Αλλαγές όχι μόνο στον τρόπο εκλογής δημάρχων αλλά και στη δομή των δημοτικών συμβουλίων φέρνει ο νέος εκλογικός νόμος για την Αυτοδιοίκηση, με τους δημάρχους του νομού Χανίων και τον πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης, να μιλούν στα “Χανιώτικα νέα”, επισημαίνοντας τα θετικά κι αρνητικά της μεταρρύθμισης.
Σε γενικές γραμμές οι Δήμαρχοι θεωρούν ότι ο νόμος κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς δίνει τέλος στην ακυβερνησία των Δήμων αλλά παράλληλα επισημαίνουν την ανάγκη διορθώσεων ώστε να υπάρχει δυνατότητα εκπροσώπησης των δημοτικών παρατάξεων.
Παραθέτουμε τις απόψεις των Δημάρχων αλλά και του προέδρου της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων η Εκτελεστική Επιτροπή της οποίας θα συζητήσει για τον εκλογικό νόμο σήμερα σε συνεδρίασή της στο Ρέθυμνο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ: Εξετάζουμε όλες τις λεπτομέρειες
«Είναι κοινώς αποδεκτό ότι ο υφιστάμενος νόμος δημιούργησε αρκετά προβλήματα με σημαντικότερο την αλλοίωση της απλής αναλογικής του πρώτου γύρου μέσω της υιοθέτησης ενός πλειοψηφικού συστήματος στον δεύτερο γύρο», μας λέει ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων (ΠΕΔ) Κρήτης, Γιάννης Κουράκης.
Το αποτέλεσμα, όπως αναφέρει, ήταν να “νοθευτεί” η λαϊκή βούληση και να δημιουργηθούν «δυσαρμονία και προβλήματα» ενώ «με τις παρεμβάσεις που έγιναν τα πράγματα χειροτέρεψαν και σε σχέση με την υποβάθμιση του κορυφαίου οργάνου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή του δημοτικού συμβουλίου με την αφαίρεση κρίσιμων αρμοδιοτήτων«.
«Εμείς θα τοποθετηθούμε πάνω στο θέμα του νέου εκλογικού νόμου. Βρισκόμαστε στο στάδιο που αναλύουμε κάποιες διατάξεις. Εξετάζουμε όλες τις λεπτομέρειες και τις παραμέτρους και συλλογικά και η Εκτελεστική Επιτροπή και το Διοικητικό Συμβούλιο της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Κρήτης και συνολικά τα στελέχη της Αυτοδιοίκησης θα τοποθετηθούμε πάρα πολύ σύντομα», κατέληξε ο κ. Κουράκης.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΟΥΚΙΑΝΑΚΗΣ: «Να υπάρξει κυβερνησιμότητα»
«Η απλή αναλογική είναι εκ των ων ουκ άνευ το ιδεατό εκλογικό σύστημα μιας και αποτυπώνει στον απόλυτο βαθμό τη λαϊκή βούληση. Είχα εκφράσει από την αρχή τις επιφυλάξεις μου για το πόσο είναι έτοιμη η Αυτοδιοίκηση αλλά και η ίδια η κοινωνία να εφαρμόσει αυτό το ιδεατό σύστημα. Δυστυχώς επαληθεύτηκα. Και τραντακτό παράδειγμα είναι ο Δήμος Αποκορώνου», σημειώνει ο δήμαρχος Αποκορώνου, Χαράλαμπος Κουκιανάκης. Για να προσθέσει:
«Ερχεται, λοιπόν, ο συγκεκριμένος εκλογικός νόμος στο βαθμό που και εγώ βοήθησα προς αυτή την κατεύθυνση μέσα από τα θεσμικά όργανα στα οποία και ο ίδιος συμμετέχω (ΠΕΔ Κρήτης) να αλλάξει αυτό το εκλογικό σύστημα και να υπάρξει μια κυβερνησιμότητα στους Δήμους ούτως ώστε οι Δήμοι απρόσκοπτα να μπορέσουν να παράξουν αναπτυξιακό έργο. Με βρίσκει επομένως απόλυτα σύμφωνο ο σχεδιασμός για τη ψήφιση του εκλογικού νόμου στη βάση του. Με αυτό τον τρόπο και μέσα από τα αναπτυξιακά εργαλεία που παρέχονται από την κεντρική εξουσία, θα μπορέσουν οι Δήμοι να μπουν σε αναπτυξιακή τροχιά».
