«Όλοι οι βιβλιόφιλοι ζουν περισσότερο, ανεξαρτήτως φύλου, μόρφωσης, πλούτου ή κατάσταση της υγείας τους»
Έρευνα του Πανεπιστήμιου Yale
Χαράς ευαγγέλια! Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Social Science and Medicine” μας πληροφορεί ότι τα άτομα που διαβάζουν βιβλία ζουν περισσότερο από εκείνα που δεν διαβάζουν.
Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε τα προφανή οφέλη της ανάγνωσης. Δηλαδή, τη γνωστική ανάπτυξη, τη βελτίωση της μνήμης εργασίας και της προοπτικής μνήμης και φυσικά την καλύτερη κατανόηση κειμένων και την μεγαλύτερη ταχύτητα ανάγνωσης.
Στο σημείωμα παραθέτω στοιχεία της έρευνας και τις ευκαιρίες προαγωγής της φιλαναγνωσίας στα Χανιά.
Η έρευνα
Ερευνητές του Πανεπιστήμιου Yale ρώτησαν 3.635 συμμετέχοντες, άνω των 50 ετών, σχετικά με τις αναγνωστικές τους συνήθειες και τους χώρισαν σε 3 ομάδες:
• Στους μη αναγνώστες,
• Στα άτομα που διαβάζουν λιγότερο από 3,5 ώρες την εβδομάδα,
• Στα άτομα που διαβάζουν περισσότερες από 3,5 ώρες την εβδομάδα.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν κάθε ομάδα για 12 χρόνια. Παρατηρήθηκε ότι τα άτομα που διάβαζαν περισσότερο ήταν γυναίκες με πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην ομάδα υψηλότερου εισοδήματος.
Κατά τη διάρκεια της 12χρόνης παρατήρησής τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι δύο ομάδες αναγνωστών ζούσαν περισσότερο από τους μη αναγνώστες.
Μακροζωία
Οι αναγνώστες που διάβαζαν περισσότερο από 3,5 ώρες την εβδομάδα έζησαν 23 μήνες περισσότερο από εκείνους που δεν διάβαζαν καθόλου. Δηλαδή, διαβάζοντας τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα κέρδισαν σχεδόν 2 χρόνια ζωής.
Αυτή η εκτεταμένη διάρκεια ζωής ισχύει για όλους τους συμμετέχοντες στην έρευνα. Παράγοντες όπως το φύλο, η οικονομική τους κατάσταση, το επίπεδο εκπαίδευσης και η υγεία τους, δεν επηρέασαν το κέρδος της μακροζωίας τους, μας εξηγούν οι ερευνητές.
Το κέρδος αυτό ισοδυναμεί με μείωση 20% της θνησιμότητας που προκαλείται από την καθιστική ζωή. Φαίνεται ότι είναι μια πολύ εύκολη λύση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων που είναι άνω των 50 ετών.
Ευζωία
Οι ερευνητές τονίζουν ότι σε σύγκριση με τους μη αναγνώστες βιβλίων οι αναγνώστες βιβλίων είχαν πλεονέκτημα επιβίωσης 4 μηνών, στην ηλικία που το 20% των συνομηλίκων τους απεβίωσαν.
Οι αναγνώστες βιβλίων παρουσίασαν επίσης μείωση 20% στον κίνδυνο θνησιμότητας κατά τα 12 χρόνια παρακολούθησης σε σύγκριση με τους αναγνώστες που δεν διάβαζαν βιβλία.
Οι αναλύσεις έδειξαν ότι οτιδήποτε επίπεδο ανάγνωσης βιβλίων έδινε σημαντικά ισχυρότερο πλεονέκτημα επιβίωσης σε σχέση με την ανάγνωση περιοδικών.
Το τελευταίο είναι ένα νέο εύρημα, καθώς προηγούμενες μελέτες δεν συνέκριναν τύπους αναγνωστικού υλικού. Έτσι τονίζεται ότι η ανάγνωση βιβλίων είναι που οδηγεί σε πλεονέκτημα επιβίωσης.
Το υπόβαθρο
Ο λόγος που οι αναγνώστες βιβλίων είχαν μεγαλύτερα κέρδη από τους αναγνώστες περιοδικών είναι επειδή η ανάγνωση βιβλίων περιλαμβάνει την ενεργοποίηση περισσότερες γνωστικών δεξιοτήτων.
