Οι χειρότερες πλημμύρες που έπληξαν ποτέ στη Νότια Αφρική στοίχισαν τη ζωή σε πάνω από 300 ανθρώπους, κατά νεότερο απολογισμό των θυμάτων που δημοσιοποιήθηκε χθες Τετάρτη το βράδυ· οι σφοδρές βροχοπτώσεις στο ανατολικό της τμήμα κατέστρεψαν εν μέρει ή ολοσχερώς χιλιάδες σπίτια, δρόμους και γέφυρες στο Ντέρμπαν, μεγάλο αφρικανικό λιμάνι και επίκεντρο της καταστροφής.
«Ο απολογισμός των θυμάτων των πλημμυρών στην Κουαζούλου-Νατάλ αυξήθηκε στους 306 νεκρούς», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο εκπρόσωπος της υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών. Προηγούμενος απολογισμός έκανε λόγο για 259 νεκρούς.
Οι σφοδρότερες βροχοπτώσεις που έχουν καταγραφεί τα τελευταία 60 και πλέον χρόνια στην περιοχή άφησαν πίσω τοπίο καταστροφής και απελπισίας.
«Γέφυρες κατέρρευσαν. Δρόμοι βυθίστηκαν. Άνθρωποι πέθαναν. Ο λαός μας υπέστη βαθύ τραύμα. Πρόκειται για καταστροφή τεραστίων διαστάσεων», συνόψισε ο πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόσα, που συναντήθηκε χθες με οικογένειες που θρηνούν θύματα.
Σε φτωχή συνοικία του Ντέρμπαν, ο αρχηγός του κράτους άκουσε πατέρα να αφηγείται πως σηκώθηκε μέσα στη νύχτα για να διαπιστώσει πως το σπίτι δεν είχε ρεύμα, πήγε αλαφιασμένος να σώσει τα τέσσερα παιδιά του που κοιμούνταν σε άλλο δωμάτιο – αλλά ήταν πολύ αργά.
Ορισμένες χώρες στο νότιο τμήμα της Αφρικής πλήττονται συχνά από φονικές πλημμύρες την περίοδο των κυκλώνων, από τον Νοέμβριο ως τον Απρίλιο. Όμως η Νότια Αφρική, η πιο βιομηχανικά ανεπτυγμένη χώρα της περιοχής, συνήθως μένει αλώβητη.
Σε ορισμένα σημεία της πόλης 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων, οι κατολισθήσεις άφησαν πίσω γιγαντιαία χάσματα στη γη. Σπίτια στην πλαγιά λόφου μοιάζουν σαν να κρέμονται, σώθηκαν ως εκ θαύματος από πτώσεις βράχων και κατολισθήσεις τεράστιων όγκων λάσπης.
«Εφιάλτης»
Οι τοπικές αρχές λένε πως αντιμετωπίζουν πλημμύρα πτωμάτων στα νεκροτομεία. Έρευνες διεξάγονται εδώ και μέρες από σωστικά συνεργεία, μέλη των οποίων περιγράφουν πως ζουν «εφιάλτη»· δεκάδες άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται. Αποφασίστηκε να κινητοποιηθεί ο στρατός.
Η βροχή συνέχιζε να πέφτει χθες το απόγευμα και εκδόθηκε έκτακτο προειδοποιητικό δελτίο για πλημμύρες στη γειτονική επαρχία του Ανατολικού Ακρωτηρίου.
Το 2019, πλημμύρες στην περιοχή είχαν στοιχίσει τη ζωή σε 70 ανθρώπους και είχαν καταστρέψει χωριά κατά μήκος του Ινδικού Ωκεανού. Το 1995, 140 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους επίσης εξαιτίας πλημμυρών.
Μια κάτοικος έχει ακόμα στέγη πάνω από το κεφάλι της, όμως αναρωτιέται για πόσο ακόμα.
«Την περασμένη νύχτα δεν έκλεισα μάτι, νόμιζα πως το σπίτι θα κατέρρεε ανά πάσα στιγμή», λέει η Νοκουθούλα Νταντίσο, εργαζόμενη σε τηλεφωνικό κέντρο. Το πρωί, η κάτοικος του Ντέρμπαν, 31 ετών, πήγε για δουλειά, αλλά χρειάστηκε να αλλάξει δρόμο: γέφυρα είχε καταρρεύσει.
Οι κυριότεροι οδικοί άξονες έχουν βυθιστεί στη λάσπη, καφέ και μαύρη, πηχτή σαν μελάσα. Πινακίδες και φανάρια ρύθμισης κυκλοφορίας μόλις εξέχουν από τη λάσπη, τόσο πυκνή που μόνο μηχανήματα έργου όπως εκσκαφείς μπόρεσαν να αρχίσουν να καθαρίζουν.
Σ’ ένα σημείο, μέρος του δρόμου εξαφανίστηκε, αφήνοντας κενό που άνετα θα κατάπινε νταλίκα. Σε άλλο, τεράστια μεταλλικά εμπορευματοκιβώτια είναι σκορπισμένα στο οδόστρωμα. Αναφέρθηκαν λεηλασίες.
Σε δημοφιλείς παραλίες του Ντέρμπαν σχηματίστηκαν βουνά από κλαδιά, μπουκάλια, σκουπίδια. Η λιμενική δραστηριότητα ανεστάλη.
Σαν κυκλώνας
Οι περισσότερες σχολικές αίθουσες έμειναν άδειες. Επλήγησαν τουλάχιστον 140 σχολεία, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Οι βροχοπτώσεις και οι κατολισθήσεις προκάλεσαν εξάλλου διακοπές της ηλεκτροδότησης και της ύδρευσης. Σιδηροδρομικά δρομολόγια ανεστάλησαν. Οι αρχές συνέστησαν στους κατοίκους να μείνουν στα σπίτια τους.
«Μέσα σε 48 ώρες, έπεσαν πάνω από 450 χιλιοστά βροχής κατά τόπους», είπε ο Ντιπούο Ταουάνα, επιστήμονας του εθνικού μετεωρολογικού ινστιτούτου της Νότιας Αφρικής. Οι ειδικοί συγκρίνουν το επίπεδο των κατακρημνίσεων με αυτό που «κανονικά βλέπουμε σε κυκλώνες».
Η μετεωρολογική υπηρεσία προειδοποιεί εναντίον της συνέχισης των βροχών και του κινδύνου πλημμυρών τοπικά τις επόμενες ημέρες. Η περιοχή είχε ήδη υποστεί μεγάλες καταστροφές τον Ιούλιο, εξαιτίας ταραχών και λεηλασιών.
Μολαταύτα χθες, κάτοικοι, επωφελούμενοι από μερικές ώρες που η βροχή σταμάτησε, βγήκαν έξω κι άρχισαν να καθαρίζουν.
Η καταστροφή είναι αναμφισβήτητο πως συνδέεται με «την κλιματική αλλαγή που χειροτερεύει» και κάνει συχνότερα και πιο καταστροφικά τα ακραία φαινόμενα, προειδοποιεί η Μαίρη Γκάλβιν, καθηγήτρια ειδικευμένη σε μελέτες για την ανάπτυξη στο πανεπιστήμιο του Γιοχάνεσμπουργκ.
