«Το 2023 αναζητήστε και παρατηρήστε ευκαιρίες για φιλικές στιγμές ανάτασης».
Bob Waldinger,
καθηγητής Ψυχιατρικής
στην Ιατρική Σχολή του Harvard
Η πρώτη μου τέτοια στιγμή ήταν την παραμονή της πρωτοχρονιάς. Δύο μικρά κορίτσια έλεγαν τα κάλαντα στην παρέα όταν έφθασα στο καφενείο. Προχωρώντας αθόρυβα στάθηκα πίσω τους και συμμετείχα για λίγο στο τραγούδι. Στο τέλος προς κατάπληξη όλων άπλωσα το χέρι μου στιγμιαία.
Η αναπάντεχη κίνηση μου προκάλεσε θυμηδία -ευχαρίστηση της καρδιάς- αρκετή για να φέρει θετικό πρόσημο στη συζήτηση μας.
Στο σημείωμα παρουσιάζω μια σειρά αναζητήσεων για τη στοχοθεσία μας του 2023…
Τι στόχους έβαλες;
Η απρόσμενη ερώτηση μου έβαλε σε δύσκολη θέση τη νεαρή κυρία.
«Δεν τους έχω σκεφθεί ακόμη» απαντά.
«Να τους γράψεις σε ένα ημερολόγιο ή σε ένα σημειωματάριο. Τα γραπτά μένουν λέγανε οι θαυμαστές μας Λατίνοι. Και πόσους στόχους υπολογίζεις να βάλεις;».
Άλλη μια δύσκολη ερώτηση.
«Δεν ξέρω δύο-τρείς ή μήπως τρεις- τέσσερις;».
«Τι θα έλεγες για 8-10 καλογραμμένους σαφείς στόχους με χρονοδιάγραμμα;».
Την έπεισα να αφιερώσει το χρόνο ενός καφέ για να σχεδιάσει το μέλλον της του 2023.
Έχει διαπιστωθεί ότι το γράψιμο των στόχων μας ή ο έντονος οραματισμός τους (για όσους μπορούν να τον κάνουν) διατηρείται στη μνήμη μας ολοχρονίς. Είναι μια διαρκής υπενθύμιση.
Πιάστε κουβεντούλα
Προ ημερών σε συνοικιακό φούρνο, ένα νήπιο ζητούσε από τη μητέρα της ένα κέικ κι ένα χυμό. Δεν πρόλαβε να τελειώσει και παρεμβαίνω.
«Εδώ έχει κάτι καλύτερο από κέικ που τα προτιμούν τα εγγόνια μου».
Η περιέργεια υπερνίκησε το δισταγμό και το μικρό παιδί πλησίασε και εξέτασε προσεκτικά τα μικροσκοπικά σάντουιτς που της πρότεινα.
Μου χαμογέλασε αλλά δεν ακολούθησε τη συμβουλή μου. Σίγουρα η αυθόρμητη πρόταση μου την προβλημάτισε για λίγο.
Δύο μέρες αργότερα ξανασυναντηθήκαμε στο ίδιο σημείο.
«Με θυμάσαι; τη ρωτάω. Σου είπα να δοκιμάσεις τα μικρά σάντουιτς».
Το προσωπάκι της φωτίστηκε «Ναι, σε θυμάμαι την άλλη ημέρα». Διαπιστώθηκε ότι ένα σύντομο προσωπικό σχόλιο που δείχνει το ενδιαφέρον μας με το προσωπικό του σουπερμάρκετ (υπέρ παντοπωλείο μπορούμε να το λέμε) συνεισφέρει στην αίσθηση της καλής μας διάθεσης. Έρευνα που ξεκίνησε το 1970 και συνεχίζεται δείχνει ότι μια σύντομη θερμή ανταλλαγή μιας κουβέντας έχει άμεση επίδραση στην διάθεση και την ευζωία μας.
Θυμόμαστε το μακροχρόνιο
Μέρος του σχεδιασμού μας σήμερα είναι οι μακρόχρονοι στόχοι μας.
Να περιορίσουμε συνειδητά τις καταναλωτικές μας επιλογές;
Να αποταμιεύσουμε…
– για τις σπουδές των παιδιών μας;
– για τις μεγάλες μας ηλικίες;
-για την απρόοπτη κρίση του 2023;
Ο σχεδιασμός είναι εφικτός αν ασκηθούμε να προϋπολογίζουμε τωρινές και μελλοντικές μας ανάγκες.
Μια βιβλιοθήκη ιστορίες…
Αυτός είναι ο χαρακτηρισμός του συνόλου των εμπειριών, βιωμάτων που είναι καταγραμμένη στη μνήμη επεισοδίων κάθε δραστήριου άτομου.
Αν στοχεύσει να τις αφηγηθεί, πριν αποχωρήσει, σε παιδιά, εγγόνια και ενήλικες ο πλούτος τους κληροδοτείται ατομικά και συλλογικά.
Αυτό διαπιστώσαμε στην ενδιαφέρουσα συνάντηση των συνεργατών της εφημερίδας την περασμένη εβδομάδα.
8 λεπτά είναι αρκετά
Οι γιορτές ήταν η αφορμή να τηλεφωνήσω σε παλιό συνάδελφο φροντιστή παλαιοελλαδίτη. Ένα τυπικό τηλεφώνημα για ανταλλαγή ευχών διήρκεσε 8 λεπτά.
Κουβεντιάσαμε για ένα σωρό θέματα, επαγγελματικά, παλαιο-συνδικαλιστικά, οικογενειακά, διακοπών κ.ά.
Η ψυχική ανάταση που ένοιωσα μετά το πολυθεματικό τηλεφώνημα ήταν απρόσμενη και καλοδεχούμενη. Δεν συγκρίνεται με τις κοινότυπες ατάκες που ανταλλάσουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Να ’σαι καλά Άρη.
Τι θα μάθουμε φέτος;
Μαθαίνουμε εύκολα όταν δεν είμαστε υποχρεωμένοι να μάθουμε. Δηλαδή όταν βρισκόμαστε εκτός του πλαισίου της τυπικής εκπαίδευσης. Όταν ακούμε κατεχάρηδες, δημογέροντες, τεχνοκράτες, ταξιδευτές, καπετάνιους ή αρχιμάστορες να παρουσιάζουν ψήγματα της εμπειρίας τους.
Η αλήθεια είναι δεν εκτιμάμε -όσο θα οφείλαμε- την αξία της γνώσης που διαχέεται σε ανεπίσημες συζητήσεις συνδαιτυμόνων.
Αυτό ήταν το εύρημα μιας έρευνας -του 2022- στο Πανεπιστήμιο Wisconsin – Madison. Κι όμως συμβουλές για καλλιέργειες, οικοδομές, ταξίδια τις ακούμε καθημερινά. Το περίεργο είναι ότι οι καλύτερες, πλέον χρήσιμες συμβουλές είναι αυτές που λέγονται στη διπλανή παρέα ή στη πίσω σειρά του αεροπλάνου ή του κινηματογράφου.
Κάπως έτσι θα αισθάνθηκαν οι γύρω μου όταν πριν χρόνια έκανα “μάθημα νομισματικής πολιτικής” σε νέο βουλευτή που καθόταν δίπλα μου στην πτήση Χανιά – Αθήνα.
Η καθηγήτρια Alisha Ali, εφαρμοσμένης ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της New York τονίζει… «Πότε δεν ξέρεις τι θα προκύψει από μια συζήτηση με ένα άγνωστο. Κάτι φαινομενικά ασήμαντο μπορεί να μας επηρεάσει σημαντικά, ίσως να αλλάξει τη ζωή μας».
Συμπερασματικά
Το μέλλον μας είναι ήδη παρόν. Για να αλλάξει αναλαμβάνουμε, εμείς οι ήρωες του, στοχεύσεις-πρωτοβουλίες.
Οι ειδικοί προτείνουν μια σειρά δράσεων.
– Τα είδωλα του ψηφιακού κόσμου δεν αφορούν την καθημερινότητα μας.
Είδωλο μας μπορεί να γίνει ένας γείτονας.
– Κτίζουμε διαγενεακές γέφυρες.
Αυτές αντέχουν στους τριγμούς της εποχής μας.
– Κάνουμε νοητικές προβολές στο μέλλον.
Μιας κι είναι ανώφελο να ανασκαλεύομε πικρά αποτυπώματα των αναμνήσεων μας.
– Αναζητούμε καλύτερους τρόπους για να καταγράφουμε και να αναλύουμε τα προσωπικά μας δεδομένα.
– Είμαστε προβλεπτικοί με σχέδια δράσης (μνήμη μελλοντικών επεισοδίων) για να αντιμετωπίζουμε τις άπειρες πιθανότητες κινδύνων και απρόοπτων καταστάσεων.
– Κυριαρχούμε στο χρόνο για να είμαστε κυρίαρχοι της ζωής μας.
