Οι σημερινές διεθνείς σχέσεις αλλάζουν και έχουν αλλάξει από προηγουμένως παρ’ όλον που παραμένει πάντα το συμφέρον των Κρατών, ως η κινητήριος δύναμη των μεταξύ των σχέσεων (βλ. π.χ. Pierre Hazan, “De l’ opportunism en diplomatie”, Le Monde diplomatique, septembre 2023, σελ. 3).
Τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας μπορεί να κατόρθωσαν, σ’ αυτά τα 78 χρόνια από την ίδρυση του ΟΗΕ, να παραμείνουν μόνα στη θέση τους, οι σχέσεις όμως μεταξύ των Δυνάμεων άλλαξαν και άλλες Δυνάμεις φαίνονται στον ορίζοντα.
Έτσι το γκρούπ των BRICS (Brazil, Russia, India, China, South Africa) σήμερα ξεπερνά σε πλούτον αυτόν των άλλοτε ποτέ ηγετίδων Δυνάμεων που αποτελούν τους G7 (οπ. παρ.). Εν τω μεταξύ οι Brics έχουν δεχθεί στους κόλπους τους άλλα 6 νέα μέλη: την Σαουδική Αραβίαν, την Αργεντινή, την Αίγυπτο, τα Ην. Αραβικά Εμιράτα, την Αιθιοπίαν και το Ιράν. Αυτό δείχνει επίσης αυτό που ελέχθη πιο πάνω, ότι δηλαδή τα Κράτη κοιτάζουν μόνον τα συμφέροντά τους, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψη ηθικήν, ιδεολογίες ή δίκαιον. Παράδειγμα επίσης η συμφωνία για διακανονισμόν του θαλάσσιου συνόρου μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ τον Οκτώβρη του 2022 με υποστήριξη των ΗΠΑ, τη στιγμή που ο Λίβανος δεν αναγνωρίζει το Ισραήλ και οι δυο χώρες είναι «τεχνικά» σε εμπόλεμην κατάσταση (οπ. παρ.). Άλλο παράδειγμα, Αφρικανικές χώρες, που ήσαν μεταξύ των πρώτων που έσπευσαν να επικυρώσουν τη σύσταση του Διεθνούς Ποινικού δικαστηρίου, διατήρησαν κανονικές σχέσεις με τη Μόσχα, παρ’ όλην την κατηγορίαν εναντίον του κ. Πούτιν για εγκλήματα πολέμου.
Όσον αφορά τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, πολύ λίγες χώρες τις εφαρμόζουν στη πραγματικότητα.
Είναι φανερόν, λοιπόν, ότι η διεθνής σκακιέρα έχει κατά πολύ αλλάξει, τα Κράτη δε συνεχίζουν με αμείωτον ρυθμό να πράττουν κατά το συμφέρον τους, εφαρμόζοντας ακόμη κάποτε και το γνωστόν «ο θάνατός σου, η ζωή μου». Παράδειγμα στη γειτονιά μας και στη χώρα μας το θέμα των Ρώσων. Πιέσεις από τις Δυτικές κυρίως χώρες να εφαρμόσομε τις κυρώσεις εναντίον των Ρώσων. Το κάμαμε με αποτέλεσμα οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους Ρώσους να οδεύσουν προς τη Δύση, τις ΗΠΑ, το ΗΒ, τη Δυτική Ευρώπη και να εγκαταλείψουν τη χώρα και τη γειτονιά μας.
Αυτοί είναι οι κανόνες δικαίου, για σας ναι, όχι όμως και για μας τους ισχυρούς!
*Ο Δρ Χρίστος Α. Θεοδούλου είναι barrister-at-law (Lincoln’s Inn, London), Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης, Ελβετίας). Πρώην Μέλος της Γενικής Γραμματείας του ΟΗΕ στο Τμήμα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρώην Ερευνητής στο Κέντρον Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου και Πρώην Επιμελητής του Πάντειου Πανεπιστημίου.