ΛΙΛΙΑΝ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ: «Να το δούμε…»
«Αποδείχτηκε τελικά ότι η απλή αναλογική δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, δεν έφερε την αναμενόμενη ωριμότητα στα δημοτικά συμβούλια ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν ομαλά και διαμορφώθηκε μια άσχημη κατάσταση», αναφέρει η δήμαρχος Γαύδου, Λίλιαν Στεφανάκη.
Για το νέο σύστημα, «να το δούμε πως θα λειτουργήσει, είπε.
Σε σχέση με το υφιστάμενο σύστημα υποστήριξε ότι η ίδια, «έχοντας το 50% +1, έχοντας την πλειοψηφία στο εκλογικό σώμα δεν την είχα στο δημοτικό συμβούλιο με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολη η Διοίκηση».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΥΛΩΝΑΚΗΣ: «Σε θετική κατεύθυνση, αλλά χρειάζεται μελέτη…»
Σε θετική κατεύθυνση κινείται ο νέος εκλογικός νόμος αλλά χρειάζεται περαιτέρω μελέτη, επισημαίνει ο δήμαρχος Κισσάμου, Γιώργος Μυλωνάκης.
Οπως ο ίδιος αναφέρει, βλέπει το νόμο «με θετικό μάτι αλλά θέλω ακόμα να το μελετήσω».
Ο ίδιος διατυπώνει και μια ένσταση: Το ποσοστό 43% έπρεπε να ήταν από 40% – 42% με κλίμακα», υποστηρίζει ότι τάσσεται υπέρ του να «εκλέγεται δήμαρχος από την πρώτη Κυριακή».
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΗΜΑΝΔΗΡΑΚΗΣ: «Να εκπροσωπούνται και οι μικρές παρατάξεις»
«Η πρόταση η οποία έχει κατατεθεί για διαβούλευση έχει αρκετά σημεία τα οποία χρήζουν περαιτέρω συζήτησης», αναφέρει ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης και προσθέτει:
«Υπάρχουν σημεία που αίρουν κάποιες δυσκολίες σε σχέση με την κυβερνησιμότητα των Δήμων και πιστεύω ότι αυτό είναι στη σωστή κατεύθυνση. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να δοθεί μία μεγάλη έμφαση στη διατήρηση της δυνατότητας εκπροσώπησης και μικρών παρατάξεων καθώς επίσης να ενδυναμωθεί και ο ρόλος των Τοπικών Συμβουλίων. Και αυτό δεν αποτυπώνεται με σαφήνεια στην πρόταση η οποία υπάρχει. Θα γίνει συζήτηση στο πλαίσιο και της ΠΕΔ και της ΚΕΔΕ και εκεί ο Δήμος Χανίων θα καταθέσει σημείο προς σημείο προτάσεις και παρατηρήσεις και ελπίζω το υπουργείο Εσωτερικών να τις λάβει υπόψη του».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΛΑΝΔΡΑΚΗΣ: «Λάθος η μείωση των συμβούλων»
«Η απάντηση δεν μπορεί να είναι αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε. Θέλει μελέτη το σχέδιο νόμου», αναφέρει ο δήμαρχος Πλατανιά, Γιάννης Μαλανδράκης και εξηγεί: «Σε πρώτη ανάγνωση υπάρχουν αρκετά στοιχεία στα οποία θα πρέπει να υπάρχουν και δεύτερες ματιές. Ενα: το θέμα των προέδρων ή των εκπροσώπων των κοινοτήτων. Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να διαχωρίζεται σε άνω και κάτω των 500. Θα πρέπει να υπάρχει μια ενιαία αντιμετώπιση των τοπικών συμβουλίων και παράλληλα να εξακολουθήσει να υπάρχει συμβούλιο στην έδρα κάθε Δήμου. Δεύτερον: Ποιος πληθυσμός λαμβάνεται υπ’ όψιν για να χαρακτηρίσει τις ομάδες των δημοτικών συμβουλίων. Λαμβάνεται πρόνοια στην τελευταία διάταξη του σχεδίου νόμου ότι είναι ο λεγόμενος μόνιμος πληθυσμός. Αυτό το θεωρώ λάθος. Θα πρέπει να λαμβάνεται υπ΄ όψιν ο πληθυσμός των δημοτολογίων. Αυτοί που έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι».
