Η τελευταία αντιπαράθεση µεταξύ του Προέδρου Trump και του κ. Zelensky φέρνει στη σκέψη το θέµα των µικρών και µεγάλων χωρών στη διεθνή σκηνή. Ας µου επιτραπεί από την αρχή να δηλώσω ότι δεν έχω σκοπό σε τέτοιο µικρό χώρο ενός άρθρου να «κρίνω» την υπόθεση, να αποδώσω ευθύνες και να κάµω µιαν οποιαδήποτε κρίση (value judgment). Ένα τέτοιον εγχείρηµα χρειάζεται πολύχρονη έρευνα, εξαντλητική εργασίαν και µελέτη της υπόθεσης και ένα µακροσκελές πόρισµα µε όλα τα δικαιολογητικά για την απόφαση-πόρισµα.
Το µόνον που θα ήθελα να κάµω είναι µια απλή και στοιχειώδης εξέταση της θέσης των µικρών χωρών και τις συµπεριφορές των Μεγάλων ∆υνάµεων απέναντί τους και κατά περιπτώσεις.
Η Ουκρανία, µια σχετικά µικρή χώρα, υπέστη µια επίθεση από µια υπερδύναµη, και ο πόλεµος συνεχίζεται επί τριετίαν. Ο ηγέτης της Ουκρανίας, ο κ. Zelensky, απευθύνθηκε στους αντιπάλους της Ρωσίας αλλά και σ’ όλον τον κόσµο για βοήθεια. Οι ∆υτικοί – ΕΕ και ΗΠΑ κάτω από τον κ. Biden – αµέσως ανταποκρίθηκαν στην αίτηση του κ. Zelensky και τον εβοήθησαν µε στρατιωτικήν και όλων των ειδών την βοήθειαν.
Όπως το παραδέχεται ο κ. Zelensky, η χώρα του αντιστέκεται λόγω αυτής της ξένης βοήθειας. Ο λαός της, βέβαια, αγωνίζεται µε µεγάλες θυσίες. Ο κ. Zelensky φαίνεται να πιστεύει ότι ο κόσµος οφείλει να τον βοηθά και τη χώρα του.
Από την άλλη µεριά, τον Ιούλιο του 1974 µια άλλη, πολύ ποιο µικρή χώρα από την Ουκρανίαν, η Κυπριακή ∆ηµοκρατία (Κ∆), υπέστη επίθεση και εισβολή από µια µεγάλη χώρα, την Τουρκία. Καµµία ξένη ∆ύναµη δεν έσπευσεν εις βοήθειαν της Κ∆, ούτε έδωσαν αξιόλογη στρατιωτική ή άλλη βοήθεια στο θύµα της εισβολής. Η Κύπρος αβοήθητη έχασε 38% του εδάφους της που κατακρατεί ο εισβολέας και θέλει να καταστήσει το κλεµµένον από άλλη χώραν έδαφος σε ανεξάρτητον κράτος.
Πλήρης απάθεια από τη διεθνή κοινότητα.
Τί συµβαίνει λοιπόν; Γιατί διαφορετική στάση στις δυο περιπτώσεις; Ασφαλώς δεν είναι κάτι που µπορεί να εξηγηθεί σε ένα σύντοµο άρθρον εφηµερίδος. Μπορεί κάποιος να αναφέρει τις λέξεις: λόγω των συµφερόντων των ∆υνάµεων στις δυο περιπτώσεις. Αυτό δε µπορεί αναλυθή περισσότερον και να εξαχθούν τα αναγκαία συµπεράσµατα.
Τί µπορεί να πράξει, υπό τις περιστάσεις, η Κυπριακή ∆ηµοκρατία;
*Ο δρ Χρίστος Α. Θεοδούλου είναι νοµικός, πολιτικός επιστήµων, διεθνολόγος και πολιτικός αναλυτής