Κατ’ αρχήν σημαντικό στοιχείο είναι ότι κανείς δεν γεννιέται φιλανάγνωστης. Οι βιβλιόφιλοι χτίζουν μεθοδικά τις υψηλότερες γνωστικές ικανότητες τους. Η ανάγνωση ενισχύει σταδιακά και σταθερά αυτές τις ικανότητες.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι οι αναγνώστες “εμβαπτίζονται” στην πλοκή. Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης χάνουν την επαφή τους με το περιβάλλον.
Απορροφούνται λόγω της εμβάθυνσής τους στο κείμενο κι αυτό τους βοηθά να είναι σε κατάσταση εγρήγορσης.
Γνωρίζουμε ότι η ανάγνωση περιλαμβάνει δύο κύριες γνωστικές διαδικασίες: τη βαθιά ανάγνωση και τη συναισθηματική σύνδεση.
Η βαθιά ανάγνωση είναι μια αργή διαδικασία όπου οι αναγνώστες ασχολούνται αποκλειστικά με το βιβλίο τους.
Σειρήνες να ακούγονται δεν δίνουν σημασία. Το γνωρίζω από πρώτο χέρι.
Οι αναγνώστες επιδιώκουν να κατανοήσουν την πλοκή και να το ερμηνεύσουν μέσα στα δικά τους πλαίσια και στα πλαίσια του κόσμου τους.
Επιπλέον, οι αναγνώστες συνδέονται συναισθηματικά, ταυτίζονται και συμπάσχουν με τους χαρακτήρες.
Αυτή η σύνδεση προάγει την κοινωνική τους αντίληψη και τη συναισθηματική τους νοημοσύνη.
Μνήμη εργασίας και προοπτική μνήμη
Κι οι δύο ανώτερες λειτουργίες μας βελτιώνονται διαβάζοντας βιβλία.
Η πρώτη ενισχύεται από τον πλούτο των γνώσεων που αποκτούν οι αναγνώστες και το γνωστικό φορτίο που αντιμετωπίζουν.
Η δεύτερη ενισχύεται καθώς οι αναγνώστες προβάλλουν τη σκέψη τους για να μαντέψουν την εξέλιξη της πλοκής
Στα Χανιά
Οι ολιγομελείς λέσχες ανάγνωσης προάγουν τις παραπάνω γνωστικές διαδικασίες.
Οι συναντήσεις τους κινητοποιούν όλα τα μέλη, παρέχουν κίνητρο για περισσότερη εμβάθυνση και πολλαπλή ερμηνεία και θέαση κάθε κειμένου.
Κάθε περίοδος ανάγνωσης σημαίνει συγκέντρωση, εγρήγορση και μειωμένο άγχος.
Δεν υπάρχει κανένα μειονέκτημα από τη συμμετοχή σας σε μια λέσχη ανάγνωσης, εκτός από το να αφιερώνετε ελάχιστο χρόνο.
Στα Χανιά λέσχες ανάγνωσης λειτουργεί η Βιβλιοθήκη μας.
Επίσης, την φιλαναγνωσία προάγουν οι δράσεις των Κέντρων μας Παιδικής Δημιουργίας και οι στοχευόμενες θερινές δραστηριότητες των Παιδικών μας Βιβλιοθηκών.
Συμπερασματικά
– Η ανάγνωση βιβλίων προσφέρει την ίδια χαρά και ικανοποίηση που νοιώθει ένας αθλούμενος, ένας καλλιεργητής ή ένας χορευτής.
– Ένας τακτικός αναγνώστης έχει μεγαλύτερη προδιάθεση να διαβάσει ένα άρθρο ή ένα βιβλίο, καθώς βιώνει τη χαρά της συν-δημιουργίας και της σωστής χρήσης της γλώσσας
– Ένα βιβλίο είναι ο καλύτερος σύντροφος σε περιόδους απομόνωσης, αναμονής, διακοπών…
– Τα οφέλη της ανάγνωσης είναι αόρατα, αλλά ουσιαστικά. Οδηγούν σε γνωστική ανάπτυξη, κριτική θεώρηση καταστάσεων και σε μακροζωία.