Ως προς το 43% για εκλογή Δημάρχου από την πρώτη Κυριακή, ο κ. Μαλανδράκης υποστήριξε ότι «θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον στο δημοτικό συμβούλιο μία σταδιακή προσέγγιση των 3/5 των εδρών. Αν ο νομοθέτης θέλει να εκλέγεται ο Δήμαρχος με 43% την πρώτη Κυριακή, δεν μπορεί να του δίνει το 60% των εδρών. Θα μπορούσε να του δίνει το 51% των εδρών και από εκεί και πέρα να ανεβαίνει κλιμακωτά μέχρι να φτάσει στο 60% για να υπάρχει μεγαλύτερη αναλογική εκπροσώπηση των μελών των παρατάξεων του δημοτικού συμβουλίου».
Ακόμα ο δήμαρχος Πλατανιά τονίζει:
«Δεν θεωρώ καθόλου σωστό τη μείωση των συμβούλων ειδικά σε Καλλικρατικούς Δήμους με τεράστιες εκτάσεις και εκατοντάδες οικισμούς με διαφορετικές ανάγκες και προτεραιότητες όπως ο Δήμος Πλατανιά: Εχει παραλιακό μέτωπο, κάμπο και ορεινή ζώνη».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΕΡΡΑΚΗΣ: «Ζητούμενο η άσκηση καθηκόντων»
«Οπως όλοι οι νόμοι έχει και αυτός τα θετικά και τα αρνητικά του», σημειώνει ο δήμαρχος Καντάνου – Σελίνου, Αντώνης Περράκης και εξηγεί:
«Στα θετικά κατατάσσεται η δυνατότητα του πρώτου συνδυασμού σε ψήφους, να μπορέσει να ασκήσει αυτοτελώς και χωρίς τη δυνατότητα άλλων συνεργασιών το πρόγραμμα το οποίο έχει καταρτίσει και θέλει να εφαρμόσει». Ο ίδιος επισημαίνει ότι παρουσιάστηκε αδυναμία στις τοπικές κοινωνίες να διασφαλιστεί το λεγόμενο «κοινό καλό» και «υπήρχαν δυσλειτουργίες ως προς τη διαχείριση της καθημερινότητας.
Ωστόσο, ο κ. Περράκης προσθέτει ότι «το αρνητικό σε αυτό το νόμο είναι ότι μικρές ομάδες πολιτών ή μικρές φωνές οι οποίες δεν θα μπορούν να πιάσουν πάνω από το 3% δεν θα μπορούν να εκπροσωπηθούν στο δημοτικό συμβούλιο».
Ακόμη τονίζει ότι «το ζητούμενο δεν είναι μόνο πως θα διαμορφωθεί η πλειοψηφούσα παράταξη σε ένα δημοτικό συμβούλιο, αλλά αν θα μπορέσει να ασκήσει τα καθήκοντα» καθώς, όπως εξηηγεί, υπάρχει έλλειψη χρηματοδότησης και προσωπικού ενώ οι αρμοδιότητες είναι επικαλυπτόμενες από πολλούς κρατικούς φορείς, όπως Δασαρχείο, Αρχαιολογία, Κτηματική Υπηρεσία, Λιμενικό Ταμείο «και σε συνδυασμό με την πολυπλοκότητα της νομοθεσίας, δημιουργούν ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο επί της ουσίας οι Δήμοι μπορούν να κάνουν ελάχιστα πράγματα και αυτά με μεγάλη χρονική καθυστέρηση».
«Υπάρχει επί της ουσίας διοίκηση ή κάθε απόφαση του δημοτικού συμβουλίου οφείλει να ελέγχεται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, από το Ελεγκτικό Συνέδριο, να υπεισέρχονται Αρχαιολογία, Δασαρχεία, Κτηματικές. Σχεδόν όλοι οι φορείς του Ελληνικού Δημοσίου να πρέπει να γνωμοδοτήσουν για να μπορεί μια απόφαση να έχει ισχύ», καταλήγει.
ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΧΙΩΤΑΚΗΣ: «Να μην υπάρχει ακυβερνησία»
Τη σύμφωνη γνώμη του με την εκλογή δημάρχου από την πρώτη Κυριακή εξέφρασε ο δήμαρχος Σφακίων, Μανούσος Χιωτάκης.
