Τρίτη, 16 Ιουλίου, 2024

Οι ρίζες της Κρήτης

Μια ανοιξιάτικη ηµέρα στις αρχές του Μάρτη βρήκαµε τον ελεύθερο χρόνο για τη σχεδιαζόµενη από καιρό επίσκεψή µας στην επαρχία Αγίου Βασιλείου του Ρεθύµνου .

Συγκεκριµένα θέλαµε να γνωρίσουµε από κοντά το χωριό Άρδακτος εγώ και οι φίλοι µου Νίννα Αντωνιάδη και ο Ολλανδός Nef Ozbas.

Στις προθέσεις µας ίσως η σπουδαιότερη ήταν και η γνωριµία µας µε ένα άξιο παιδί του χωριού το γνωστό σε όλη την Κρήτη λυράρη Αλέξανδρο Παπαδάκη και την ανάλυση µε την βοήθεια των γνώσεων του της Κρητικής µουσικής. Η διαδροµή ξεκίνησε µε (καλούς οιωνούς) Ο καιρός στα Χανιά ήταν καλός και η φύση ήταν στολισµένη σε όλη την διαδροµή µε το καταπράσινο πέπλο της και µας χαιρετούσε µε τα λουλούδια της πάνω από τα δέντρα και τα πράσινα λιβάδια Το µόνο αρνητικό της διαδροµής ήταν ο εναλλασσόµενος καιρός που κατά διαστήµατα διαδεχόταν τον καταγάλανο ουρανό µε το ζεστό ήλιο µια σκοτεινιά από µαύρα σύννεφα που έριχναν άλλοτε ψιχάλες και µερικές φορές δυνατή βροχή κάνοντας την οδήγηση αρκετά επικίνδυνη Με τη βοήθεια των χαρτών και του GPS βρήκαµε το χωριό σχεδόν αµέσως, και στην ώρα που είχαµε προγραµµατίσει να φτάσουµε. Το χωριό είναι χτισµένο σε µια Βουνοπλαγιά και σε υψόµετρο εξακοσίων πενήντα µέτρων. Οι δρόµοι του είναι στενοί που µόλις χωρούσε το αυτοκίνητο να περάσει. Σταµατήσαµε έξω από το καφενείο του Αλέξανδρου Παπαδάκη. Μας υποδέχτηκε µε ένα ζεστό καλοσυνάτο χαµόγελο. Ο καιρός όµως µας έκανε άλλη υποδοχή, άρχισε µια δυνατή βροχή και ένα διαπεραστικό κρύο που γινόταν ακόµα πιο ανυπόφορο µετά από τη ζεστασιά και το ελαφρύ ντύσιµο µέσα στο αυτοκίνητο. Τρέξαµε αµέσως µέσα στο καφενείο Το καφενείο ήταν ένας σχετικά µικρός χώρος που ξεχώριζε ένας παραδοσιακός Κρητικός καναπές, τα τραπέζια και οι καρέκλες του ήταν λιγοστά, κι στη γωνιά αναµµένη µια σόµπα που προσπαθούσε να ζεστάνει το χώρο και δεν τα κατάφερνε γιατί η πόρτα του καφενείου ήταν συνέχεια ανοιχτή Ο Αλέξανδρος είναι ένας νέος ξανθός , γαλανοµάτης, µε το χαρακτηριστικό παχύ Κρητικό µουστάκι που καµιά φορά το χαϊδεύει και µερικές φορές το στρίβει Τα µαλλιά του άργησαν να τον εγκαταλείπουν και η φαλάκρα αρχίζει να αχνοφαίνεται. Θέλοντας να τονίσει την καταγωγή του φορά κοντά τσαλακωτά στιβάνια. Η προφορά του είναι η γνήσια Κρητική διάλεκτος που µου θύµιζε την γιαγιά µου και τα κείµενα του Βιτσέντζου Κορνάρου Ακολούθησαν τα κεράσµατα Ζεσταθήκαµε µε τις τσικουδιές το κρασί και τους µεζέδες. Ζεστάθηκε η καρδιά µας λύθηκε η γλώσσα µας και άρχισαν οι ερωτήσεις της γνωριµίας µας. Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1979 και είναι παντρεµένος µε την Μαρίνα Πετράκη που κατάγεται από το Ψυχρό του οροπεδίου Λασιθίου έχει τρία παιδιά τον Βαγγέλη δέκα ετών την Ελευθερία οχτώ ετών και τον Γιώργο δυόµισι ετών Λόγω επαγγελµατικών ενασχολήσεων του πατέρα του ζούσε και στις δύο περιοχές και Αθήνα και Κρήτη Από µικρή ηλικία περίπου 9 ετών άρχισε να καταλαβαίνει την κλίση του στη µουσική. Την ώθηση του στον δρόµο της Κρητικής µουσικής µαζί µε τα πρώτα µαθήµατα οφείλονται στο θείο του κι αδελφό του πατέρα του τον Μαθιό. Τις µουσικές γνώσεις αποκτούσε τότε καθαρά εµπειρικά και ακουστικά. Αργότερα αι όταν τελειώνει το λύκειο φοιτά στο ελληνικό Ωδείο και αποκτά δίπλωµα. Είναι διπλωµατούχος βυζαντινής µουσικής του Εθνικού Ωδείου. Σιγά σιγά κατάλαβε ότι δεν µπορεί να ζήσει στην Αθήνα και µακριά από την Κρήτη. Κι όπως λέει χαριτολογώντας η Αθήνα είναι µια ιδανική πόλη για να µείνει κάποιος για δύο ηµέρες!!! Στην µετέπειτα καλλιτεχνική του ζωή γνώρισε µεγάλους δασκάλους που τους χρωστά ευγνωµοσύνη, όπως τον Αλέκο Καραβίτη και τον Αντώνη Παπαδάκη η καρέκλα. Επίσης µελέτησε δισκογραφικά κι άλλους µεγάλους που λόγω ηλικίας δεν µπορούσε να γνωρίσει όπως τον Σκορδαλό τον Μουντάκη τον Καλογερίδη τον Ξυλούρη κι άλλους µεγάλους της Κρητικής µουσικής. Το κύριο όργανο που έχει σπουδάσει και παίζει επαγγελµατικά είναι η Κρητική λύρα. Γνωρίζει και παίζει κι άλλα µουσικά όργανα όπως την ασκοµαντούρα το ούτι το µαντολίνο το θιαµπόλι
Επαγγελµατικά συνεργάζεται µαζί µε άλλους µουσικούς κάνοντας µικρές µπάντες για να διασκεδάσουν τους συµπολίτες µας σε γιορτές πανηγύρια γάµους βαφτίσεις Κάνει συχνά περιοδείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Πρόσφατα γύρισε από µια περιοδεία στις ΗΠΑ από τις οχτώ Φεβρουαρίου ενώ στις είκοσι Φεβρουαρίου και συγκεκριµένα σε ένα φεστιβάλ στο Λος Άντζελες Έχει γυρίσει
σχεδόν όλη την Ευρώπη. Μας προκάλεσε εντύπωση οι γνώσεις του όσο αφορά τη γεωγραφία και την ιστορία της Ολλανδίας στον δεύτερο παγκόσµιο πόλεµο Προκαλεί µεγάλη εντύπωση και οι γνώστες του σε σχέση µε τη µυθολογία, την αρχαιολογία, την ιστορία Και η γενικότερη κατάρτιση του για οτιδήποτε έχει ενδιαφέρον σχετικά µε την καταγωγή των µουσικών οργάνων καθώς και την δηµιουργία διαφόρων τραγουδιών. Έχει κάνει οι τέσσερις δισκογραφικές εργασίες στην Ελλάδα και µια στην Αµερική Παράλληλα στον ελεύθερο χρόνο του ασχολείται µε αγροτικές και κτηνοτροφικές δουλειές επίσης να συντηρεί κι ένα καφενείο µεζεδοπωλείο στο χωριό Άρδακτος µε το όνοµα Θροµύλι
Στο καφενείο του παίζει, συνθέτει, και διδάσκει την Κρητική µουσική Επίσης ψυχαγωγεί και όποιον από τους 22 µόνιµους κατοίκους του χωριού θελήσει να πάει στο καφενείο Βάζω ένα ερώτηµα µε όσα προσφέρει ένα τέτοιο καφενείο µπορεί να θεωρηθεί ως πολιτιστικό κέντρο; Εάν η απάντηση είναι ναι υπάρχει περίπτωση να χρηµατοδοτηθεί από το κράτος ;
Εντύπωση όµως µας προκάλεσε η αλληλεγγύη και η κατανόηση που έδειχνε σε όλους τους µουσικούς παρά τον µεγάλο ανταγωνισµό και την ανθρωποφαγία που έχει αυτός ο κλάδος Ποτέ µα ποτέ σε όλη την διάρκεια της κουβέντας µας δεν έκανε καµία νύξη ότι αυτός η ο άλλος µουσικός παραποιεί την µουσική Η συζήτηση ήρθε γύρω από δύο είδη µουσικής που απασχολούν Ιστορικούς και µουσικολόγους σχετικά µε την µελοποίηση και την καταγωγή τους τα ριζίτικα και τα νταµπαχανιώτικα. Η ξαστεριά ένα τραγούδι που είναι γραµµένο την περίοδο της ενετοκρατίας και αναφέρεται σε εκδικητικά συναισθήµατα µιας βεντέτας για µια ζωοκλοπή. Το τραγούδι αυτό έζησε µέχρι σήµερα και άλλαξαν τους στοίχους του πολλές φορές ώστε να περιγράψει διαφορετικές µεταγενέστερες ιστορικές καταστάσεις των Κρητικών Ο σταφιδιανός σκοπός γραµµένος από ένα τουρκοκρητικό τυφλωµένο από ζήλια για την γυναίκα του. Ο σκοπός αυτός έζησε µερί σήµερα και µε µερικές µουσικές αλλαγές το τραγούδησε όλος ο κόσµος µε τον Ζορµπά Το συµπέρασµα είναι ότι η µουσική είναι σαν τον άνεµο που δεν περιορίζεται ούτε φυλακίζεται και θα είναι πάντα ελεύθερος και αυτό που αλλάζει είναι η µορφή και ο τόπος. Στην συνέχεια τον παρακάλεσα να παίξει ένα ταµπαχανιώτικο Άρχισε να παίζει το τραγούδι (όσο βαρούν τα σίδερα) η τραγικότητα της φωνής του σε συνδυασµό µε την µελωδικότητα που ανέβλυζε από το ούτι του µε έφεραν σε έκσταση Τα µάτια µου βούρκωσαν δεν έβλεπα µόνο άκουγα σαν σίφουνας πέρασαν από µπροστά µου εικόνες των γονιών µου των φίλων µου που χάθηκαν οι αγάπες που µε ξέχασαν Οι ανεκπλήρωτοι έρωτες που µε πόνεσαν Οι φίλοι που µε βοήθησαν Και ξάφνου όλες οι τοιχογραφίες από τους τοίχους των γύρω εκκλησιών ζωντάνεψαν και όλοι συγγενείς φίλοι εχθροί οι κολασµένοι σατανάδες και άγιοι άρχισαν να χορεύουν κάτω από στους ήχους µιας θείας µουσικής κωµωδίας
Σε ευχαριστώ Αλέξανδρε για την προσφορά σου Η µουσική σου ξυπνά την µνήµη και την φαντασία Σαν νέος ∆άντης ελευθερώνεις τους ανθρώπους ακόµα και τους κολασµένους από τα πάθη τους και τους οδηγείς σε ένα κόσµο καλύτερο χωρίς πόνο και δάκρια

Το πορτρέτο του Αλέξανδρου Παπαδάκη από µόνο του (εκτός από την καλλιτεχνική του δραστηριότητα) δείχνει και την Κρητική του καταγωγή και ρίζα και ταυτότητα

 


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα