Σε καλλιέργειες στα Χανιά
Mπάμπουρες για γονιμοποίηση, σκνίπες και πασχαλίτσες για την αντιμετώπιση των βλαβερών εντόμων, “θηρευτές” απέναντι σε “θύματα”, σε υπαίθριες καλλιέργειες και θερμοκήπια. Με τη βοήθεια παραγωγών παρακολουθήσαμε μεθόδους ολοκληρωμένης αντιμετώπισης των εχθρών των κηπευτικών σε καλλιέργειες. Μέθοδοι που αποκτούν όλο και μεγαλύτερη αξία καθώς είναι πολλοί πλέον οι συμβατικοί αγρότες που επιζητούν την απομάκρυνση από κάθε είδους φυτοφάρμακο αλλά και οι βιολογικοί καλλιεργητές από τα δικά τους σκευάσματα.
Σκνίπες και πασχαλίτσες για τα κηπευτικά στην Κίσσαμο
Κρατώντας ένα μικρό κουτί ο Κώστας Κρεμμύδας βιοκαλλιεργητής στην περιοχή της Κισσάμου “εξαπολύει” τα Aphidius Colemani, τα ωφέλιμα έντομα ώστε να εξοντώσουν τις αφίδες που απειλούν τις αγγουριές του. Τον ακολουθούμε στο διχτυοκήπιο του, ένα χώρο σκεπασμένο με δίχτυα για να περιορίζουν τον δυνατό αέρα, την έντονη βροχή και το το χαλάζι.
«Η χρησιμοποίηση ωφέλιμων εντόμων γίνεται από όλους τους παραγωγούς που κάνουν ολοκληρωμένη καλλιέργεια είτε είναι βιολογικοί είτε συμβατικοί» εξηγεί ο παραγωγός, συμπληρώνοντας πως η χρήση ωφέλιμων εντόμων διασφαλίζει πως θα μπουν λιγότερα φυτοφάρμακα για τα συμβατικά ή βιολογικά σκευάσματα για τη βιολογική γεωργία.
Τo Aphidius Colemani είναι σαν ένα πολύ μικρό κουνούπι. Ο παραγωγός μας δείχνει φύλλα αγγουριάς όπου είναι ανεπτυγμένες αφίδες που καταστρέφουν το φυτό. «Το Aphidius Colemani βρίσκει τις αφίδες πάνω στα φύλλα, καρφώνει την πλάτη τους και αφήνει αυγό και στη συνέχεια οι αφίδες “μουμιοποιούνται”. Το έντομο αυτό όπως και όλα τα υπόλοιπα ωφέλιμα είναι απόλυτα συμβατά με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, μπορούμε να τα βρούμε εύκολα και εδώ γύρω, απλά εμείς εδώ τα φέρνουμε μέσα στην καλλιέργεια μας σε μεγαλύτερους ρυθμούς για να αντιμετωπίσουν τα βλαβερά έντομα. Αν αφήσεις το χωράφι σου ακαλλιέργητο σε σύντομο χρονικό διάστημα θα εμφανιστούν τα ωφέλιμα έντομα» υπογραμμίζει.
Δίπλα στο διχτυοκήπιο βρίσκεται μια καλλιέργεια από βλήτα. Εκεί υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός από “πασχαλίτσες”. Ο παραγωγός της μαζεύει με το χέρι για να τις χρησιμοποιήσει στην καλλιέργεια του. «Είναι ένας αποτελεσματικός predator (θηρευτής) οι πασχαλίτσες. Τις βρίσκουμε συνήθως την Άνοιξη αλλά και τώρα που έχει καλό καιρό» είναι τα λόγια του.
Ένα άλλο ωφέλιμο έντομο που χρησιμοποιεί ο κ. Κρεμμύδας είναι η Aphidoletes aphidimyza ένα είδος σκνίπας που τρέφετε επίσης από τις αφίδες. « Η σκνίπα αυτή πετάει και αφήνει τα αυγά της μέσα στην αποικία της αφίδας επομένως όταν εκκολάπτεται βγαίνει αυτό το κίτρινο σκουλικάκι και τις απομυζεί» δηλώνει ο παραγωγός καθώς μας δείχνει πάνω σε ένα φυτό το κίτρινο σκουλίκι αλλά και τις αφίδες. «Κάνει καλή αντιμετώπιση αλλά αλλά αυτό που λύνει το πρόβλημα με τις αφίδες είναι το Aphidius Colemani» λέει.