Παράλληλα, επιφυλάχθηκε να μελετήσει αναλυτικά το σχέδιο νόμου.
«Συμφωνώ. Για να μην υπάρχει ακυβερνησία στους Δήμους. Ετσι, θα μπορέσει ο Δήμαρχος να διοικήσει καλύτερα τον Δήμο. Να έχει την πλειοψηφία για να μπορέσει να προχωρήσει», αναφέρει ο κ. Χιωτάκης.
Οι βασικές αλλαγές
Τις προτεινόμενες αλλαγές στο Σχέδιο Νόμου για το Εκλογικό Σύστημα για την Αυτοδιοίκηση, κωδικοποίησε το προεδρείο της ΠΕΔ Κρήτης και απέστειλε εγγράφως προς όλα τα μέλη της. Στο έγγραφο που υπογράφεται από τον Πρόεδρο και τον Γραμματέα της ΠΕΔ Κρήτης, κ.κ. Κουράκη και Μαλανδράκη αντίστοιχα, αναφέρονται, μεταξύ άλλων και οι ακόλουθες αλλαγές:
• Εκλογή δημοτικής αρχής με ποσοστό 43% + 1 ψήφο.
• Επιτυχών συνδυασμός θεωρείται αυτός που πλειοψήφησε με ποσοστό μεγαλύτερο του σαράντα τρία τοις εκατό (43% + 1 ψήφο) και σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί διεξάγεται επαναληπτική ψηφοφορία μεταξύ των δυο πρώτων.
• Θέσπιση ποσοστού 3% για να λάβει έδρα στο ΔΣ ένας συνδυασμός.
• Αριθμός μελών Δημοτικού Συμβουλίου: 11 για Δήμους έως 2.000 κατοίκους, 13 από 2.001 έως 5.000 κατοίκους, 17 από 5.001 έως 10.000 κατοίκους, 21 από 10.001 έως 30.000 κατοίκους, 27 από 30.001 έως 100.000 κατοίκους, 37 από 100.001 έως 200.000 κατοίκους, 41 από 200.001 και άνω κατοίκους.
• Ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό τριάντα τρία τοις εκατό (33%), τουλάχιστον, του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού, συμπεριλαμβανομένου του υποψηφίου δημάρχου και των συμβούλων δημοτικής κοινότητας. (άρθρο 12 παρ. 7)
• Κατανομή εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου (άρθρο 24): Αν ο επιτυχών συνδυασμός λάβει από 43% + μία ψήφο έως 60 % των έγκυρων ψηφοδελτίων κατά τον πρώτο γύρο, τότε λαμβάνει τα 3/5 των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου. Αν το ποσοστό που λάβει ο επιτυχών συνδυασμός είναι μεγαλύτερο του 60% + μία ψήφο τότε οι έδρες του Δημοτικού Συμβουλίου κατανέμονται αναλογικά.
• Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 30η Ιουνίου για την κατάρτιση των συνδυασμών. (άρθρο 12)
• Κατάργηση ξεχωριστής κάλπης για την εκλογή των συμβούλων των δημοτικών κοινοτήτων.
• Δεν εκλέγονται συμβούλια δημοτικής κοινότητας στις κοινότητες που αποτελούν τις έδρες των δήμων και έχουν πληθυσμό μέχρι 100.000 κατοίκους (άρθρο 2).
• Δήμοι με πληθυσμό άνω των εκατό χιλιάδων κατοίκων (100.000), που αποτελούνται από δημοτικές κοινότητες εκλέγουν συμβούλια δημοτικής κοινότητας (άρθρο 2).
• Εκλογή εκπροσώπου δημοτικών κοινοτήτων έως και 500 κατοίκους σε ενιαίο ψηφοδέλτιο που αποτελεί τμήμα των ψηφοδελτίων των συνδυασμών.
• Για τις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων οι υποψήφιοι σύμβουλοι της δημοτικής κοινότητας εντάσσονται στο ψηφοδέλτιο του συνδυασμού (άρθρο 12 παρ. 1)
• Στις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο των πεντακοσίων (500) κατοίκων, ο επιτυχών συνδυασμός στις δημοτικές εκλογές λαμβάνει τα τρία πέμπτα (3/5) του συνόλου των εδρών των συμβούλων σε κάθε δημοτική κοινότητα και τα δύο πέμπτα (2/5) λαμβάνουν οι επιλαχόντες συνδυασμοί.
