Αν οι περίφημες μανιάτισσες μοιρολογίστρες θυμίζουν αρχαία τραγωδία, οι “δακομοιρογίστρες”, που κάθε χρόνο στο τέλος της περιόδου δακοπροστασίας κάνουν την εμφάνισή τους μας ξαναφέρνουν στο προσκήνιο το χιλιοπαιγμένο σίριαλ της αποτυχίας του προγράμματος αυτού.
Κι αυτές κλαίνε το «νεκρό», την καταστροφή δηλαδή της ελαιοπαραγωγής, με «δακρυρρόους και γοερούς θρήνους», αναθεματίζουν και καταριούνται τους υπευθύνους και ξεσηκώνουν τους «πενθούντας» συγγενείς, τους ελαιοπαραγωγούς.
Να δούμε για άλλη μια φορά τα πράγματα από κοντά. Στην αρχή της νέας περιόδου όλα πάνε «ρολόϊ». Κι ας ξεκινούν οι εργασίες πολύ πιο αργότερα από την περίοδο πήξης του πυρήνα , που ο ελαιόκαρπος γίνεται δεκτικός εναπόθεσης του δάκου. Κι ας μειώνονται χρόνο με το χρόνο οι τεχνικοί σύμβουλοι. Τα κατάλληλα εντομοκτόνα υπάρχουν. Τα συνεργεία διενέργειας των δολωματικών ψεκασμών λειτουργούν άψογα… Οι δημοσιεύσεις για ηλεκτρονική παρακολούθηση του επάρατου δάκου και για αποτελέσματα αιχμής υπερπληρώνουν τις σελίδες του ημερήσιου και εβδομαδιαίου τοπικού τύπου. Το καλοκαίρι πέρασε με τα μπάνια και τις προεκλογικές κορώνες. Εκλογική περίοδος «γαρ». Ωστόσο ο καυτός Αύγουστος , Σεπτέμβρης και Οκτώβρης κλιματικής αλλαγής «ένεκεν» μας βρίσκει στην αιώρα του εφησυχασμού. Μέχρι τα μέσα του Οκτώβρη «δάκος ουδείς» και «δακοπροσβολή μηδενική» για να θυμηθούμε τα ενημερωτικά δελτία των «τομεαρχών δακοκτονίας», που έστελναν στο τότε ελαιοταμείο πριν 50 χρόνια. Από εκεί και πέρα αρχίζουν οι «κλαυθμοί και οι οδυρμοί» που φτάνουν στα πολιτικά αυτιά και αρχίζει έτσι το γνωστό παιχνίδι της «κολοκυθιάς» για την απόδοση των ευθυνών. Φταίει η δείνα κυβέρνηση, η τάδε περιφέρεια αποφαίνονται οι απρόσκλητοι «εισαγγελίσκοι». Οι καλύψεις πολλές φορές ανεξέλεγκτες για τον περιορισμό των δακοπροσβολών πάνε «σύννεφο». Το ποσοστό του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου για το οποίο περηφανεύονται τα Χανιά τρέχει στα κατάντη. Οι ελαιοπαραγωγοί επιδίδονται στη πρόωρη συγκομιδή του ελαιόκαρπου χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η ελαίωσή του. Πανικός, με άλλα λόγια.
Ας δούμε εν συντομία την πραγματικότητα, το «δια ταύτα»:
• Η ενσκήψασα στην Κρήτη κλιματική αλλαγή επιφέρει απρόσμενα και απρόβλεπτα αποτελέσματα. Πριν μερικά χρόνια ο γράφων σημείωνε στα Χανιώτικα νέα. «Διαπιστώνεται ήδη στη χώρα μας μείωση της παραγωγής του αμπελιού κατά 30%, του ελαιόλαδου κατά 20% και των δημητριακών και του βαμβακιού κατά 15-20%. Αυξάνονται οι ζημιές από τα φυτοπαράσιτα λόγω επιμήκυνσης του βιολογικού τους κύκλου ή της δημιουργίας ευνοϊκών για την ανάπτυξή τους συνθηκών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ο Δάκος της ελιάς στις περιοχές –πανδακίες για παράδειγμα δεν σταματάει το επιζήμιο έργο του». Ποιός δεν θυμάται την πλήρη ακαρπία των ελαιόδεντρων στη νότια ζώνη την περυσινή ελαιοκομική περίοδο εξαιτίας του παρατεταμένου σιρόκου;
• Οι υπεύθυνοι του έργου της δακοπροστασίας βλέποντας τις ευνοϊκές για την ανάπτυξη του δάκου συνθήκες κατά το μήνα Οκτώβρη έπρεπε να βρίσκονται σε εγρήγορση και να έχουν στη φαρέτρα της δακοπροστασίας έτοιμα τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από τους ελαιοπαραγωγούς.
• Το πρόγραμμα δακοπροστασίας θα πρέπει να αναθεωρηθεί από τη βάση. Στην ουσία με άνωθεν παρεμβάσεις έχει εκφυλιστεί. Να δημιουργηθεί ειδικός φορέας ανάληψης των εργασιών αντιμετώπισης του δάκου τόσο στους συμβατικούς όσο και στους οικολογικούς ελαιώνες. Η οικολογική καλλιέργεια να πάψει να είναι το παραπαίδι της συμβατικής. Να προσλαμβάνεται έγκαιρα το επιστημονικό και λοιπό εργατοτεχνικό προσωπικό και να εκπαιδεύεται κατάλληλα. Η παγιδοθέτηση να γίνεται από μόνιμο και έμπειρο άτομο στις εστίες παρουσίας του εντόμου και όχι σε σημεία βατότητας του «μηχανακιού». Να ελέγχεται η γονιμότητα του δακοπληθυσμού και να παρακολουθείται η πορεία του με τις παλιές «καταρρίψεις» την περίοδο που ο δάκος δεν ελκύεται από τη δακοπαγίδα. Η διενέργεια των δολωματικών ψεκασμών να γίνεται επιμελημένα. Να ψεκάζονται περισσότερα ελαιόδεντρα και να επιτρέπεται η τοπική διαβροχή τους σε περιοχές που διαπιστώνεται επικίνδυνη δακοπροσβολή.
Εν κατακλείδι μόνο έτσι θα σταματήσει ο συρμός των «δακομοιρολογίων» και θα διασφαλιστεί η εκάστοτε ελαιοπαραγωγή από την επέλαση του δάκου.