Για τον συνομιλητή μας η αξία της χρήσης των ωφέλιμων εντόμων είναι τεράστια. «Οι συμβατικοί δεν χρησιμοποιούν εντομοκτόνα, εμείς οι βιολογικοί δεν απαιτείται να αγοράσουμε ακριβά σκευάσματα βιολογικής αντιμετώπισης. Και το σημαντικότερο δεν σκοτώνεις τα ωφέλιμα έντομα ή και άλλους οργανισμούς» καταλήγει. Ωφέλιμα έντομα αξιοποιούνται και για την αντιμετώπιση και άλλων βλαβερών εντόμων όπως ο θρίπας, ο αλευρώδης, ο τετράνυχος.
Μπάμπουρες για γονιμοποίηση στην Κουντούρα
Θερμοκήπια με τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα διαθέτει στην Κουντούρα του Δήμου Καντάνου- Σελίνου ο κ. Δημήτρης Συροκάκης από το 2002.
Μας δείχνει τις καλλιέργειες αυτές που φροντίζει με μεγάλη επιμέλεια, ειδικά αυτήν την περιοχή που η φύτευση έχει γίνει πρόσφατα και αναμένεται το επόμενο διάστημα να υπάρξει και η πρώτη παραγωγή.
Σε μια πλευρά του θερμοκηπίου βρίσκεται ένα λευκοκίτρινο κουτί. Ο κ. Συροκάκης ανοίγει μια οπή και αμέσως αρχίζουν να εξορμούν μπάμπουρες (μπούμπουρες στην Κρητική διάλεκτο ή βομβίνοι όπως είναι η επιστημονική τους ονομασία). «Συμβάλλουν οι μπούμπουροι στη γονιμοποίηση των τοματιών. Κάνουν τη δουλειά της μέλισσας γονιμοποιούν τα φυτά και το κάνουν και καλύτερα γιατί η μέλισσα δεν θέλει κλειστό μέρος» υπογραμμίζει ο καλλιεργητής.
Το έντομο έχει αγοραστεί από την Ολλανδία από την οποία προέρχεται η μεγάλη πλειοψηφία των ωφέλιμων εντόμων και όπως μας επισημαίνει «είναι έντομα που είναι συμβατά με το δικό μας κλίμα, υπάρχουν και έξω οι ίδιοι ακριβώς μπούμπουρες».
Για την αντιμετώπιση των εχθρών της τομάτας, της πιπεριάς και της μελιτζάνας και ο Σελινιώτης παραγωγός αξιοποιεί ωφέλιμα έντομα. «Ένα ποσοστό 80% το αγοράζω, ένα 20% είναι πασχαλίτσες που τις μαζεύω» εξηγεί και μας δείχνει ένα φακελάκι. «Αυτό το έντομο αντιμετωπίζει τις αφίδες! Εννοείται φυσικά πως είναι πολύ καλύτερα τα ωφέλιμα έντομα γιατί δεν απαιτούνται ούτε βιολογικά σκευάσματα από εμάς τους βιολογικούς, ούτε ισχυρά φυτοφάρμακα από τους συμβατικούς. Πέρυσι είχα ψευδόκοκκο που έκανε μεγάλη ζημιά στη μελιτζάνα και το ωφέλιμο δούλεψε πολύ καλά» τονίζει.
Μας δείχνει φυτά μελιτζάνες όπου έχει αρχίσει να εμφανίζεται ψευδόκοκκος. Για να τον περιορίσει και να το εξαφανίσει ο παραγωγός χρησιμοποιεί ένα είδος σκαθαριού, το Cryptolaemus montrouzieri, που τρώει τον ψευδόκοκκο μέχρι να τον εξαφανίσει εξασφαλίζοντας την υγεία του φυτού.
«Σίγουρα θέλει περισσότερη δουλειά σε σύγκριση με τα φυτοφάρμακα αλλά δεν το μετανιώνω. Ασχολούμαι 20 χρόνια με την βιολογική γεωργία και αξίζει τον κόπο. Τα ωφέλιμα έντομα είναι ένας σύμμαχος μας» καταλήγει ο κ. Συροκάκης.