και ελεγχόμενα σημεία της αγοράς. Οι αγορές τροφίμων από πλανόδιους ή περιστασιακούς πωλητές ή από ανώνυμα σημεία πώλησης θα πρέπει να αποφεύγονται διότι αποτελούν πηγή διάθεσης μη ελεγχόμενων τροφίμων που μπορεί να παραπλανήσουν τον καταναλωτή και να προκαλέσουν μικρά ή μεγάλα προβλήματα στην υγεία του.
• Τα κατεψυγμένα προϊόντα ζωικής προέλευσης πρέπει να συντηρούνται στα σημεία πώλησης σε ψυγείο-καταψύκτη με θερμοκρασία -18⁰C και να υπάρχουν όλα τα στοιχεία του παρασκευαστή στη συσκευασία, τα οποία είναι ο κωδικός αριθμός έγκρισης της Ε.Ε., οι ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης και χρήσης και η ημερομηνία κατάψυξης και λήξης. Σε περίπτωση καταναλισκόμενων αλιευμάτων που πωλούνται χύμα οι παραπάνω ενδείξεις θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στον καταναλωτή (μεταφορά και τοποθέτηση των ενδείξεων του χαρτοκιβωτίου στο ψυγείο πώλησης). Επιπλέον, επιτρέπεται η διάθεση αποψυγμένων αλιευμάτων, εφόσον αυτά έχουν παραχθεί και συσκευασθεί σε εγκαταστάσεις που διαθέτουν κωδικό κτηνιατρικής έγκρισης ΕΕ, ο οποίος θα πρέπει να αναγράφεται επί της συσκευασίας.
• Συστήνεται η αγορά χύμα αλιευμάτων να περιορίζεται σε αλιεύματα προφυλαγμένα σε συσκευασίες (ατομικές ή όχι) και να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
Κεφαλόποδα (χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές, θράψαλα κ.λ.π.)
Τα βλέπουμε στην αγορά είτε ως νωπά, είτε ως κατεψυγμένα έιτε ως αποψυγμένα.
Για τα νωπά πρέπει να προσέχουμε τα παρακάτω:
• Την οσμή: Θα πρέπει να είναι η οσμή της θάλασσας και όχι αμμωνίας ή οποιαδήποτε άλλη οσμή ξένης προς το προϊόν
• Την επιφάνεια του σώματος: Θα πρέπει να είναι υγρή και γυαλιστερή
• Τα πλοκάμια-βεντούζες: Θα πρέπει να είναι ανθεκτικά στο ελαφρύ τράβηγμα.
• Τη σάρκα: Θα πρέπει να είναι συμπαγής, ελαστική και γυαλιστερή
• Τα μάτια: Θα πρέπει να είναι ζωηρά, γυαλιστερά και χωρίς κηλίδες.
Τα καλαμάρια φέρουν δύο τριγωνικά πτερύγια που καλύπτουν τα 2/3 του σώματος τους ενώ στα θράψαλα τα πλευρικά τριγωνικά πτερύγια καλύπτουν το 1/3 του σώματος.
Τα μπαγιάτικα μυρίζουν άσχημα και τραβώντας τα πλοκάμια κόβονται εύκολα.
Για τα κατεψυγμένα πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτά πωλούνται συσκευασμένα χωρίς παραμορφώσεις του περιεχομένου και με ένα απαλό στρώμα πάγου. Όταν γίνεται απόψυξη το περιεχόμενο πρέπει να φέρει το χρώμα και την οσμή των νωπών.
Δίθυρα οστρακοειδή (μύδια, κυδώνια, γυαλιστερές, στρείδια, αχιβάδες, χτένια)
Εφ’όσον πωλούνται με το κέλυφος θα πρέπει να είναι ζωντανά.
• Τα κελύφη: θα πρέπει να είναι κλειστά και να ανοίγουν πολύ δύσκολα και αν είναι μερικώς ανοιχτά με την ελάχιστη πίεση πάνω στο κέλυφος θα πρέπει να κλείνουν μονά τους ερμητικά.
• Το περιεχόμενο: πρέπει να είναι υγρό, καθαρό και άοσμο
• Η σάρκα: πρέπει να είναι υγρή, γερά προσκολλημένη στο κέλυφος (συστολή σώματος με τσίμπημα καρφίτσας ή σταγόνων λεμονιού).
Τα μύδια πωλούνται επίσης και κατεψυγμένα με κέλυφος ή χωρίς κέλυφος, συσκευασμένα. Επάνω στη συσκευασία τους πρέπει να υπάρχει το υγειονομικό σήμα με τη σφραγίδα της εγκατάστασης, το είδος του αλιεύματος, την ημερομηνία συσκευασίας και τη λήξη του προϊόντος.
Μαλακόστρακα (γαρίδες, καραβίδες, αστικοί, καβούρια).
Τα βρίσκουμε στην αγορά είτε ως νωπά είναι ως κατεψυγμένα είτε ως αποψυγμένα.
Για τα νωπά πρέπει:
• Η οσμή είναι ευχάριστη (θάλασσα)
• Τα πόδια τους να είναι στερεά προσκολλημένα στο σώμα και σκληρά
• Η μεμβράνη του θώρακα να είναι τεντωμένη, ανθεκτική και διαφανής
• Οι οφθαλμοί να γεμίζουν την κόγχη των ματιών
• Το κεφάλι και ο θώρακας να είναι ανοιχτόχρωμα, όχι μελανού χρώματος και να μην έχουν μαύρες κηλίδες. Τα μπαγιάτικα μαλακόστρακα είναι ξηρά και γλοιώδη
• Να έχουν αντανακλαστικές κινήσεις στα μάτια, στις κεραίες και στα πόδια όταν είναι ζωντανά
Για τα κατεψυγμένα ισχύουν ότι και παραπάνω εκτός από το τελευταίο.
Αχινοι
Οι αχινοί κατά την αγορά τους θα πρέπει να είναι ζωντανοί
Κονσέρβες ιχθυηρών
Για τις κονσέρβες ιχθυηρών που διατηρούνται στο ψυγείο ή εκτός ψυγείου, οι καταναλωτές θα πρέπει να προσέχουν να μην είναι διογκωμένες, να μην έχουν εξωτερικά σκουριά, να μην υπάρχει διαρροή του υγρού περιεχομένου, να διαβάζουν προσεκτικά τις ενδείξεις συσκευασίας, ιδιαίτερα την ημερομηνία λήξης και να παρατηρούν εάν υπάρχει η επωνυμία του παρασκευαστή και ο κωδικός αριθμός έγκρισης της επιχείρησης.
Θα πρέπει επίσης να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο κανονικό χρώμα των εσωτερικών τοιχωμάτων της κονσέρβας και στη μυρωδιά του περιεχομένου.
Ταραμάς
Ο ταραμάς θα πρέπει να έχει χρώμα ομοιόμορφο, σύσταση μαλθακή και όχι πικρή ή όξινη γεύση. Για τον ταραμά η αλλοίωση φαίνεται από τη μούχλα, την ξήρανση και την τάγγιση
Τέλος, πρωταρχικής σημασίας εκτός από την ορθή επιλογή, αποτελεί η μεταφορά των τροφίμων που χρειάζονται ψύξη το δυνατόν συντομότερα στο σπίτι και οι προσεκτικοί χειρισμοί των τροφίμων εκεί (π.χ. καθαριότητα, συντήρηση σε κατάλληλη θερμοκρασία, καλό μαγείρεμα κλπ).
