Να και οι Μανιάτες! Κι είν’ όπως είναι οι βράχοι τους: και σουβλεροί κι ολόρθοι, και ολόγυµνοι και απάτητοι και ξεµοναχιασµένοι.
(Κωστής Παλαµάς, απόσπασµα από τη “Φλογέρα του Βασιλιά”)
Τούτες οι µέρες του Μάρτη, στην αδούλωτη Μάνη, δεν έχουν µόνο την οµορφιά των αγριολούλουδων, των απότοµων βουνοκορφών, του απέραντου γαλάζιου και της πέτρας που αντιφεγγίζει στον ήλιο στα καλντερίµια, στους πολεµόπυργους και στις παλιές βυζαντινές εκκλησίες. Μυρίζουν ηρωικά ιδεώδη που µέσα από την αυθεντικότητα του τόπου, την ξέχωρη δυναµική του, το ισχυρό ιστορικό αποτύπωµα και την ανόθευτη ακόµα παράδοση, προβάλλουν την µανιάτικη ψυχή. Παρελθόν και παρόν πλέκονται αντάµα, σε ένα αρµονικό συνταίριασµα στη φιλόξενη αγκαλιά της, κατά την ετήσια αναβίωση των ιστορικών γεγονότων των ηµερών που περνά µε θρησκευτική ευλάβεια από γενιά σε γενιά.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ
Τότε που, στις 17 του Μάρτη του 1821 οι επαναστατηµένοι Μανιάτες, εδώ στην οµώνυµη πλατεία της λεβεντογέννας Αερόπολης, κήρυξαν την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα του Έθνους µας, ενάντια στον Οθωµανικό ζυγό. Ορκίστηκαν στον παµπάλαιο ναό των Παµµεγίστων Ταξιαρχών, υψώνοντας το πρώτο λάβαρο της επανάστασης στη θέση Κοτρώνι της ιστορικής αυτής πλατείας και οδηγήθηκαν στη συνέχεια, υπό τον Πετρόµπεη Μαυροµιχάλη, στην απελευθέρωση της Καλαµάτας, λίγες ηµέρες αργότερα, στις 23 Μαρτίου 1821. Εδώ επίσης, συγκροτήθηκε ο πρώτος θεσµός των Ελλήνων, η « Μεσσηνιακή Γερουσία» και συντάχτηκε το πρώτο διπλωµατικό κείµενο του Αγώνα. Το σύνθηµά τους ήταν:«Νίκη ή Θάνατος» και όχι «Ελευθερία ή Θάνατος», όπως τόνισε στον Πανηγυρικό της Ηµέρας, η Πρόεδρος του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους, Νίκη Μαργιόλη, αφού στην Μάνη Τουρκιά δεν πάτησε.
Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΥ
Συγκινητικός και εµπεριστατωµένος ιστορικά και πολιτικά και ο λόγος του ∆ηµάρχου της Ανατολικής Μάνης, Πέτρου Ανδρεάκου, που χρόνια τώρα µέσα από αυτές τις εκδηλώσεις, προσπαθεί να διατηρήσει την άυλη πολιτιστική κληρονοµιά της περιοχής µε τα οφέλη να είναι πολλά για τον τόπο, από αυτήν την προσπάθεια. Και είναι αλήθεια να απορεί κανείς, πώς ένας τόσο µικρός ∆ήµος µπορεί να κρατήσει στην πλάτη του τη διοργάνωση τέτοιου µεγέθους εκδηλώσεων. Εβδοµαδιαίες εκδηλώσεις, που γίνονται στη Αερόπολη, στο Γύθειο και στο Λιµένι και προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες, που θέλουν να ζήσουν βιωµατικά την ιστορία, µέσα από µια µοναδική πολιτιστική εµπειρία. Εκδηλώσεις που περιλαµβάνουν, οδοιπορικά σε τόπους θυσίας και µνήµης, επιστηµονική ηµερίδα, εκθέσεις ιστορικών κειµηλίων, ιστορικές διαδροµές βάδην, µουσικές εκδηλώσεις, λαµπαδηδροµία, ιππικούς αγώνες, θεατρικά δρώµενα, παρελάσεις, απόδοση τιµών από τις Ένοπλες ∆υνάµεις, επιµνηµόσυνες δεήσεις, καταθέσεις στεφάνων και φεστιβάλ παραδοσιακών ∆ηµοτικών χορών µε συµµετοχή πολυπληθών χορευτικών συγκροτηµάτων από κάθε γωνιά της Ελλάδας και από την Κύπρο.
ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Και όλα τούτα γίνονται µε τέτοιο σεβασµό προς την ιστορία του τόπου και µε τέτοια συναισθηµατική φόρτιση των συµµετεχόντων στα δρώµενα, κατά την αναβίωση και αποτύπωσή τους, που είναι στιγµές που ο επισκέπτης έχει την εντύπωση πως θα δραπετεύσουν οι ήρωες από τα κάδρα της ιστορίας και θα ξεπροβάλλουν στα σοκάκια της Αερόπολης. Εκεί ανάµεσα στους µαθητές του Λυκείου της Αερόπολης, που υπερήφανοι για την καταγωγή τους, έχοντας απόλυτη συναίσθηση των στιγµών, ντυµένοι µε πατρογονικές φορεσιές και ζωσµένοι µε τα άρµατα των παππούδων τους, αναπαριστάνουν την ορκωµοσία των µανιάτικων οικογενειών, στο προαύλιο του Ταξιάρχη.
ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ ΚΑΙ ΜΑΝΗ: ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΚΑΡ∆ΙΑΣ
Εκλεκτοί προσκεκληµένοι του ∆ηµάρχου Ανατολικής Μάνης και φέτος οι κάτοικοι της Ασή Γωνιάς Αποκορώνου, εκπροσωπήθηκαν από την οµάδα του Ριζίτικου και το χορευτικό συγκρότηµα του Πολιτιστικού Συλλόγου της Ασή Γωνιάς «Αγιος Γεώργιος». Συγκινητική η στιγµή κατά την οποία οι Ασηγωνιώτες, ενταγµένοι στο επίσηµο πρόγραµµα της τελετής λήξης των εκδηλώσεων, τραγούδησαν µε πάθος, σε ρυθµούς ριζίτικου, το γνωστό δηµοτικό τραγούδι:
Φύσα µαΐστρο δροσερέ και αγέρα του πελάγους
Να δώσεις τους χαιρετισµούς του ∆ράµαλη τση µάνας.
Τση Ρούµελης οι µπέηδες και του Μοριά οι αγάδες
στα ∆ερβενάκια κείτονται.
Κατακλείδα του ριζίτικου η µαντινάδα που καταχειροκροτήθηκε:
Για αξίες και ιδανικά, πίστη και ελευθερία, η Μάνη έγραψε χρυσές σελίδες Ιστορία.
Μια µαντινάδα από καρδιάς, σε ένδειξη ευγνωµοσύνης για το αίµα των εθελοντών Μανιατών του θρυλικού Σώµατος του ∆ηµητρίου Πετροπουλάκη που χύθηκε για την ελευθερία της Κρήτης κατά την επανάσταση του 1866 – 1869. Οστά των Μανιατών αυτών ηρώων βρέθηκαν στη θέση «Αγριµοκέρατο» της Ασή – Γωνιάς, όπου ο ∆ήµος Ανατολικής Μάνης έστησε µνηµείο. Τούτη µάλιστα η ακατάλυτη σχέση αίµατος, σφραγίστηκε πριν από δεκαπέντε χρόνια µε την επίσηµη αδελφοποίηση της Ασή Γωνιάς µε το ∆ήµο της Ανατολικής Μάνης. Εµπνευστής της αδελφοποίησης ο γνωστός συγγραφέας, βαθύς γνώστης της τοπικής ιστορίας και λαϊκός ποιητής, µπάρµπα Γιάννης – Φατσέας. Τα γηρατειά δεν του επέτρεψαν φέτος να παρασταθεί στις εκδηλώσεις. Όµως εκπροσωπήθηκε επάξια από την κόρη του Αντωνία Φατσέα, που συµµετείχε µε κατάθεση στεφάνου σε σχετική τελετή. Εκ µέρους της Ασή – Γωνιάς κατέθεσαν στεφάνια, στο άγαλµα του Πετρόµπεη Μαυροµιχάλη, στην Πλατεία των Αθανάτων, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Γεώργιος Σµπυράκης και ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου της Ασή Γωνιάς “Άγιος Γεώργιος”, Γεώργιος ∆ραµηλαράκης. Παρών και ο ∆ήµος Χανίων µε τον εκπρόσωπο του ∆ηµάρχου Παναγιώτη Σηµαντηράκη, ∆ηµοτικό Σύµβουλο, Πέτρο ∆ρακάκη να καταθέτει στεφάνι και να ανταλλάσσει δώρα µε το ∆ήµαρχο Μάνης, Πέτρο Ανδρεάκο και την Αντιδήµαρχο Πολιτισµού Ελένη ∆ρακουλάκου.
