Η 29η Σύνοδος για το κλίµα (Cop29) θα διεξαχθεί στο Μπακού του Αζερµπαϊτζάν µεταξύ 11 και 22 Νοεµβρίου. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν θα παραστεί διότι έχει πολλές υποχρεώσεις στην Κοµισιόν. Οµοίως δεν θα παραστούν ο Μπάιντεν των ΗΠΑ, ο Μακρόν της Γαλλίας και οι ηγέτες της Κίνας, της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας. Ο Λούλα ντα Σίλβα της Βραζιλίας δεν θα παραστεί λόγω τραυµατισµού στο κεφάλι. Ουσιαστικά το γήπεδο είναι ελεύθερο στον αυταρχικό ηγέτη του Αζερµπαϊτζάν, Αλίγιεφ και στα πετρελαϊκά του σχέδια.
Ο εκλεγµένος Πρόεδρος Τραµπ αποκαλούσε προεκλογικά την κλιµατική αλλαγή “µεγάλη κοροϊδία” και τα µέτρα προστασίας του περιβάλλοντος στις ΗΠΑ “νέα πράσινη απάτη”. Έχει υποσχεθεί να αυξήσει τις επενδύσεις σε ορυκτά καύσιµα, τα οποία φέρουν την κύρια ευθύνη της κλιµατικής αλλαγής µε τις εκποµπές αερίων θερµοκηπίου.
Οι ΗΠΑ είναι η µεγαλύτερη παραγωγός χώρα φυσικού αερίου και πετρελαίου στον πλανήτη. Η αµερικανική κυβέρνηση ουσιαστικά ενεργεί ως πράκτορας των πετρελαϊκών κολοσσών. Μόνο στην τελευταία δεκαετία οι εταιρείες φυσικού αερίου και πετρελαίου δαπάνησαν στα λόµπι τους στην Ουάσιγκτον 1,25 δισεκατοµµύρια δολάρια για να επηρεάζουν την κυβέρνηση. Η δεκαετία αυτή ήταν και η θερµότερη καταγεγραµµένη στη γη, έως την επόµενη και την επόµενη. Και µην νοµίσει κανείς ότι το λόµπι του πετρελαίου δεν εργάζεται υπερωρίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο απεσταλµένος των ΗΠΑ για το κλίµα, John Kerry δήλωσε πρόσφατα: “Συµφωνήσαµε στο Ντουµπάι να κάνουµε τη µετάβαση πέρα από τα ορυκτά καύσιµα. Το πρόβληµα; ∆εν το κάνουµε.” Ερωτηθείς τι βαθµό θα έδινε στις εταιρείες πετρελαίου και αερίου για τις προσπάθειές τους να µεταβούν σε καθαρότερες µορφές ενέργειας, απάντησε, “Υπάρχει βαθµός κάτω από το µηδέν;”
Στο µεταξύ οι κυβερνήσεις µας υπό την επιρροή των πετρελαϊκών λόµπι έχουν ποινικοποιήσει σε προκλητικό βαθµό τις ειρηνικές διαµαρτυρίες κατά της κλιµατικής αδράνειας, οι οποίες θεωρούνται ακόµη και τροµοκρατικές. Στις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γερµανία, τον Καναδά, την Αυστραλία και αλλού οι διαµαρτυρίες επισύρουν ποινές που φθάνουν τη δεκαετή κάθειρξη. Έτσι για να µην ξεχνάµε ποιος κυβερνάει τον εύθραυστο πλανήτη µας.
Όλες οι κυβερνήσεις, όπως και η ελληνική, προσπαθούν να µας πείσουν ότι κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής χρησιµοποιώντας το φυσικό αέριο ως “µεταβατικό καύσιµο”. Κάποιοι σε ένδειξη άγνοιας ή υποκρισίας το αποκαλούν “πράσινο”. Πρόσφατη επιστηµονική έρευνα του Πανεπιστηµίου Κορνέλ έδειξε ότι όλο αυτό είναι απλώς απάτη. Το φυσικό αέριο έρχεται συχνά από τις ΗΠΑ σε υγρή µορφή ή LNG (liquefied natural gas). Το LNG, σύµφωνα µε την έρευνα, είναι 33% χειρότερο σε εκποµπές από τον άνθρακα. Η εξόρυξη, η ψύξη για την υγροποίηση και η µεταφορά απαιτούν ενέργεια και άρα προκαλούν εκποµπές αερίων θερµοκηπίου. Μαζί µε τις διαφυγές µεθανίου στην ατµόσφαιρα κάνουν το υγροποιηµένο αέριο χειρότερο του άνθρακα και ουσιαστικά µεταβατικό προς την ολική κλιµατική καταστροφή.
Κάθε χρόνο καταγράφουµε νέα ρεκόρ εκποµπών και συγκεντρώσεων αερίων θερµοκηπίου. Κάθε χρόνο βιώνουµε ξηρασίες, τροµακτικές πυρκαγιές, φονικές πληµµύρες και καύσωνες σε πρωτοφανή συχνότητα και ένταση. Χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα, η γεωργική παραγωγή µειώνεται, πολλά έµβια είδη οδηγούνται σε εξαφάνιση, ο πλανήτης γίνεται όλο και πιο αφιλόξενος. Προ ηµερών, ένα παγκόσµιο δίκτυο κεντρικών τραπεζών ανακοίνωσε ότι εκτιµά πολύ συντηρητικά την οικονοµική ζηµιά της κλιµατικής αλλαγής στο ένα τρίτο της παγκόσµιας ανάπτυξης.
Επενδύσεις σε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας γίνονται. Μέτρα προσαρµογής για την αντιµετώπιση των καταστροφών λαµβάνονται. Αλλά δεν επαρκούν, ειδικά όταν οι κυβερνήσεις µας, της ελληνικής συµπεριλαµβανοµένης, επενδύουν όλο και περισσότερο σε ορυκτά καύσιµα. Καθώς λέει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, “Ου δύνασθε Θεώ δουλεύειν και µαµωνά”.
Κατά το γνωστό ιατρικό περιοδικό Lancet, ο παρών ρυθµός απανθρακοποίησης της Ευρώπης θα την οδηγήσει σε ανθρακική ουδετερότητα το 2100. Για να πετύχει ουδετερότητα το 2040, όπως διατείνεται, πρέπει να τριπλασιάσει τον παρόντα ρυθµό απαλλαγής από τα ορυκτά καύσιµα.
Η Cop29 του ΟΗΕ για το κλίµα σύντοµα ξεκινάει. Αλλά οι ηγέτες µας έχουν άλλες προτεραιότητες και δεν µπορούν να παραστούν ούτε έχουν την πρόθεση να λάβουν τα µέτρα που απαιτούνται. Παραφράζοντας τον Kerry, βαθµολογούνται κάτω από το µηδέν.
*Ο Γιάννης Α. Φίλης είναι π. πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης
